İngiltere'de son haftalarda bağışıklık sisteminde ciddi sorunlar tespit edilen ve yoğun bakıma kaldırılan çocukların sayısında artış var. Sayı çok yüksek değil ancak buna sebep olan virüsün ne olduğu merak ediliyor.
İngiltere Pediatri Yoğun Bakım Vakfı tarafından doktorlara gönderiken 'acil' kodlu uyarıda, söz konusu semptomlarla gelen hasta çocukların rapor edilmesi isteniyor.
Guardian gazetesi, virüsle ilgili merak edilen soruları derledi. "Vücutta birden fazla sistemi etkileyen inflamatuar rahatsızlık" olarak adlandırılan hastalık, 15 yaş altı az sayıda çocukta görüldü ve bu çocukların tümü yoğun bakıma yatırıldı.
Londra başta olmak üzere İngiltere genelinde son üç haftada sayılarda artış görüldü. İlk bildirim, Kuzey Londra'daki genel pratisyen hekimler tarafından yapıldı ve "Pediatri Yoğun Bakım Topluluğu" pazar gecesi bunun bir "acil durum" olduğunu teyit etti.
Covid-19'la bağlantısı var mı?
Asıl merak edilen soru, bunun koronavirüsle bağlantısı olup olmadığı ancak cevabı doktorlar da henüz bilmiyor.
Doktorlar, bu hastalığın görüldüğü çocuklarda Covid-19 testini uyguladı ve pozitif çıkan da, negatif çıkan da oldu. Ancak bu testlerin doğruluğu da son dönemde sorgulanmaya başlandığı için kesin olarak "Covid-19'la bağlantısı yok" denilemiyor.
Koronavirüsle bağlantısı olan ancak hem geç ortaya çıkan hem de nadir görülen bir yüksek ateş ve iltihap sendromu olabilir. Bununla bağlantılı olmayıp başka bir mikrop ya da virüsle ilgili de olabilir.
Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS) yaptığı açıklamada doktorlara, bu hastalığın koronavirüsle her türlü bağlantısını çok dikkatle incelemeleri ve tedaviyi buna göre hızlı bir şekilde gerçekleştirmeleri çağrısı yaptı.
'Vücutta birden fazla sistemi etkileyen inflamatuar rahatsızlık' nedir?
Bu durum, bağışıklık sisteminin çok sert tepki verdiği ve vücudu birçok farklı şekilde etkileyebilen, en önemlisi de kan damarlarında sızıntıya sebep olan "Kawasaki" hastalığına neden olabilen bir rahatsızlığa işaret ediyor.
Kawasaki hastalığı, kalpteki kan damarlarının şişmesi sonucu tüm vücutta kızarmalara ve yüksek ateşe neden olan bir hastalık.
Bu durum ortaya çıktığında kan basıncı düşüyor ve akciğerlerle diğer organlardaki sıvı seviyesi artıyor.
Bu da durumun ciddiyetini artırarak çok kritik bir seviyeye getiriyor. Hastaların acil olarak yoğun bakımda tedaviye başlaması ve kalp, akciğerler ve bazı durumlarda börek gibi diğer organların desteklenmesi gerekiyor.
Başka semptomlar var mı?
Bu hastalıkla hastaneye kaldırılan çocuklarda aynı zamanda toksik şok sendromu semptomları ve Kawasaki hastalığı semptomları üst üste görüldü. Toksik şok da bağışıklık sisteminin aşırı reaksiyon gösterdiği çok ciddi bir sendrom.
Çocuklarda farklı semptomlar da görüldü. Bunların başında karın ağrısı, mide ve bağırsaklarda yani sindirim ve boşaltım sisteminde sorunlar ve kalpte enflamasyon geliyor.
Bu durumun koronavirüsün geçirdiği bir değişimden kaynaklandığına dair bir kanıt yok. Eğer böyle olsaydı önce yetişkinlerde görülürdü, diye düşünülüyor.
Ancak bunun koronavirüs bulaştıktan bir süre sonra daha genç bağışıklık sistemlerinin geliştirdiği bir tepki olabileceği belirtiliyor.
Benzer durumlar, Covid-19 tespit edilen; hastalığın ikinci evresinde akciğerleri iltihaptan kaynaklı olarak hasar gören yetişkinlerde de görülmüştü.
Ne kadar yaygın?
Şu an çok yaygın değil. Ülke genelinde 10'un üzerinde çocukta benzer durum tespit edildi.
Sayı çok yüksek olmasa da alarm verilmesinin sebebi, ülke genelindeki ilk başvuru adresi olan genel pratisyen hekimlerin ve çocuk doktorlarının bu konuda bilgi sahibi olması ve benzer semptomlar gösteren çocuklara acilen müdahale edilmesinin sağlanması.
Koronavirüs neredeyse tüm dünyaya yayılmış olsa da bilim insanları hâlâ virüsün nasıl işlediğinin ve vücutta yol açtığı şeylerin üzerinde dikkatle durmaya ve incelemeye devam ediyor.
Yetişkinlerde, Covid-19 farklı organlara zarar veren bir hastalık ancak çocuklarda bugüne kadar çoğunlukla çok hafif belirtiler görüldü.
Covid-19'la ilgili kamuya yapılan duyuruların niteliği değiştirildi mi?
Hayır. Royal College'da Çocuk Doktorları ve Çocuk Sağlığı biriminin daha önce yaptığı; çocukların Covid-19 kaynaklı ağır bir hastalık geçirme riskinin çok düşük olduğuna yönelik açıklama geçerliliğini koruyor. NHS ise, çocuklarında ani değişiklikler gören ebeveynlerin acilen bağlı oldukları pratisyen hekimleri veya NHS'in acil durum numaralarını aramalarını öneriyor.