Halkların Demokratik Partisi (HDP), Yeşil Sol Parti (YSP) ve Kürt örgütler, Lozan Barış Antlaşması’nın 100. yıldönümünde “Kürt Kurumlarından Lozan Antlaşmasının 100’üncü yılına ilişkin açıklama” başlığıyla bir metin yayınladı.
Açıklamada, “Cumhuriyetin ilanı Kürt halkına karşı ret ve inkarı yasallaştırarak resmileştirdi” iddiasıyla imzacı örgütlerin Lozan Antlaşması’nı kabul etmeyeceği ifade edildi. İsmet İnönü ve beraberindeki Lozan heyeti için “Lozan’da Türkleri ve Kürtleri temsil ettiğini ifade eden Kemalistler” iddiası yer aldı ve “antlaşma imzalandıktan sonra verilen sözlerin unutulduğu” öne sürüldü.
Açıklamada “Lozan’ı aşmak” ifadesi geniş yer buldu. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin resmen ve 'Rojava’daki yönetimin fiilen “federal yapıda” kurulmasını, “Lozan’ı aşmak ve ulusal özgürlüğün kurulması hedeflerinde çok önemli hamleler” olduğu belirtildi. Avrupa Birliği’nin, uluslararası kuruluşların, Britanya ve Fransa’nın adının geçirildiği açıklamada, bu ülke ve kurumların “Lozan’ı aşma mücadelelerinde” kendilerine destek olmaları çağrısı yapıldı.
YSP ve HDP'nin de imzalarını taşıyan açıklamada Lozan Antlaşması’yla ilgili olarak “halkımız için karanlığın, sonu gelmeyen baskı, soykırım ve zulümlerin adıdır” ifadelerine yer verildi.
Açıklamanın sonunda, Kürt halkının “kendi ülkesi Kürdistan’da” yaşama hakkına dikkat çekilerek, bunun “bölge barışının koşulu” olduğu iddia edildi.