Justin Rowlatt
BBC Çevre Muhabiri
İngiltere hükümeti, boz sincapların nüfusunun kontrol edilebilmesi için, sincaplara ağızdan doğum kontrol hapları verilmesi projesine destek çıktı.
İngiltere Çevre Bakanı Lord Goldsmith, boz sincapları ve diğer işgalci türlerin ormanlık alanlara verdikleri zararın ülke ekonomisine yıllık maliyetinin 1.8 milyar sterlin olduğunu söyledi.
Kulağa biraz tuhaf gelen bu plan, boz sincapları yalnızca onların erişimine açılan yem kutularına yönlendirmeyi hedefliyor. Bu kutuların içine de sincaplar için içlerinde fındık ezmesi bulunan kaplar konacak.
Bu fındık ezmelerinin içinde de ağızdan alınan doğum kontrol hapları olacak.
Lord Goldsmith, sincapların hükümetin iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında binlerce dönümlük arazilere ağaç ekme çabalarını da olumsuz etkilediklerini söyledi.
İngiltere Çevre, Gıda ve Kırsal İşler Bakanlığı (Defra), BBC News'a açıklamasında "Bilimdeki ilerlemelerin doğamızın gelişmesine yardımcı olacağını umuyoruz. Buna, işgalci türlerin önlenmesi için insanların müdahalesi dahil."
Sincaplara doğum kontrol hapı verilmesi önerisini yapan kurumlardan biri, doğayı koruma ve ormanlaştırma çalışmaları yürüten İngiltere Sincap Birliği (UKSA).
Kuruluş, İngiltere'ye ilk olarak 19. yüzyılın sonlarında Kuzey Amerika'dan gelen boz sincapların, yaşları 10-50 arasında değişen genç ağaçların kabuklarını kaldırdıklarını, bunun da ormanlık alanların gelişmesine zarar verdiğini söyledi.
İklim değişikliğiyle mücadeleyi 'olumsuz etkiliyorlar'
Sincaplar, özellikle meşe gibi geniş yaprakları ağaçları hedef alıyor. Geniş yapraklı ağaçlar çok sayıda başka türü destekledikleri için ekolojik olarak büyük öneme sahipler.
Birleşik Krallık'ta üç milyona yakın işgalci kemirgen türünün yaşadığı tahmin ediliyor.
İşgalci türler, ülke genelindeki kırmızı sincapları da büyük oranda yerlerinden etti.
Lord Goldsmith, hükümetin sincaplara doğum kontrol hapları verilmesi planının yanı sıra, dişi sincapların da sayılarının azaltılması için uzun vadede kısırlaştırılmaları programını da desteklediğini ifade etti.
Lord Goldsmith, boz sincap gibi yerli olmayan işgalci türlerin biyoçeşitliliği de tehlikeye attığını söyledi.
Boz sincaplara doğum kontrol hapı verilmesi ilk olarak 2017'de hükümetin Hayvan ve Bitki Sağlığı Kurumu tarafından önerilmişti. Kurum, sincapların sayısının %90'a kadar azaltılacağı öngörüsünde bulunuyordu.
Prens Charles da destek veriyor
Plana İngiliz Kraliyet Ailesi de destek çıkıyor.
Prens Charles, 'işgalci boz sincapların İngiltere'ye olumsuz etkilerini kontrol altına alabilme' amacıyla UKSA'nın kuruluşuna da katkıda bulunmuştu.
Prens Charles ayrıca, Britanya'da az sayıda kalan kırmızı sincapların korunmasının önemine ilişkin de Kırmızı Sincapları Kurtarma Vakfı'na bir makale yazmış ve 'sağlıklı ormanların sembolü' olarak tanımladığı bu türler için "Bu alımlı ve akıllı canlılar her zaman memnuniyet yaratıyor" demişti.
İngiltere Kraliyet Ormancılık Topluluğu Başkanı Simon Lloyd geçen hafta, boz sincapların sayılarının azaltılmadığı sürece küresel ısınmanın önüne geçebilmek, biyoçeşitliliği geliştirmek için yürütülen çabaların boşa gideceğini söyledi.
UKSA, sincaplara doğum kontrol hapları verilmesinin üç yıldır farklı yöntemler deniyor.
Kurum geçen yıl East Yorkshire'deki ormanlık alanda boz sincaplara özel hazırlanan yem alanları oluşturdu.
Deneme sürecinde doğum kontrol hapları yerine, yem olarak içine boya konan fındık ezmeleri kullanıldı. Bu ezmeler sindirildiğinde, sincapların tüyleri UV ışınları altında floresan ışığı yaymaya başladı.
Araştırmacılar, incelenen boz sincap nüfusunun %90'dan fazlasının bu kapanları ziyaret ettiğini tespit etti.
Böylece, ormanlardaki yem alanlarına bırakılacak doğum kontrol haplı kaplara sincapların çoğunun erişebileceği sonucuna varıldı.