Hollanda’da yapılan erken genel seçimde, Ipsos sandık çıkış anketine göre, Geert Wilders’in lideri olduğu aşırı sağcı Özgürlük Partisi (PVV) ilk sırada.
PVV 17 olan sandalye sayısını 35’e yükselterek, büyük bir zafer elde etme yolunda.
PVV lideri Wilders, ilk sonuçların ardından yaptığı açıklamada, “Kuran ve camilerin yasaklanması gibi demokratik olmayan ya da anayasaya aykırı tedbirler almayacağız” dedi.
Wilders “Hollanda’yı geri alacağız. Hollanda'nın umudu, insanların ülkelerini geri alması. Sığınma tsunamisinin sınırlanması ve insanların cüzdanlarına daha fazla para girmesi” diye konuştu.
Aşırı sağcı lider, kendisi ile koalisyona sıcak bakmayan diğer partilere seslenerek, "kendi gölgelerini aşmaya" ve birlikte çalışmaya çağırdı.
Wilders şöyle konuştu:
“Birbirimizle iş yapmak zorundayız, çünkü Hollanda'da işler farklı olmak zorunda. Birbirimizle bir araya gelmek için çaba sarf edelim ve başarılı olacağımıza inanıyorum. Kuran ve camilerin yasaklanması gibi demokratik olmayan ya da anayasaya aykırı tedbirler almayacağız. Hollandalı yine önce gelmeli; konuşacağımız şey bu. Hükümet oluşumu sol ile olmayacak. Ben merkez sağa, VVD ve NSC'ye bakıyorum. Biz de dahil olmak üzere hepimiz taviz vermek zorunda kalacağız."
Wilders seçim arefesindeki televizyon tartışmasında da göç ve sığınmacılar konusunda "Artık yeter. Hollanda daha fazlasını kaldıramaz. Artık kendi halkımızı öncelikli olarak düşünmeliyiz. Sınırlar kapandı. Sıfır sığınmacı" demişti.
Yeşilgöz: Sonuç hayal kırıklığı
Dilan Yeşilgöz liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi İçin Halk Partisi 2021 seçimlerine göre 11 milletvekili kaybederek, 23 sandalye ile 3. gözüküyor. VVD lideri Dilan Yeşilgöz de seçim merkezinde yaptığı açıklamada yenilgiyi kabul etti.
Geert Wilders, Frans Timmermans ve Pieter Omtzigt'i tebrik eden Yeşilgöz, “Bizim için sonuç hayal kırıklığı yarattı. Bundan alacağımız büyük dersler var. Yeterince dinlenilmedi, yeterince uygulanabilir çözümler sunulmadı. Liderlik bizde değil. Bu bizim için yeni bir sayfa. Bugünden aldığımız derslerle inandığımız bir Hollanda inşa edeceğiz” dedi.
Frans Timmermans liderliğinde seçime giren İşçi Partisi (PvdA) - Yeşil Sol Parti (GL) ittifakı, 26 sandalye ile 2. sırada yer alıyor.
Pieter Omtzigt liderliğindeki merkez sağ Yeni Sosyal Sözleşme Partisi'nin (NSC) de 20 milletvekili kazanacağı hesaplanıyor.
46 sandalyeninse daha küçük partilerce paylaşılacağı öngörülüyor. Bunlar arasında iki sandalyeyle Türkiye ve Fas kökenli seçmenlerin oy verdiği DENK Partisi de var.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Wilders'i ilk kutlayan lider oldu ve "Değişim rüzgarları geldi!" dedi.
Koalisyon formülleri
Sandık çıkış anketlerine göre, koalisyon hükümeti için en az 4 partinin bir araya gelmesi gerekiyor ancak siyasi partilerin bugüne kadar yaptığı açıklamalar bunun zor olacağını gösteriyor.
Aşırı sağcı küçük partiler dışındaki diğer siyasi oluşumlar Wilders ile hükümet ortaklığına sıcak bakmıyor.
Seçim kampanyası başlangıcında Wilders ile koalisyona yeşil Işık yakan Dilan Yeşilgöz seçime iki gün kala, aşırı sağcı liderin başkanlığındaki bir hükümete girmeyeceğini açıkladı.
Sosyal demokratlar ve Pieter Omtzigt liderliğindeki NSC de, Wilders ile hükümet ortağı olmayacağını belirtmişti.
Seçimin kaybedenleri
İlk sonuçlara göre, Dilan Yeşilgöz’ün Hollanda tarihinin ilk kadın başbakanı olma olasılığı ortadan kalkıyor.
Seçimin en büyük kaybedenlerinden biri Dilan Yeşilgöz liderliğindeki VVD olacak gibi görünüyor. Yıllardır Hollanda’nın en büyük partisi olan liberal sağcı VVD, 2021’de elde ettiği 34 sandalyeden 11’i kaybediyor.
Sol liberal Demokratlar 66 (D66) da, 24 milletvekilinden 14’ünü kaybediyor.
Merkez sağ Hıristiyan Demokrat Partisi’nin (CDA) de, 15 olan sandalye sayısı 5’e iniyor.
Aşırı sağcı Demokrasi Forumu Partisi (FvD), 8 sandalyeden 3’e, Sosyalist Parti de 9 sandalyeden 5’e geriliyor.
Türkiye ve Fas kökenli seçmenlerin desteklediği Denk Partisi de, sahip olduğu 3 milletvekilinden birini kaybediyor.