Gündem

Halep'te savaşın dönüm noktaları

Suriye ordusu, savaş öncesi ülkenin en büyük kenti ve finans merkezi olan Halep'in kuzeydoğusunu silahlı muhalif gruplardan geri aldı. Şam rejimi böylece, iç savaştaki gidişatı lehine çevirme yolunda önemli bir kazanım elde etti.

28 Kasım 2016 18:26

Suriye ordusu, ülkenin en büyük kenti Halep'in kuzeydoğusunu tamamen yeniden ele geçirdi. Böylece, beş yılı aşkın bir süredir devam eden iç savaşta muhalifler önemli bir kayıp yaşarken, Suriye yönetimi ise en önemli kazanımlarından birini elde etti.

Dünyada sürekli yerleşim olan en eski kentlerinden birisi olan Halep, savaş öncesi Suriye'nin en büyük kenti ve finans merkeziydi.

Türkiye sınırına yaklaşık 60 kilometre mesafedeki Halep, 2011 yılında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a yönelik protestoların başlangıcında yaşanan karışıklıktan fazla etkilenmedi.

Ancak Temmuz 2012'de o dönemde artık silahlı bir yapıya dönüşen muhalif gruplar, bu önemli kenti yönetimin elinden almak üzere büyük bir operasyon başlattı.

Başlatılan bu taarruzun etrafındaki alanlarla birlikte kentin tamamının alınmasını sağlayacak kadar güçlü olmamasından dolayı, bu tarihten bu yana kent, doğusu farklı silahlı muhalif grupların, batısı ise Esad yönetiminin kontrolünde olmak üzere ikiye ayrılmış durumda bulunuyor.

Dün Hanano, bugün de Sakhur semtinin ele geçirilmesiyle birlikte, silahlı muhalif grupların kontrolü altında yalnızca Halep'in orta ve güneydoğusunda, dört bir tarafı hükümet güçlerince kuşatılmış bir bölge kaldı.

Birleşmiş Milletler (BM) Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından 1986 yılında Dünya Mirası listesine eklenen ve Orta Çağ İslam mimarisinin en önemli örneklerinden biri kabul edilen Halep Kalesi, Temmuz 2015'teki bir patlamada hasar gördü.

Çatışmalarda zarar gören bir diğer tarihi yapı da Emevi Camii'nin minaresi oldu. Kentin tarihi kapalı çarşısında da ağır hasar meydana geldiği belirtiliyor.

Suriye ordusu ile silahlı gruplar arasındaki durumun kilitlendiği bir dönemde Halep'teki kazanım ve kayıplar da iç savaşının gidişatını belirlemesi açısından kritik önem taşıyor.

Birçokları tarafından dünyanın en güzel şehirlerinden biri olarak kabul edilen Halep'te iç savaşın bazı dönüm noktaları şunlar:

Suriye ordusu ile muhaliflerin oluşturduğu Özgür Suriye Ordusu'na mensup savaşçılar arasında Halep'in bazı mahallerinde ilk çatışmalar yaşanmaya başladı.

Silahlı muhalif grupların taarruzu neticesinde Halep, Suriye yönetimi ve muhaliflerin kontrolü altındaki bölgeler olmak üzere ikiye bölündü. Yaklaşık 1,2 milyon kişi Suriye hükümetinin kontrolündeki bölgede kalırken, 250 binlik bir nüfus da muhaliflerin kontrolünde yaşamaya başladı.

Halep bu tarihten itibaren Suriye'de savaşan birçok silahlı grubun saldırıları ve çatışmalarına sahne oldu. Bunlar arasında Irak Şam İslam Devleti (IŞİD), eski adı El Nusra olan Şam'ın Fethi Cephesi, Suriye yönetimini desteklemek için operasyonlara katılan Hizbullah ve Kürt gruplar da yer alıyor.

Suriye ordusu, Halep'in muhalif grupların kontrolü altındaki bölgelerinde varil bombalarının da kullanıldığı yoğun hava operasyonlarına başladı. Bu operasyonların sonucu Suriye ordusu, silahlı gruplara karşı ilk kazanımlarını elde etmeye başladı.

İnsan hakları kuruluşları, Suriye yönetiminin doğan uluslararası tepkilere karşın yoğun bir şekilde varil bombaları kullanmaya devam ettiğini, silahlı muhalif grupların ise hükümet kontrolü altındaki bölgelere füzelerle saldırdığını bildirdi.

Rusya, Esad yönetimine destek vermek adına Suriye'de hava operasyonlarına başladı.

Suriye ordusu, Halep'i geri almak için Rus jetleri ve Hizbullah destekli büyük bir kara operasyonu başlattı.

IŞİD ve El Nusra hariç diğer tüm grupları kapsayan bir ateşkes ilan edildi.

Halep'e yönelik hava operasyonları yeniden başladı.

Suriye ordusu, silahlı grupların lojistik destek aldığı en önemli güzergah olan Castello Yolu'nu ele geçirmeyi başararak, Doğu Halep'i tamamen kuşattı.

BM Suriye Özel Temsilcisi Stefan de Mistura, Halep'in doğusunda 8 bin savaşçı olduğunu ve bunların 900 kadarının Şam'ın Fethi Cephesi saflarında savaştığını açıkladı.

Rusya ile ABD'nin girişimiyle ilan edilen bir haftalık ateşkesin sona ermesinin ardından Suriye ordusu, muhaliflerin elindeki bölgelerin tamamını geri almak için yeniden büyük bir taarruza başladığını açıkladı.

Rusya, üç günlük tek taraflı bir ateşkes ilan etti. Bu süre içerisinde, kuşatma altındaki bölgelerden az sayıda sivilin ayrıldığı görüldü.

Rusya, öncekine benzer şekilde 10 saatlik bir ateşkes ilan etti. Ancak muhaliflerin kaçış güzergahı üzerindeki yollara ateş açması nedeniyle bölgeden kimse ayrılamadı.

Suriye ordusu, yeniden taarruza başladı. Bu son taarruzun başlamasından iki hafta sonra Suriye yönetimi, Halep'in kuzeydoğusunun tamamını ele geçirmeyi ve silahlı muhalif grupların elindeki yerlerin üçte birini almayı başardı.