Gündem

İBB, Londra'da açık artırmaya çıkan Fatih Sultan Mehmet portresini satın aldı

770 bin sterline satın alınan tablo, uzun yıllar sonra İstanbul’a dönüyor

25 Haziran 2020 16:19

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, National Gallery’nin 'Daimi sergilenen sanat eserleri' arasında yer alan Fatih Sultan Mehmet’in orijinal portresini satın aldı. Londra’da düzenlenen müzayedenin dikkat çekici parçalarından olan yapıt, 770 bin sterline satın alındı. Tablo, uzun yıllar sonra İstanbul’a dönüyor. 

İBB, Osmanlı İmparatorluğu’nun Rönesans dönemine ilgi duyan ve entelektüel birikimiyle öne çıkan padişahı Fatih Sultan Mehmet’in kendi döneminde yapılıp günümüze gelebilmiş üç orijinal portesinden birini satın aldı. 

İtalyan ressam Gentile Bellini tarafından 1480 yılında yapılan ve Fatih Sultan Mehmet’in başka bir kişi ile resmedilen tek portresi, İngiltere’nin başkenti Londra’daki dünyaca ünlü Christie’s salonundaki müzayedeye alıcıların beğenisine sunuldu.

Müzayedenin dikkat çekici parçalarından olan yapıt, 400-600 bin sterlinden satışa çıkarıldı. İBB, portreye 770 bin sterline (yaklaşık 6,5 milyon lira) sahip oldu. Böylece portre, uzun yıllar sonra yeniden İstanbul’a dönüş yoluna geçti. Müzayedede İBB’yi Dış İlişkiler Daire Başkanı Mehmet Alkanalka temsil etti.

Gentile Bellini’nin en önemli resimleri arasında sayılan ve tuval üzerine yağlı boya çalışılmış yapıtın eni 33,4; boyu ise 45,4 santimetre. Tablonun sağ alt köşesinde Latin harfleriyle not düşülen tarih ise 25 Kasım 1480. Belki de 3 Mayıs 1481 tarihinde zehirlenerek öldürülen Fatih Sultan Mehmet’in, ressam Bellini’ye verdiği son pozlardan biri.

İkinci kişinin kim olduğu bilinmiyor 

Öte yandan Fatih Sultan Mehmet’in portresinde yer alan ikinci kişinin kim olduğu bilinmiyor. Christie’s müzayede salonunda İslam ve Hindu Sanat Eserleri sorumlusu olarak çalışan Sara Plumby’e göre tablodaki kişinin kim olduğu hakkında iki farklı teori bulunuyor. Bunlardan birincisi ikinci figürün, padişahın üç oğlundan biri olduğunu ileri sürüyor. Ancak, tablodaki ikinci kişinin II. Mehmet ile arasındaki yaş farkının az olması, bu iddiayı çürütüyor. Diğer iddianın sahipleri ise tablodaki figürün beyaz tenli ve tıraşlı olmasından yola çıkarak, Batılı bir kişi olduğunu ileri sürüyor.

Fatih Sultan Mehmet, 1429-1507 yılları arasında yaşayan ressam Bellini’yi 1479 yılında İstanbul’a davet etti. Resmini yapmasına izin vermeden önce onun yeteneğinden emin olmak için, saraydaki farklı kişilerin resimlerini çizdirdi. Fatih, İtalyan ressamın yeteneklerinden emin olduktan sonra kendi portrelerini çizdirmeye başladı.