Londra merkezli Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (IISS), 2016 yılı raporunu açıkladı. Düşünce kuruluşu raporunda AB gibi uluslararası organizasyonların popülist ve aşırı milliyetçi eğilimler nedeniyle zayıfladığı eleştirisini getirdi. Kuruluş bu nedenle halihazırdaki dünya düzeninin tehdit altında olduğu uyarsının yaptı.
IISS Direktörü John Chipman yaptığı basın açıklamasında "Dünya düzeninin temelleri endişe verici düzeyde zayıf" ifadesini kullandı.
IISS'nin yıllık stratejik araştırma raporunda bu duruma gerekçe olarak İngiltere’nin AB'den ayrılması ile Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi (GCC) ve Güneydoğu Asya Devletler Topluluğu (ASEAN) gibi organizasyonların zayıflaması gösteriliyor.
Raporda ayrıca geçen yıldan bu yana anlaşmazlık durumlarının uluslararası ortak girişimler yerine ulusal girişimlerle çözülmeye çalışılması trendinin de yaşanan durumda önemli bir rol oynadığına yer veriliyor. Uzmanlar bu duruma örnek olarak ise Rusya'nın Suriye'ye müdahalesini, Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki yayılmacı politikasını ve Suudi Arabistan ile Birleşik Arap Emirlikleri'nin Yemen'deki iç savaşa müdahalesini gösteriyor.
"Ulusal bağlamda mücadele ediliyor”
Chipman "Kriz durumlarını kontrol altına almak için oluşturulan kurumların sürece dahil edilmediğini ya da bu kurumların yetersiz olduğu sonucuna varıldığını, bunun ise uyuşmazlıklarla mücadelenin ulusal bağlamda yeniden ele alınmasına yol açtığını vurguladı.
Uzmanlar Baltık ülkeleri konusundaki Rusya ve NATO arasında, ayrıca Pasifik Okyanusu'nda ABD ile Çin arasında yükselen tansiyonun da endişe yarattığının altını çiziyor. Uzmanlar raporda geçen yıl gerilimin bir süre Soğuk Savaş dönemindeki seviyeye ulaştığı yorumunu yapıyor.
Raporda ayrıca küresel ekonomik düzenin de bir yol ayrımında olduğuna dikkat çekiliyor. Uzmanlar bu duruma örnek olarak ise İngiltere'nin AB'den ayrılma sürecini, Amerikan Dolarının en yayın kullanılan reserv para birimi olduğu dönemin sona ermesini ve Atlantik Ötesi Serbest Ticaret Antlaşması'nı (TTIP) gösteriyor.
IISS uzmanları bu bağlamda siyaset ve ekonominin önde gelen isimlerinin uluslararası kurumlara duyulan güveni yeniden artırmak için çaba göstermesi gerektiği uyarısını yapıyor.
©Deutsche Welle Türkçe
dpa/BW/BÖ