T24 - Hamas lideri Halit Meşal’in Suriye’den ayrıldığı haberlerinin ardından örgütten üst düzey bir yetkili Türkiye’deki ofisin birkaç hafta içinde açılacağını açıkladı.
Gazze yönetimini elinde bulunduran Hamas’ın lideri Halit Meşal’in Suriye’deki merkez üssünü boşalttığı haberlerinin ardından gözler Türkye’ye çevrildi. Katar merkezli El Şark gazetesine konuşan üst düzey bir yetkili, Ankara’nın Türkiye’de resmi bir Hamas ofisi kurulmasını kabul ettiğini öne sürdü. Şimdi bu ofisin kurulması halinde Meşal’in Türkiye’ye yerleşip yerleşmeyeceği tartışılıyor. Katar ve Mısır da Meşal’in olası adresleri arasında yer alıyor.
‘Hiç utanmıyor musunuz!’
Halit Meşal, 2001 yılından beri Suriye’de sürgünde yaşıyordu. Hamas yönetimi böylece İsrail istihbarat teşkilatı Mossad’ın saldırılarından korunuyordu. Ancak Suriye’de geçen mart ayında başlayan isyanın ardından Hamas’ın bu ülkedeki geleceği de tartışma konusu oldu. Önce Hamas militanlarının ailelerini Şam’dan uzaklaştırdığı haberi geldi. Sonra üst düzey yönetimin de ayrılacağı yönünde dedikodular başladı.
Amerikan Wall Street Journal gazetesi aralık ayında üst düzey bir Hamas yetkilisine dayanarak verdiği haberinde örgütün Türkiye ve Katar’ın zoruyla Şam’dan taşınmaya hazırlandığını yazdı.
Yetkili “Suriye’den hemen ayrılmamızı istediler. ‘Hiç utanmıyor musunuz? Artık yeter, dışarı çıkmalısınız’ dediler” dedi. Ancak bu haber uzun süre doğrulanamadı. Hatta Esad’ın Meşal’i istemediği yönünde haberler bile çıktı.
Sonunda önceki gün ABD’nin en saygın gazetelerinden New York Times, Halit Meşal’in Şam’dan ayrıldığını yazdı. Gazeteye Gazze’de konuşan bir Hamas yetkilisi “Suriye’deki durum orada kalmaya müsait değil. Şam’da hiç Hamas lideri kalmadı” dedi. Yetkili Şam’daki ofisin kapanma kararının henüz resmiyet kazanmadığını, yeni üssün neresi olacağına da karar verilmediğini söyledi.
Ay başında anlaştılar
Yeni ofisin adresi ile ilgili ipucu ise yine bir Hamas yetkilisinden geldi. Katar merkezli El Şark gazetesine konuşan üst düzey bir isim Hamas’ın iki üç hafta içinde Türkiye’de ofis açacağını söyledi. Bu kişi, kararın Gazze Şeridi’ndeki yönetimin Başbakanı Haniye’nin ocak başında Türkiye’ye yaptığı gezi sırasında alındığını aktardı. Ancak bu ofisin niteliği ve kimlere ev sahipliği yapacağı kesinlik kazanmadı. ABD’nin bir başka önemli gazetesi Washington Post’un internet sitesinde dün yayımlanan bir makalede ise “Hamas’ın yeni yuvası Türkiye mi” sorusu soruldu. Gazetenin ThinkTanked isimli resmi blogunda yayınlanan yazıda “Bölgeden gelen haberlere göre Hamas Türkiye ile yeni ilişkiler kuruyor. Türkiye’de birkaç hafta içinde resmi bir Hamas ofisi açılması ve Gazze’nin yeniden inşası için 300 milyon dolarlık yardım da planlar arasında” ifadesi kullanıldı.
‘Ankara utanabilir’
ABD’nin en etkin düşence kuuluşlarından Council on Foreign Relations uzmanlarından Elliott Abrams gelişmeleri yorumlayan ilk isim oldu. Abrams “Eğer Hamas Türkiye’ye gidiyorsa Suriye ve İran’ın örgüt üzerindeki etkisi azalmış demektir. Türkiye yükseldiği ve Erdoğan iktidarda kaldığı müddetçe Hamas için çok akıllıca bir adım... Bakalım Türkiye Hamas’ta seçimleri destekleyecek mi? Ya da El Fetih’le birleşmesini, İsrail’le görüşmesini teşvik edecek mi?” yorumunu yaptı. Abrams, Hamas’ın İsrail’e saldırması halinde bu yeni ortaklığın Ankara için utanç verici olabileceğini, ABD ve AB ile ilişkileri zora düşürebileceğini not etti.
Halit Meşal, Hamas’ın 1987’de kurulmasının ardından örgütün Kuveyt temsilciliğini üstlenmişti.
İktidarı bırakacağını söylemişti
1963’te Ramallah’ta dünyaya gelen Halit Meşal, 1967’de ailesiyle beraber Ürdün’e kaçtı.
Kuveyt Üniversitesi’nden mezun olan Meşal, Hamas’ın kuruluş aşamasında rol aldı.
1991 yılında Ürdün’e taşındı. 1996 yılından itibaren örgütün politik büro şefi olan Meşal, 1997 yılında Ürdün’de Mossad’ın suikast girişiminden kurtuldu. Ürdün 1999 yılında Hamas’ı ülkeden attı. 2004 yılında örgütün lideri Abdülaziz El Rantisi’nin öldürülmesinin ardından Hamas’ın bir numaralı ismi oldu.
Meşal geçen hafta seçimlerden sonra liderliği bırakacağını açıkladı. Ancak bunun siyasi bir manevra olabileceği konuşuluyor.