İngiltere'de Oxford Üniversitesi'nden bilim insanları, kalp hastalıkları ve akciğer kanserinin teşhisi için yapay zeka sistemleri geliştirdi.
Bu teknolojinin devlet hastanelerinde bu yaz ücretsiz olarak kullanılmaya başlanması gündemde.
Böylece hastalıkların erken teşhis edilmesi ve sağlık harcamalarında milyonlarca sterlin tasarrruf yapılması planlanıyor.
Şu an kardiyologlar röntgenlerle kalpte bir sorun olup olmadığını anlayabiliyorlar. Ancak en iyi doktorlar bile beş hastanın birine yanlış teşhis koyabiliyor.
Bu hastalar ya eve gönderiliyor ve ardından kalp krizi geçiriyor, ya da gereksiz yere operasyona alınıyor.
John Radcliffe Hastanesi'nde geliştirilen yapay zeka sistemi ise kalp röntgenlerini daha doğru bir şekilde teşhis ediyor. Doktorların göremediği detayları yakalayabiliyor.
Sistem daha sonra bir öneride bulunuyor. "Pozitif" çıkması, hastanın kalp krizi geçirme riskinin olduğu anlamına geliyor. Sistem altı kardiyoloji ünitesinde klinik deneylere tabi tutuldu. Sonuçlar, uzmanlarca onaylandıktan sonra bu yıl akademik bir dergide yayımlanacak.
Sistemi geliştiren kardiyolog Profesör Paul Leeson, verilerin, sistemin kardiyolog meslektaşlarından daha başarılı olduğunu gösterdiğini söylüyor:
"Kardiyologlar olarak, her zaman doğru kararı veremediğimizi kabul ediyoruz. Ancak artık bu sistem sayesinde daha iyi olma ihtimalimiz var."
Klinik deneylerin sonuçları, sistemin doktorlardan çok daha başarılı olabileceğini gösteriyor. İngiltere'de her yıl 60 bin kalp röntgeni çekiliyor ve bunların 12 binine yanlış teşhis konuyor.
Gereksiz ameliyatlar ve sonrasındaki tedavi süreci tahminen 600 milyon sterline (yaklaşık 3 milyar Türk Lirasından fazla) mâl oluyor.
Deney sonuçları, yapay zekanın sağlık hizmetlerine yılda 300 milyon sterlin tasarruf sağlayabileceğini gösteriyor.
Diğer bir yapay zeka sistemi ise akciğer kanserini de çok daha önceden tespit edebiliyor, normal olmayan doku büyümesi anlamına gelen nodülleri araştırıyor.
Doktorlar bu nodüllerin zararsız mı yoksa kansere mi dönüşeceğini söyleyemiyor, bu nedenle hastalar nodüllerin nasıl gelişim gösterdiğini görmek için birden fazla röntgen çektiriyor.
Ancak, klinik deneyler bu yapay zeka sisteminin zararsız vakaları eleyebildiğini gösteriyor. Bu da hem sağlık sisteminde tasarruf, hem de hastaların aylarca gereksiz yere endişelenmesinin son bulması demek.
Manchester'daki deneyler yılda 4 bin kanser hastasına erken teşhis konabileceğini ve bu hastaların hayatta kalma şansının artabileceğini gösteriyor.
Sistemi geliştiren Optellium şirketinin bilim ve teknoloji departmanını yöneten Doktor Timor Kadir, ABD ve AB'deki sağlık hizmetlerinde 10 milyar sterlin (yaklaşık 50 milyar Türk Lirası) tasarruf sağlanabileceği görüşünde.