Yusuf Özkan
Lahey
Hollanda Hava Kuvvetleri'ne bağlı F-16 uçaklarının, 2015 yılında Irak'ın Kerkük kentinin batısındaki Hawija kasabasına düzenlediği hava saldırısında en az 70 sivilin hayatını kaybettiği ortaya çıktı.
Hollanda hükümetinin, yıllardır "güvenlik gerekçesiyle" açıklama yapmayı reddettiği saldırı ile ilgili ayırntılar, Hollanda kamu yayın kuruluşu NOS ile NRC gazetesinin ortak araştırması sonucu ilk kez ortaya çıkarıldı.
ABD Savunma Bakanlığı'nın (Pentagon), 3 Haziran 2015 gecesi gerçekleştirilen saldırıda 70 sivilin yaşamını yitirdiğini kabul etmiş ancak saldırıyı Hollanda'nın gerçekleştirdiğini açıklamamıştı.
Hollanda Televizyonu ile NRC gazetesi, yerel kaynaklara göre 23'ü çocuk olan çok sayıda sivilin Hollanda F-16'ları tarafından gerçekleştirilen bombardıman sonucu öldürüldüğünü doğruladı.
IŞİD'e karşı oluşturulan uluslararası koalisyonun gerçekleştirdiği en kanlı hava saldırılarından bir olan olayda, cihatçı grupların denetimindeki bölgede bulunan, bomba ve mühimmat dolu bir depo hedef alınmıştı.
Saldırı sonucu, bomba dolu deponun çevresinde, çevre köylerden gelen sünni mültecilerin yaşadığı bir mahalle yerle bir edildi.
Hawija'daki hastane müdürü Usame Süleyman'a göre, saldırı sonucu yaşamını yitiren sivil sayısı 200'ün üzerinde. Süleyman, birçok mültecinin cesedinin, yılılan binaların molozları arasında bırakıldığını bu nedenle onların "ölü" olarak kaydedilemediğini söyledi.
Savunma Bakanı Ank Bijleveld'den acil açıklama yapması istendi
Hollanda Parlamentosu, Hawija'da sivillerin vurulması ile ilgili olarak Savunma Bakanı Ank Bijleveld'den acil açıklama istiyor. Hükümet ortağı partiler de dahil, Meclisin büyük çoğunluğu, olayın kısa sürede açıklığa kavuşturulmasını istiyor.
Ancak Savunma Bakanı Bijleveld, saldırıyı Hollanda F-16'larının gerçekleştirdiği bilgisini onaylamak istemiyor. Hollandalı bakan, "Koalisyonda, herkesin güvenliğini, herşeyin önüne koyacağımız konusunda anlaştık. Ne kadar can sıkıcı olursa olsun, buna uçan personelin güvenliği de dahil" dedi.
Hollanda Savcılığı, 2018 yılında Hawija saldırısı ile ilgili iddialar konusunda takipsizlik kararı vermişti. Son gelişmenin ardından siyasi partiler, savcılığın, dosyayı yeniden açmasını istiyor.
Hollanda Savunma Bakanı Bijleveld, kurban yakınlarına tazminat konusundan öncelikli olarak Irak hükümetinin sorumlu olduğunu savunuyor.
Kasaba sakinleri ise NOS'a yaptıkları açıklamda, ağır işleyen bürokrasi nedeniyle Irak makamlarının, tazminat konusunda hiçbir adım atmadığını söylüyor.
Bakan Bijleveld, mağdurlara Hollanda'nın da tazminat ödeme olasılığı bulunduğunu dile getirdi. Bijleveld'a göre, hükümet, "Hollanda'daki bir kuruluşun beklenmedik bir biçimde sivil zaiyata yol açması durumunda" tazminat ödenip ödenmemesi konusunu değerlendirip, ona göre karar veriyor.
Hollanda, 2014 yılında IŞİD'le mücadele amacıyla oluşturulan uluslararası koalisyona 6 adet F-16 ve 120 askerle katkı sağlamıştı.