Havacılık sektöründe pandemi sonrası hızla normale dönmeye başlayan taleple birlikte oluşan pilot açığı nedeniyle başta Kuzey Amerika ve Körfez ülkeleri olmak üzere yurtdışından Türk pilotlara önemli talep oluştuğu belirtilirken; Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) Türk pilotların yabancı havayolu işletmelerine geçişini zorlaştıran bir düzenlemeye gitti.
Buna göre, ilgili genelge ile uçuş ekiplerinin yurtdışındaki bir havayoluna geçişinde gerekli olan uçuş lisansının doğrulama işlemi için pilotların ayrılacağı havayolu şirketinin rızası olmaması halinde en az 6 ay bekleme süresi getirildi.
Hava-İş itiraz
Gelişmenin ardından Ulaştırma Bakanlığı, Çalışma Bakanlığı ve SHGM’ye yazılı itirazda bulunan Türkiye Sivil Havacılık Sendikası (Hava-İş) 19 Temmuz’da ise Ulaştırma Bakanlığı ve SHGM yetkilileriyle bir araya gelerek çekincelerini bildirecek.
SHGM, 24 Haziran tarihli genelge ile “ekip geçişleri hakkında” bazı düzenlemelere gitti. Genelge ile getirilen değişiklikler 5 Temmuz’da tebliğ edildi.
En az 6 ay bekleme süresi
Ekip Geçişleri Genelgesi’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Genelge’ye göre, lisans sahibi uçuş ekipleri (pilotlar) Türkiye’de bağlı bulundukları havayollarının muvafakatı olmadan ayrılıp yabancı havayollarına geçmek isterlerse, asgari 6 ay süreyle doğrulama başvuruları kabul edilmeyecek.
Eğitim bedeli borcu gibi mükellefiyetleri bulunan pilotların ise bu yükümlülüklerini yerine getirene kadar doğrulama işlemleri yapılmayacak. Bir pilotun yurtdışında bir havayoluna geçiş yapabilmesi için lisansının, lisansı düzenleyen ilgili sivil havacılık otoritesi tarafından doğrulanması gerekiyor. Bu işlem “verification” olarak adlandırılıyor.
"Çalışma hürriyetine müdahale"
Hava-İş Sendikası’ndan bir yetkili Reuters’a yaptığı açıklamada değişikliğin kişilerin çalışma hürriyeti ve bireysel hakkına müdahale niteliği taşıdığını ve yurtdışında çalışmak isteyen pilotların engellenemeyeceğini söyledi.
Hava-İş yetkilisi, “Özellikle pandemi sonrası gelişmelerle birlikte Türkiye’den ciddi miktarda pilot talebi var. Özellikle Kuzey Amerika ve Körfez ülkelerinden. Ancak genelge ile Türk pilotların yabancı havayollarına geçişi güçleştirildi” dedi.
SHGM genelgesinde söz konusu değişikliğin amacı, “…tarife ve uçak sayısına uygun ekip planlamasının yoğun sezon öncesi yapılması ve yoğun sezonda ekip geçişlerinin operasyonun sürdürülebilirliğinin sağlanması ve uçuş emniyetine olası olumsuz etkisinin azaltılması…” olarak ifade edildi.
Havayolu taşımacılığında toparlanma
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun dün yaptığı açıklamaya göre, Türkiye’de havayolu taşımacılığı pandemi öncesi seviyelere yaklaşmış durumda. Buna göre, Haziran’da, 2019 yılı Haziran ayı uçak trafiğinin %95’ine, 2019 Haziran yolcu trafiğinin ise yüzde 89’una ulaşıldı.
Öte yandan Hava-İş yetkilisi birçok ülkede olduğu gibi şu anda Türkiye’de de pilot ihtiyacı bulunduğuna işaret ederek, “Havayolları açık ilanlarla pilot arıyorlar. Eskiden 1 ayda yeterli sayıya ulaşırlardı. Şu anda 6-7 aydır açık ilanlar var” dedi.
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün faaliyet raporunda yer alan bilgiye göre, 2021 yıl sonu itibarıyla Türkiye’de toplam 10,525 uçak pilotu bulunuyor. Yabancı pilotların oranı ise %4 seviyesinde. (REUTERS)