Yusuf Özkan
Lahey
Hollanda’da hükümetin büyük ortağı Özgürlük ve Demokrasi İçin Halk Partisi’nin (VVD) yeni lideri Dilan Yeşilgöz, seçimleri kazanması durumunda aşırı sağcı Özgürlük Partisi ( PVV) lideri Geert Wilders ile iş birliği yapabileceği sinyalini verdi.
Aşırı sağcı lider, Yeşilgöz’ün açıklamasına olumlu karşılık verirken, muhalefet PVV ile iş birliğini “saçmalık” olarak değerlendiriyor.
Yeşilgöz’ün selefi Başbakan Mark Rutte, geçmişte yaptığı açıklamalarda, “Hollanda’da daha az Faslı” çağrısını geri almadığı sürece Wilders ile koalisyon ortaklığı yapmayacağını söylemişti.
Wilders, 2014 yerel seçimleri sırasında, “Hollanda’da daha az Faslı” çağrısı yaptığı için, toplumun bir kesimini aşağılamaktan suçlu bulunmuş ancak ceza almamıştı.
Ancak VVD’nin yeni lideri, Hollanda Güvenlik ve Adalet Bakanı Yeşilgöz, 22 Kasım’da yapılacak erken genel seçimi kazanması durumunda, ülkenin üçüncü büyük partisi olan PVV’yi dışlamayacağını bildirdi.
Yeşilgöz, tarafların peşinen dışlanmasını "Lahey karmaşası" olarak adlandırarak, "Ben esas olarak, kimin hangi niyetle görüşme masasına oturacağıyla ilgileniyorum” dedi.
Wilders'in, hükümetin düşmesinin ardından yeni bir başlangıçtan söz ettiğini ve olumlu bir tutum sergilediğini anımsatan Dilan Yeşilgöz, “Şimdi, gerçekten yapıcı bir tutum mu sergileyecek, yoksa kendisini dışarıya mı kapatacak bunu göreceğiz. Sayın Wilders'ın masaya ne getireceğini görmem lazım” diye konuştu.
Rutte'den yumuşama mesajları
Daha önce Wilders’e kapıları kesin bir şekilde kapatan Başbakan Rutte de artık Yeşilgöz'ün bu tutumunu destekliyor.
Geçici hükümetin Başbakanı Rutte, “Zaman ilerliyor, yeni seçimler var. Yeşilgöz’ün çizgisinin mantıklı olduğunu düşünüyorum” görüşünü dile getirdi.
Wilders, eski partisi VVD’nin kendisine yönelik tutum değişikliğinden memnun.
Aşırı sağcı lider, Yeşilgöz’ün açıklaması üzerine şu karşılığı verdi:
“PVV, diğer taraflarla iş birliği yapmak ve çok daha katı bir iltica politikası gibi Hollanda'nın temel sorunlarını çözmek için sorumluluk almak istiyor. Tarafları peşinen dışlamıyoruz. Diğer partilerin de aynı görüşte olması iyi bir haber.”
Yeşilgöz'ün vaatleri neler?
Dilan Yeşilgöz, parti liderliği gündeme geldiği andan itibaren, yapıcı ve toparlayıcı bir siyasi dil kullanıyor.
Önceliğinin, diyalog içinde Hollanda’nın sorunlarını çözmek istediğini söyleyen Yeşilgöz’ün gündeminin üst sıralarında göç ve iltica sorunu bulunuyor.
Yeşilgöz ve partisi, tıpkı Wilders gibi daha katı bir göç ve iltica planından yana.
Yeşilgöz’ün başında bulunduğu Güvenlik ve Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni göç ve iltica planı, koalisyon hükümetinin düşmesine neden olmuştu.
Hükümet ortağı partiler, Başbakan Rutte ve partisi VVD’yi dayatmacılıkla suçlamıştı.
Dilan Yeşilgöz, iltica politikasına bazı partilerin hala mesafeli durduğunu ancak iltica ve göçle ilgili sorunların hala ortada olduğunu vurguladı.
Yeşilgöz ve partisi, çatışma bölgelerinden gelen mültecilere aile birleşimini zorlaştırmak istiyor. VVD, bu mültecilerin, savaş bittikten sonra geldikleri ülkelere geri gönderilmesini savunuyor.
Bu öneri Wilders tarafından da destekleniyor. Hatta aşırı sağcı lider, sınırların kapatılarak, ülkeye İslam ülkelerinden göçün tamamen durdurulmasını istiyor.
Wilders, Güvenlik ve Adalet Bakanı Yeşilgöz’ün, güvenlik görevlilerinin üniforma üzerine başörtüsü ve diğer dini sembollerin takılmasını yasaklama kararına da en güçlü desteği verenlerden biriydi.
Siyasi yorumcu Frits Wester, RTL Haber’de, "Taktik olarak, Yeşilgöz'ün yaptığı akıllıca. Daha sağcı bir yol izlemek isteyen ve VVD ile PVV arasında kararsız kalan seçmeni kaybetmek istemiyor” dedi.
Diğer partilerden ne tepkiler geldi?
Koalisyon ortağı Hristiyan Demokrat Parti (CDA), Wilders ve diğer aşırı sağ partilerle kesinlikle iş birliği yapmayacağını açıkladı.
Merkez sağ ve sol partiler, Yeşilgöz’ün Wilders ile iş birliğine kapı aralamasına tepkili.
AB yanlısı Volt Partisi’nin Avrupa Parlementosu Milletvekili Sophie in ‘t Veld, tepkisini şu sözlerle dile getirdi:
“VVD, Wilders'ın neyi temsil ettiğini çok iyi biliyor. ‘Ne önereceğini görmek için beklemek’ saçmalık. O zaman Dilan Yeşilgöz omurgalı bir şekilde, yüksek sesle ve net bir şekilde şunu söylesin: Evet, VVD bilerek ve isteyerek aşırı sağın kapısını açıyor.”
Aşırı sağcı lider Wilders, siyasete Yeşilgöz’ün partisi VVD saflarında başladı.
Ancak Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) üyeliği konusundaki sert söylemi nedeniyle parti politikalarına ters düşen Wilders, VVD’den ayrılarak kendi partisini kurdu.
Politikalarını göç ve İslam karşıtlığı üzerine kuran Wilders’in partisi, Hollanda’da ana muhalefet konumuna yükseldi.
Hollanda, hükümetin düşmesi nedeniyle 22 Kasım’da sandığa gidecek.
Dilan Yeşilgöz kimdir?
Dilan Yeşilgöz, şu anda ülkenin en büyük partisi olan VVD’nin lideri olarak seçime katılıyor.
Kamuoyu yoklamalarına göre VVD, seçime tek liste ile katılma kararı alan AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans liderliğindeki İşçi Partisi- Yeşil Sol Parti ittifakı ile birlikte önde görünüyor.
VVD’nin seçimleri kazanması durumunda Yeşilgöz’e Hollanda’nın ilk kadın Başbakanı olma yolu açılmış olacak.
Ankara doğumlu Yeşilgöz, aynı zamanda Hollanda’nın ilk göçmen kökenli Başbakanı unvanını da elde edecek.
Hollanda’nın katı bir iltica politikası uygulamasını savunan Yeşilgöz’ün kendisi de sığınmacı geçmişe sahip.
Ankara’da 1977’de doğan Yeşilgöz, 12 Eylül askeri darbesi sonrası Türkiye’yi terk edenlerden biri.
Tunceli doğumlu babası Yücel Yeşilgöz, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) bünyesinde çalışırken, 12 Eylül askeri darbesi sonrası Hollanda’ya kaçarak iltica talebinde bulunmuş.
Yeşilgöz de, babasından 4 yıl sonra annesi ve kız kardeşiyle birlikte, kaçak yollarla önce Yunanistan’ın Kos adasına, oradan da Hollanda’ya göç etmiş.