Dünya

HSYK değişikliğine kısmi iptal

Anayasa Mahkemesi, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısını değiştiren kanunun, Adalet Bakanına verilen yetkilerini düzenleyen hükümlerinin büyük çoğunluğunu iptal etti.

11 Nisan 2014 18:59


CHP, 6524 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un bazı hükümlerinin iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle Anayasa Mahkemesi'nde dava açmıştı.

Davayı esastan görüşerek karara bağlayan Anayasa Mahkemesi, HSYK Başkanı da olan Adalet Bakanı'nın, HSYK üyelerinin hangi dairede asıl ve tamamlayıcı üye olarak görev yapacağını belirleyeceğine ilişkin hükmün iptaline karar verdi.

"Daire başkanları, her dairenin kendi üyeleri içinden üye tam sayısının salt çoğunluğuyla belirlenecek iki aday arasından, Genel Kurulca seçilir. Genel Kurul'un ilk toplantısında toplantı veya karar yeter sayısının sağlanamaması halinde üç gün içinde yapılacak ikinci toplantıda, katılanların en çok oyunu alan kişi daire başkanı seçilmiş sayılır" şeklindeki hükümler de Anayasa'ya aykırı bulundu.

HSYK'nın yapısını değiştiren Kanun'un 23. maddesiyle, 6087 sayılı Kanun'un, HSYK Başkanı'nın görev ve yetkilerini düzenleyen maddesine eklenen "Teftiş Kurulu Başkanını, Teftiş Kurulu başkan yardımcılarını ve... " ibaresinin Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verildi.

Yüksek Mahkeme, HSYK Genel Kurulu'nun görevleri arasından, "Teftiş Kurulu Başkan ve Teftiş Kurulu başkan yardımcılarını atamasına" ilişkin ibarenin metinden çıkarılmasının, Anayasa'ya aykırı olduğuna hükmetti.

Daha önce Kurul'a karşı sorumlu olan Teftiş Kurulu Başkanı'nın, Adalet Bakanı'na karşı sorumlu olması şeklinde yapılan değişiklik Anayasa'ya aykırı bulunarak iptal edildi. Teftiş Kurulu'nun görevleri arasında sayılan "Kanun, tüzük ve yönetmeliklerde gösterilen veya Kurul tarafından verilen benzeri görevleri yapmak" hükmündeki "kurul" yerine "başkan" ibaresinin getirilmesi de iptal edildi.

Kanun'un 29. maddesiyle değiştirilen tetkik hâkimlerine ilişkin maddenin "HSYK tetkik hâkimliğine, hâkimlik ve savcılık mesleğinde fiilen en az beş yıl görev yapmış ve üstün başarısı ile Kurul hizmetlerinde yararlı olacağı anlaşılmış bulunanlar arasından ihtiyaç duyulan her bir boş kadro için Birinci Daire tarafından teklif edilen iki katı aday içinden, muvafakatleri alınarak Genel Kurulca geçici veya sürekli çalıştırılmak üzere atama yapılır. İlk toplantıda toplantı veya karar yeter sayısının sağlanamaması halinde üç gün içinde yapılacak ikinci toplantıda, katılanların en yüksek oyunu alan kişinin ataması yapılır" şeklindeki ibaresi de iptal edildi.

İptal hükümleri kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından başlayarak üç ay sonra yürürlüğe girecek.

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ Anayasa Mahkemesi'nin kararına tepki gösterdi. Bozdağ, "Anayasa Mahkemesi'nin bu dava konu gündeminde olmamasına rağmen gündeminde değişiklik yaparak öne aldığını görüyoruz. Belli ki bugüne kadar Anayasa Mahkemesi Başkanı'nı ve mahkemeyi bu işi gündeme almaya zorlayan bir şey yoktu ama öyle anlaşılıyor ki sayın Başkanımıza ivedi olarak bu konuyu gündeme almasını gerekli kılan başka şeyler oldu" diye konuştu.