Türkiye-Hollanda ilişkileri tarihin en büyük diplomatik krizlerinden birini yaşıyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun, Hollanda'ya girişinin engellenmesi sonrası Aile Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya'nın da Rotterdam'daki Başkonsolosluk binasına girmesine izin verilmedi. Bakan Kaya'nın bazı korumalarının gözaltına alındığını bildirilirken Reuters haber ajansı Bakan Kaya'nın, "Persona non grata" (istenmeyen kişi) ilan edilerek sınır dışı edildiğini aktardı. 03.15'te Bakan Kaya, polis eskortuyla Rotterdam'dan ayrıldı. Bakan Kaya attığı Twitter mesajında Nijmegen sınırından Almanya'ya götürüldüğünü belirtti. Saat 05.09'da Bakan Kaya'nın konvoyu Almanya'ya girdi. Bakan Kaya, Almanya’nın Köln-Bonn havaalanından kalkan özel uçakla İstanbul'a vardı.
Hollanda'da neler yaşandı?
Rotterdam'daki Türkiye Başkonsolosluğu'na birkaç yüz metre mesafede yaklaşık 5 saat boyunca bekleyen Kaya'yı Bakan Fatma Betül Sayan Kaya'yı aracından çıkarmaya çalışan polis, Kaya'nın direnmesi üzerine vinçli çekici getirip, aracı zorla çekme girişiminde bulundu. Bunun üzerine araba kilidini açmak zorunda kalan Bakan Kaya, başka bir araçla polis eskortu eşliğinde olay yerinden götürüldü.
Başkonsolosluğa girişi engellenen Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya'nın 'istenmeyen kişi' ilan edilerek sınırdışı edilmek üzere sınıra götürüldüğünü bildirildi.
Twitter hesabından açıklama yapan Kaya, "Demokratik ve insani değerler ayaklar altına alınarak Nijmegen sınırından Almanya'ya götürülüyorum. Tüm vatandaşlarımız adına bunu kınıyorum. Bu faşist uygulama karşısında Demokrasi adına dünyanın tavır alması gerekiyor! Bir kadın bakana yapılan bu muamele asla kabul edilemez" ifadelerini kullandı.
Fatma Betül Sayan Kaya'nın yanında bulunan danışmanı Bilal Topçu, Hollanda polisi tarafından tutuklandıklarını açıkladı. İki araçla Başkonsolosluğun yakınında tutuldukları yerden uzaklaştırılan korumaların Almanya'ya gönderildiği bildirildi.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Kaya, Türk Başkonsolosluğu'ndan böyle ayrıldı:
Danışman Bilal Topçu'dan açıklama
24 TV'ye bağlanan Bakan Kaya'nın Danışmanı Bilal Topçu 'Şu anda tutuklanıyoruz. Polisler birazdan gelip bizi karakola götürecekler' dedi.
"Şu an Maslahatgüzar da geldi yanımıza. Birazdan telefonumuzu alabilirler. Polis aracı geldi ve bizi bindiriyorlar" diyen Bilal Topçu, "Aracın içine doğru giriyoruz. Ben de polis aracına bindim ve arkadaşlarla beraber koruma arkadaşlarla birlikte zırhlı araca bindirildik. Biz 5 araç buraya gelmiştik. Bakanlıktan danışman arkadaşlar koruma polis arkadaşlar ve şoför arkadaşlar da tutuklandı dediler ve şu an zırhlı aracın içerisindeyiz. Sayın Bakan'ın aracını göremiyorum biraz ilerde önünü kapattılar" ifadelerini kullandı.
Gözaltına alınan korumalar Almanya'ya gönderildi
Rotterdam Başkonsolosluğuna geçmesine müsade edilmeyen Kaya'nın önce korumaları gözaltına alındı. İki araçla Başkonsolosluğun yakınında tutuldukları yerden uzaklaştırılan korumaların Almanya'ya gönderildiği bildirildi.
Akşam saatlerinden bu yana yaşananlar
Hollanda polisi, Bakan Kaya'nın, Almanya'dan kara yoluyla Rotterdam'a gideceğinin açıklanmasının ardından Rotterdam Başkonsolosluğu Rezidansı önündeki yolu trafiğe kapattı.
Ayrıca Hollanda polisi, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Kaya'nın programını takip etmek üzere Rotterdam'a giden bakanlık konvoyundaki bir araç ile TRT ve AA ekibinin bulunduğu araçtakilere kimlik kontrolü yaptı ve ülke dışına çıkarttı.
Bakan Kaya konsolosluk binasına 30 metre uzaklıkta bulunduklarını ancak polis tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin konsolosluğuna girişlerine izin verilmediğini söyledi.
Cumhuriyet'in haberine göre, Türkiye'nin Rotterdam Başkonsolosu Sadin Ayyıldız, Fatma Betül Sayan Kaya'nın aracının Hollanda girişinde durdurulduğunu ve kendisinin de Bakan Kaya'nın yanına gitmesine müsaade edilmediğini söyledi.
Sputnik'in haberine göre, Hollanda polisi, Rotterdam yakınlarındaki bir akaryakıt istasyonunda mola verdikleri sırada bakanlık konvoyundaki bir araç ile içinde Anadolu Ajansı ve TRT ekibinin bulunduğu aracın etrafını sardı. Polis araçta bulunanlara kimlik kontrolü yaptı.
Yaklaşık bir saat süren işlemlerin ardından gazeteciler ve bakanlık konvoyundaki yetkililerden bir an önce Hollanda'yı terk ederek Almanya'ya dönmeleri istendi.
Hollanda polisi, Rotterdam yakınlarındaki bir akaryakıt istasyonunda mola verdikleri sırada bakanlık konvoyundaki bir araç ile içinde Anadolu Ajansı ve TRT ekibinin bulunduğu aracın etrafını sardı. Polis araçta bulunanlara kimlik kontrolü yaptı.
Polis yetkilisi burada yaptığı açıklamada, söz konusu kontrolün Bakan Kaya'nın da araçta olabileceği için yapıldığını ifade etti. Yaklaşık bir saat sorguya tabi tutulan Türk gazeteciler ve bakanlık konvoyundaki yetkililerden bir an önce Hollanda'yı terk ederek Almanya'ya dönmeleri istendi.
Araçlar, Hollanda polisinin nezaretinde ülke dışına çıkarıldı.
Rotterdam Başkonsolosluğu önünde protesto
Rotterdam'da yaşayan çok sayıda Türk vatandaşı konsolosluk önünde protesto gösterisi düzenledi. Konsolosluk önünde bekleyen Türk vatandaşları, İstiklal Marşı okudu ve tekbir getirdi. Hollanda polisinin toplanan kalabalığa müdahale ettiği ve kalabalığı dağıttığı ifade ediliyor.Bölgede mahalli sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Rotterdam Başkonsolosluğu önünde tekbirli protesto:
Rotterdam'da Noodbevel ilan edildi
Hollanda basınında geç saatlerde çıkan haberlere göre ise Rotterdam Belediyesi Türkiye’nin Rotterdam Başkonsolosluğu civarında Noodbevel’i ilan etti.
“Noodbevel” Hollanda yasalarına göre belediye başkanlarının ve valilerin, şehirlerinde “İsyan, huzursuzluk, felaket gibi durumlar yaşanması veya bu tarz durumların yaşanması yönünde ciddi bir endişe olması” halinde ilan edebildikleri olağanüstü duruma verilen isim. Noodbevel’in ihlal edilmesi Hollanda yasalarına göre suç tanımına giriyor.
Kaya’nın Rotterdam’a gelmesi hakkında Hollanda Başbakanı Rutte de bir açıklama yaparak, “Türk bakanların Hollanda’ya gelmesi yasak değildir. Biz sadece onların Türk bir gruba konuşma yapmasını istemiyoruz. Bizim görüşümüze göre bu akşam bunu yapamaz. Konuyu yakından takip ediyoruz ve bir çözüme kavuşturacağız. Nasıl olacağını şu anda söyleyemem” ifadelerini kullandı.
Polisten toplanan vatandaşlara müdahale
Polisin acil durum kararının ardından polis toplanan kalabalığa müdahale etti. Müdahalede atlı polislerin yanı sıra copların da kullanıldığı bildirildi.
Ankara ve İstanbul'da da protesto
Hollanda'nın İstanbul Başkonsolosluğu önünde toplanan vatandaşlar, Hollanda'nın Türk bakanlara yönelik tutumunu protesto etti.
Beyoğlu İstiklal Caddesi'nde bulunan Hollanda'nın İstanbul Başkonsolosluğu önüne ellerinde Türk bayrakları ile gelen vatandaşlar, Hollanda aleyhinde slogan attı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a tezahüratta bulunan vatandaşlar, Hollanda'nın Türk bakanlara yönelik tavrına tepki gösterdi. Polisin çevrede geniş güvenlik önlemi aldığı görüldü.
Hollanda’nın Ankara Büyükelçiliği önünde de protesto gösterisi düzenlendi. Elçilik önünde toplanan bir grup, tekbir getirip bozkurt işareti yaparak “Faşist Hollanda” sloganları attı.
Öte yandan polis ekipleri, büyükelçiliğin bulunduğu Hollanda Caddesi'ni çift taraflı araç trafiğine kapattı.
Bakan Kaya'dan açıklama: Gitmeme izin verilmedi
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya yaşanan son gelişmeler sonrasında A Haber kanalına telefonla bağlanarak yaşananları anlattı. Bakan Kaya, Rotterdam Konsolosluğu'na 30 metre uzaklıkta olduklarını ancak polis tarafından kendi konsolosluğumuza giriş izni verilmediğini belirtti. Kaya şunları söyledi;
"Avrupa’da akıl almaz olaylar yaşanıyor. Hollanda ve ALmanya’nın içişlerine karışmak gibi bir derdimiz yok. Biz buraya Türkiye’nin öz evlatlarıyla buluşmaya geldik. Anti demokratik kararların bizi durdurabileceğini sanıyorlarsa yanılıyorlar. Dün Hollanda’da gerçekleştireceğim etkinlikler, güvenlik savunma gibi uydurmalarla iptal edildi. Dün gece almanya’ya geldik. Oradada iptalle karşılaştık. Biz de Roterdam’a geçelim dedik. Fakat bizim konsolosluğumuza girmemize izin verilmiyor. Şu anda 30 metre uzaklıktayız konsolosluğa ama giriş izni verilmiyor. Türkiye’nin bir kadın bakanına aile bakanına nasıl bir tehdit olarak gürülüyorsa bizim girişimize izin vermiyorlar.
Benim Türkiye Cumuriyeti bakanı olarak konsolosluğa girişimin yasaklı olduğunu söylediler. Güvenlik riski falan demiyorlar. Polisler kimlik kontrolü yaptıktan sonra yürüyerek de geçmemize izin vermediler. Etrafımızda yüzlerce polis var. Tüm uluslararası sözleşmeleri ihlal ettiklerini söyledik onlara."
Bakandan ikinci açıklama: Bir kadın olarak bu hukuksuzluğa asla teslim olmayacağız
Türkiye'nin Rotterdam Başkonsolosluğu’na alınmadığını açıklayan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, twitter’dan yeni bir açıklama daha yaptı. Bakan son açıklamasında "Ülkemizin toprağı olan Başkonsolosluğumuza girmemiz engelleniyor. Medeniyetin beşiği, Avrupanın göbeği ve yıl 2017. Avrupa’nın her yerinden vatandaşlarımız yanımızda.Onlarla buluşmamızı engelleyen zihniyete teslim olmayacağız. Sadece bir bakan olarak değil, bir Türk vatandaşı ve bir kadın olarak bu hukuksuzluğa asla teslim olmayacağız” dedi.
Dışişleri'nden sert açıklama
Dışişleri Bakanlığı'ndan "Hollanda büyükelçisi bir süre görevine dönmesin" açıklamasında bulunuldu. Dışişleri'nin açıklamasında "Hollanda'yla diplomatik, siyasi, ekonomik ve diğer alanlardaki ilişkilerimiz açısından ciddi sonuçlar doğuracağı Hollandalı muhataplarımıza ifade edilmiştir" cümlelerine yer verildi.
Dışişleri açıklamasının tam metnine ulaşmak için tıklayınız.