2,5 metre kalınlığındaki duvarları ve kasalarındaki altın külçelerinin sıkı güvenliği ile dünyaca meşhur İngiltere Merkez Bankası, bu hafta parlamentonun en yetkili karma komisyonlarından biri tarafından, 50 milyar sterlin tutarında banknotun nerede olduğu konusunda bilgisi olmamak ve bundan kaygı da duymamakla suçlandı. Banka ise banknotların kayıp sayılamayacağını söylüyor.
Avam Kamarası'nın Kamu Maliyesi Komisyonu, 5 sterlinlik banknot desteleri halinde üst üste dizilse, yüksekliği 1300 kilometreyi bulacak bu paranın esasen "kayıplara karıştığı", çünkü Merkez Bankasının, tedavüldeki banknotların denetimine yeterince önem vermediği sonucuna vardı.
Merkez Bankası tarafından basılıp piyasaya sürülen banknotlar aslında izi sürülemeyecek şekilde tasarlanmış olduğundan tam olarak nereye gittiklerini bilebilmek zor.
İngiltere Sayıştayı tarafından hazırlanan bir rapora göre, ekonomiye basılarak ya da dijital transfer yoluyla enjekte edilen trilyonlarca sterlin tutarında emisyonun çok küçük bir kısmını oluşturan bu 50 milyar değerinde banknot, yurt içinde ve yurt dışında kullanılıyor olabilir.
Parlamentonun Kamu Maliyesi Komisyonu bu paranın beyan edilmeyen hane tasarrufları kapsamında yastık altı edilmiş olabileceği gibi, ülke dışına çıkarılmış ya da kara ekonomiye geçmiş olabileceğini söyleyerek, paranın izini süremeyen Merkez Bankası'nı suçluyor.
"Salgın yüzünden insanlar daha çok para bulunduruyor"
Merkez Bankası ise, bu yıl muhtemelen Covid-19 salgını nedeniyle, daha çok insanın, ihtiyaç olabileceği düşüncesiyle üzerinde ve evinde her zamankinden daha fazla miktarda para tuttuğunu ve dolaşımdaki banknot miktarının bu nedenle artmış olabileceğini söylüyor.
Diğer yandan Madeni para kullanımı son yıllarda giderek azaldı ve Kraliyet Darphanesi'nin bastığı madeni paraların miktarı son on yıl içinde yüzde 65 azaldı. Aynı şekilde salgın sırasında insanların temassız banka kartı kullanımında da büyük bir artış oldu.
Kamu Maliyesi Komisyonu'nun başkanı Meg Hillier, "50 milyar sterlin ya da en azından bunun dörtte üçü civarında değerde banknot bir yerlerde saklanıyor ama Merkez Bankası bunların nerede ve kimin tarafından, hangi amaçla tutulduğunu bilmediği gibi, görüldüğü kadarıyla merak da etmiyor" dedi.
Hillier Merkez Bankası'nın bu paranın nerede olduğu konusuna eğilmesi gerektiğini söyledi ve "Nerede olduğu ve ne amaçla kullanıldığına bağlı olarak bu miktarda para kamu politikaları ve hazine açısından somut sonuçlar doğuruyor olabilir. Banka'nın, kontrolündeki ulusal parayı daha iyi denetlemesi gerekiyor" diye sürdürdü.
Merkez Bankası sözcüsü ise "Merkez Bankası'nın sorumluluğu kamunun banknot ihtiyacını karşılamaktır. Banka daima bu talebi karşılamıştır ve karşılamayı sürdürecektir. İnsanlar ellerinde neden para tuttuklarını Banka'ya açıklamak zorunda değildir. Bu nedenle de bu banknotlar kayıp değildir" diye konuştu.