Hamas yetkilileri, Türkiye'yle temas kurarak, ABD'nin Gazze'deki ateşkes görüşmeleriyle ilgili söz ettiği olumlu gelişmelerin gerçeği yansıtmadığını bildirdi.
Dışişleri kaynaklarının aktardığına göre bu hafta sonu Türk yetkililerle görüşen Hamas yetkilileri, "Amerikalıların müzakerelerin gidişatına ilişkin 'pembe' bir tablo çizdiğini ancak gerçekte durumun böyle olmadığını" söyledi.
Görüşmede Hamas yetkilileri, İsrail'in ateşkes müzakerelerinin son turunda öne sürdüğü şartların daha önce BM Güvenlik Konseyi tarafından 10 Haziran’da desteklenen senaryonun ve Hamas’ın 2 Temmuz'da onayladığı şartların bile gerisine düşmüş durumda olduğunu söyledi.
Dışişleri kaynakları, Hamas'ın verdiği bilgiye göre İsrail'in müzakerelerde gündeme getirdiği yeni taleplerin şunlar olduğunu belirtti:
- Hamas'ın İsrail'in Philadelphia Koridoru'ndaki varlığını kabul etmesi.
- İsrail'in Netzarim Koridoru'ndaki kontrol noktaları ile Gazze'nin güneyinden kuzeyine geçen Filistinlileri denetlemesi.
- Tel Aviv'in Hamas'ın serbest bırakılmasını istediği İsrail'deki yaklaşık 300 Filistinli mahkumdan oluşan listeden 100 ismi veto edebilmesi.
İsrail'in ayrıca ek talep olarak da Gazze ve Ramallah'taki 200 ismin Filistin'den sürgün edilmesini istediği bildirildi.
Hamas'ın Türk Dışişleri yetkililerine verdiği bilgiye göre İsrail, geçen haftaki görüşmelerde arabulucuların tekliflerine yanıt iletmedi.
Hamas yetkilileri, Türkiye'yle yaptıkları görüşmede İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun müzakerelerdeki nihai amacının askeri harekatı devam ettirmek için zaman kazanmak olduğu görüşünde olduklarını belirtti.
T24'e konuşan diplomatik kaynaklar, Ankara'nın mevcut müzakerelerde İsrail'e baskı uygulanması gerektiğine inandığını, çünkü Hamas'ın 2 Temmuz'da masaya ateşkes için getirilen şartları kabul ettiğini vurguladı.
Hamas yeni müzakere turu istemiyordu
Hamas, geçen hafta yaptığı açıklamada yeni müzakere turu başlatılması yerine geçmişte yapılan görüşmelere dayalı bir plan sunulmasını istemişti.
Hamas'tan yapılan açıklamada, "Hareket, arabuluculardan, ABD Başkanı Joe Biden'ın vizyonu ve BM Güvenlik Konseyi kararı temelinde hareketin 2 Temmuz 2024'te üzerinde mutabakata vardığı hususları uygulamaya yönelik bir plan sunmasını talep ediyor," ifadelerine yer verilmişti.
Yapılan açıklamada ayrıca yeni müzakere turunun İsrail'e Gazze'ye yönelik saldırılarını sürdürmek için daha fazla zaman vereceği vurgulanmıştı.
ABD'den "olumlu yönde ilerleme var" mesajı
ABD'li yetkililer bu cuma günü basına yaptıkları açıklamada iki tarafın da kabul edeceği bir anlaşmanın yakın olduğunu düşündüklerini, ancak hala yapılması gereken çok iş olduğunu belirttiler.
Gazetecilere açıklamalarda bulunan bir Biden yönetimi yetkilisi, ''Yaptığımız şey aradaki farklılıkları azaltmaya çalışmaktı, şu anda imzalanmaya, uygulanmaya ve ilerlemeye hazır bir anlaşma bulduğumuzu düşünüyoruz'' dedi.
Hamas siyasi büro üyesi Sami Abu Zuhri ise cumartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, ''Bir anlaşmaya yaklaştığımız hakkında söylemler illüzyondan ibaret. Biz gerçek müzakerecilerle karşı karşıya değiliz, bize Amerika'nın söyledikleri dikte ediliyor'' diye konuştu.
ABD Başkanı Joe Biden da geçen hafta müzakerelerle ilgili yaptığı açıklamada "iyimser" olduğunu söylemişti.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, pazar akşam aralarında Netanyahu'nun da bulunduğu yetkililerle müzakerelerdeki durumu görüşme üzere İsrail'e gitti.
Müzakereler bu hafta devam edecek
İran'ın Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye'nin Tahran'da öldürülmesi sebebiyle İsrail'e yapacağı bir misillemenin Orta Doğu'da bölgesel savaşı tetikleyebileceği endişeleri devam ederken, Gazze için ateşkes görüşmeleri bu hafta Mısır'ın başkenti Kahire'de devam edecek.
New York Times'ın aktardığına göre ABD'li, İranlı ve İsrailli kaynaklar cuma günü İran'ın Gazze'de ateşkes için görüşmeleri sürdüren arabuluculara zaman tanımak için misilleme planını ertelediğini söylemişti. Tahran, daha önce misillemeyi önleyecek tek şeyin Gazze'de ateşkesin sağlanması olacağını vurgulamıştı.
New York Times: İsrail güvenlik yetkilileri Netanyahu'nun süreci yavaşlattığını düşünüyor
New York Times, geçen hafta yayımladığı bir haberde İsrail'in üst düzey güvenlik yetkililerinin Netanyahu'nun müzakereleri yeni talepler gündeme getirerek bilinçli olarak yavaşlattığını düşündüğünü ve bundan rahatsızlık duyduklarını belirtti.
Haberde Netanyahu'nun kapalı kapılar ardındaki görüşmelerde yeni şartlar gündeme getirdiği vurgulanırken, bu bilgi Hamas yetkililerinin bu hafta sonu Türkiye'ye verdiği bilgilerle örtüşüyor.
Philadelphia ve Netzarim koridorları
13 kilometrelik Gazze-Mısır sınırının Gazze tarafı boyunca uzanan, 100 metre genişliğinde olan ve Salahaddin adıyla da bilinen Philadelphia Koridoru, savaşın ilk günlerinden bu yana sıkça gündeme geldi.
İsrail, Hamas'ın Mısır'dan Gazze'ye açılan tünellerle Akdeniz'den başlayıp Ebu Salim Sınır Kapısı'na kadar uzanan koridordan bölgeye silah soktuğunu ifade etti. Netanyahu, 7 Ekim'de başlayan savaştan sonra koridorun İsrail kontrolünde olması gerektiğini ve başka bir düzenleme kabul etmeyeceklerini söylemişti.
Netzarim Koridoru'nu ise İsrail kuvvetleri, devam eden savaşta kurdu. İsrail askerleri 6 Kasım 2023'te kıyı ulaşarak Gazze'yi kuzey ve güney bölgeler olmak üzere ikiye bölen bu koridoru oluşturdu. Savaş Çalışmaları Enstitüsü'ne göre İsrail, 2024 Temmuz'da koridorun genişliğini 2 kilometreden 4 kilometreye çıkardı.