İngiltere'de hükümetin bugün Avam Kamarası'na getirdiği koronavirüs varyantı Omicron'a karşı alınacak yeni önlemler oylamasında, Başbakan Boris Johnson'ın mensubu olduğu Muhafazakar Parti'den 100'e yakın milletvekili hükümete karşı oy kullandı. Önlemler ana muhalefetteki İşçi Partisi'nin desteğiyle parlamentodan geçti. Bu, Johnson başbakan olduktan sonraki dönemde partililerin "en büyük isyanı" olarak değerlendiriliyor.
Kabul edilen bu önlemler; Covid serfikası, kapalı mekanlarda maske zorunluluğu, sağlık hizmetlerinde ön saflarda çalışanlara aşı zorunluluğu, Covid pozitif bir kişiyle temaslı olanların her gün test yaptırarak karantinadan muaf olması gibi uygulamaları içerdi.
Ayrı ayrı yapılan oylamalarda gece kulüpleri gibi kalabalık kapalı mekanlara giriş için Covid sertifikası zorunluluğu, 98 Muhafazakar Parti milletvekilinin karşı oyuna rağmen, 243 İşçi Partili milletvekilinin evet oyuyla kabul edildi.
Bazı Muhafazakar vekiller tarafından "özgürlüklerin kısıtlanması" olarak değerlendirilen uygulama Çarşamba günü itibarıyla geçerli olacak. Bu sertifika, takviye dozu olarak da adlandırılan 3. doz aşı ya da negatif test belgesi talep edilmesini öngörüyor.
Ulusal Sağlık Hizmetleri'nde (NHS) ön saflarda çalışanlara yönelik aşı zorunluluğu için yapılan oylamada 63 Muhafazakar Partili milletvekili; kapalı mekanlarda maske zorunluluğu hakkındaki oylamada ise 38 Muhafazakar milletvekili karşı oy kullandı.
Hükümet, ilk olarak Güney Afrika'da tespit edilen Omicron varyantının ardından 11 Afrika ülkesine uyguladığı seyahat kısıtlamalarının ise Çarşamba gününden geçerli olmak üzere kaldırıldığını açıkladı. Seyahatlerde test zorunluluğu ise devam edecek.
Muhafazakar Partililer, Johnson'ın geleceği üzerine düşünüyor
Iain Watson - Politika muhabiri
İkna ve razı etmeyi denediler.
Başbakan Boris Johnson, Omicron'un yarattığı riskleri ifade ederek, milletvekillerine hitap etti.
İngiltere hükümetinin baş sağlık danışmanı Profesör Chris Whitty de milletvekillerine bilgi verdi ve hastaneye yatışlarda önemli bir artış beklendiğini söyledi.
Ama isyan eden 100'e yakın Muhafazakar milletvekili yollarından döndürülecek gibi değildi.
Hatırlarsanız, bu sayı geçen yılki hükümetin Covid önlemlerine karşı oy kullanan 55 milletvekilinden daha fazla.
Oylama Covid sertifikalarına yönelik sahip olunan şüphe hakkında çok şey söylüyor.
Ancak aynı zamanda hükümet ve milletvekilleri arasında kayda değer ve büyüyen bir uçurumun da altını çiziyor.
Ve haftalarca süren olumsuz manşetlerden sonra başbakanın otoritesinin ciddi şekilde aşındığını gösteriyor.
Pek çok Muhafazakar Partili, eski parti baş denetçisi Mark Harper'ın hükümeti milletvekillerine daha fazla saygı göstermeye zorlamak için oy kullanma çağrısına kulak vermiş görünüyor.
Birçok isyancı Muhafazakar milletvekilinin umudu, başbakanın şimdi söz konusu Covid önlemlerinden daha ileri gidemeyeceğini hissetmesidir.
En hafif deyimiyle, Muhafazakar Parti sıralarındaki ruh halinin huzursuzluk olduğu çok açık.
Muhafazakar Parti milletvekilleri 2019'daki seçimlerin büyük kazancı Johnson'ın artık kendileri için bir mesuliyete dönüşüp dönüşmediğini açıkça tartışırken, parlamentodaki tüm gözler Perşembe günkü Kuzey Shropshire ara seçimlerinde olacak.
Başbakan Johnson Pazartesi günü, İngiltere'de Omicron vakalarının hızla artması nedeniyle, günlük aşı sayısını 1 milyona çıkarıp bu ay sonuna kadar tüm yetişkinlerin takviye aşılarının tamamlanmasını hedeflediklerini açıkladı.
Bunun üzerine aşı randevularında büyük artış oldu ve aşı merkezlerinde uzun kuyruklar oluştu.
Dün ayrıca İngiltere'de Omicron kaynaklı ilk ölüm kayda geçti.
- İngiltere'de Omicron kaynaklı ilk ölüm: Ülkede bu ay günde 1 milyon kişinin aşılanması hedefleniyor
- İngiltere'de üçüncü doz aşı randevularına talep, internet sitesini çökertti
- Omicron: Neden iki doz aşı yetmiyor, üçüncü doz aşı gerekiyor?
Sağlık çalışanlarına aşı zorunluluğu
Avam Kamarası'ndaki oylama öncesinde, Muhafazakar Parti lideri Başbakan Johnson, partisinden önerilere karşı oy kullanacak vekilleri ikna etmeye çalıştı.
Johnson, "Sağduyulu denge ve temkinle özgürlüklerimizi canlı tutacak, ama aynı zamanda seçmenin güvenini de boşa çıkarmayacağız" dedi.
Oylama öncesinde yapılan tartışmada, Sağlık Bakanı Sajid Javid, mevcut durumun yeni önlemleri gerekli kıldığını belirterek, "Olgular değiştiğinde tepkimiz de değişmeli" dedi.
Javid ayrıca önlemlerin ilave doz aşıların yaygınlaşmasına dek zaman kazanmak adına da önemli olduğunu vurguladı.
Ancak oylamada karşı yönde oy kullanan Muhafazakar Partili milletvekilleri, önlemlerin insan özgürlüklerini etkilediğini ve orantısız olduğunu savundu.
Hükümetin önerdiği yeni önlemlerin 26 Ocak'a kadar geçerli olacağı, bu konuda değişiklik gerekirse bunların yeniden parlamentonun oyuna sunulacağı belirtildi.
Ulusal Sağlık Servisi (NHS) çalışanlarına aşının zorunlu kılınmasının "hastaların güvenliği açısından kritik" olduğunu belirten Javid, hükümetin aşıyı genel nüfusa zorunlu kılma gibi bir planı olmadığını belirtti.
Bakımevleri ve huzurevlerinde çalışanlar için aşı zorunluluğu ise hali hazırda uygulamada.
- İngiltere'de iktidardaki Muhafazakar Parti'de Covid önlemleri isyanı
- Ocak ayında İngiltere Omicron'a bağlı Covid vakalarında yeni bir dalgayla karşı karşıya kalabilir
- İngiliz bilim insanlarından uyarı: İki doz Covid aşısı Omicron varyantına karşı yeterli değil
İşçi Partisi destekledi
Ana muhalefetteki İşçi Partisi, oylama öncesinde Covid önlemleri konusunda hükümete destek vereceğini açıkladı.
Partinin sağlıktan sorumlu milletvekili Wes Streeting, Salı günü Avam Kamarası'ndaki tartışmada, hükümetin önerdiği önlemlerin halk tarafından da desteklendiğini belirterek, partisinin "ulusal çıkarlara göre hareket edeceğini" ve "halk sağlığını politikanın önüne koyacağını" belirtti.
İşçi Partisi lideri Sir Keir Starmer, Muhafazakar Parti'de Başbakan Johnson'a karşı isyanların "Başbakanın zaten zarar görmüş otoritesine çok önemli bir darbe indirdiğini" söyledi. Ancak açıkça istifa çağrısında bulunmadı.
İşçi Partisi'nin eski Gölge İçişleri Bakanı Diane Abbott ve şimdi bağımsız olarak Avam Kamarası'nda yer alan eski İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn de dahil olmak üzere 8 İşçi Partili milletvekili, oylamada karşı oy kullandı.
Milletvekillerinin tarafından oylanan önlemler neler?
- İngiltere'de ön saflarda çalışan NHS çalışanları için aşıların zorunlu hale getirilmesi.
- Çarşamba günü itibarıyla İngiltere'de 18 yaşından büyükler için gece kulüpleri gibi büyük ve kapalı mekanlara girişte Covid sertifikası zorunluluğu getirilmesi. Buna göre bu mekanlara giriş yapmak isteyen kişiler tam aşılı olduklarını ya da yakın zaman içerisinde yaptırdıkları Covid-19 testini ibraz etmek zorunda olacak.
- Covid-19 testi pozitif çıkmış birisiyle temas etmiş tam aşılı kişilerin, karantinaya girmek yerine günlük test yaptırması.
- Kapalı mekanlarda maske zorunluluğu getirilmesi.
Vaka sayılarında yüzde 12 artış
Parlamento'da oylanan önlemler Birleşik Krallık içinde İngiltere'de geçerli olacak. İskoçya, Kuzey İrlanda ve Galler özerk yönetimleri kendi Covid önlemlerini belirliyor. Ama bu önlemler genellikle bazı farklar içerse de paralel ilerliyor.
Birleşik Krallık genelinde Salı günü 59 bin 610 Covid-19 vakası tespit edildi; bu, Ocak'tan beri kayda geçen en yüksek rakam oldu. 150 kişi de Covid nedeniyle hayatını kaybetti.
Geçen hafta vaka sayısı önceki haftaya kıyasla yüzde 12 artış kaydederken, can kaybında yüzde 6,5 düşüş oldu.
Pazartesi günü 500 bini aşkın 3. doz takviye aşı yapıldı. Böylece 3. doz aşı yapılanların sayısı 24 milyona ulaştı. Yani yetişkin nüfusun yüzde 42'si 3. doz aşı olmuş durumda.