Ekonomi

Güler Sabancı: Türkiye’nin yeni yüzyılı; akılla, ilkelerle ve sürdürülebilirlikle büyümenin yüzyılı olmalı

11 Nisan 2023 12:17

Sabancı Üniversitesi Onursal Başkanı Sakıp Sabancı’nın vasiyeti üzerine 18 yıldır düzenlenen Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri, bu yılın konusu olarak belirlediği “Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yıl Dönümü: Teori ve Uygulamada Cumhuriyetçilik” kapsamında genç araştırmacıları ve Cumhuriyetçilik alanında akademik çalışmalara dünyada önemli katkılarda bulunmuş bir bilim insanını ödüllendirdi.

Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri ve Anma Töreni’nde, Jüri Özel Ödülü kazananı; 2002'den bu yana Princeton Üniversitesi'nde L.S. Rockefeller İnsani Değerler Profesörü; 2012’den bu yana ise Avustralya Ulusal Üniversitesi, Canberra'da Felsefe Profesörü olarak görev alan Prof. Dr. Philip Pettit’e verildi.

"Ülkemizin yaşadığı en büyük felaketlerden birine tanıklık ettik"

Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, çevrimiçi düzenlenen törende yaptığı konuşmada, “Bu yıl 18’incisini gerçekleştirdiğimiz Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri ve Anma Törenimiz için bir araya gelmiş bulunuyoruz. Ancak aklımız ve yüreğimiz, deprem felaketi yaşayan 11 ilimizde. 6 Şubat ve sonrasında, ülkemizin yaşadığı en büyük felaketlerden birine tanıklık ettik. 50 binden fazla vatandaşımız hayatını kaybetti.

Bizleri yasa boğan bu kayıplarımızın arasında, Üniversitemizin hazırlık sınıfı öğrencisi Neris Ece Öz de yer alıyor. Çok büyük bir acı. Değerli öğrencimiz Neris Ece ile birlikte hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza bu vesileyle bir kez de burada Allah'tan rahmet, yakınlarına baş sağlığı, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Hepimizin başı sağ olsun ve ülkemize geçmiş olsun“ dedi. 

Ödül programının her yıl farklı bir konuda toplumun bugününü değerlendirirken yarınına ayna tuttuğunu, bunu yaparken de bilimin evrenselliğiyle hareket ettiğini söyleyen Sabancı, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Cumhuriyetimizin yeni yüzyılında bizlere düşen görev, gençlerimiz için daha iyi bir gelecek idealiyle, bilimin ışığında ilerlemeyi sürdürmektir. Zor dönemlerden geçiyor olsak da birlik ve beraberliğe olan inancımızla; bugün yaralarımızı sararken, aynı zamanda geleceğimizi de iyileştirmeyi hedeflemeliyiz. Sevgili Amcam Rahmetli Sakıp Sabancı’nın her zaman söylediği gibi: Çalışmak, çalışmak ve çok çalışmak zorundayız.”

"Yeter ki, gençlerin eğitimine öncelik verelim; ilimin ve bilimin yolundan ayrılmayalım"

Sabancı, şöyle devam etti:

Türkiye’nin yeni yüzyılı, eğitimde fırsat eşitliğinin, toplumsal cinsiyet eşitliğinin, toplumsal kalkınmanın, bölgesel ve küresel barışa katkı sunmanın, akılla, ilkelerle ve sürdürülebilirlikle büyümenin yüzyılı olmalı. Ülkemiz, nasıl büyük ideallerle kurtuluş mücadelesi verdiyse; bugün de karşı karşıya kaldığı zorlukları, el ele vererek birliktelikle aşabilecek güçtedir. Yeter ki, cumhuriyetimizi emanet edeceğimiz gençlerin eğitimine öncelik verelim; ilimin ve bilimin yolundan ayrılmayalım. En büyük gayemiz her zaman 'Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür' bireyler yetiştirmek oldu.

Bu yolda bilimsel düşünceyi her zaman ve her alanda destekliyoruz. Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri de sosyal bilimler alanında Türkiye’de global ölçekli tek ödül programı olarak önemli bir ihtiyaca yanıt veriyor, öncülük ediyor. Türk ve İslam Sanatı; Türkiye’nin tarihi, ekonomisi, sosyolojisi konularına ihdas edilmiş olan Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri, ortak akılla ulaşılabilecek faydaya odaklanıyor.” 

Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılı kutlaması gibi dünyada tarihsel bir öneme sahip bir konuda etkinliğe katılmaktan ve Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri’nin jüri komitesi tarafından ödüle layık görülmekten büyük onur duyduğunu ifade eden Prof. Dr. Philip Pettit, çalışmalarında günlük toplumsal yaşamın farklı alanlarında Cumhuriyetçilik ideallerini daha yukarı taşıyabilecek en iyi yasalar, en iyi kurumlar ve en iyi politikalara odaklandığını ifade etti. Konuşmasında neo-cumhuriyetçilikten bahseden Prof. Dr. Pettit, şöyle dedi:

“Neo-cumhuriyetçilik ve onun iki keskin rakibi olan neo-liberalizm ve neo-popülizmden bahsetmek istiyorum. Neo-cumhuriyetçilik ve neo-liberalizm, ikisi de özgürlük kavramıyla ilişkili olmasından dolayı ortak bir noktaya sahip. Ancak ikisinin özgürlük kavramından anladıkları arasında büyük bir fark var. Neo-liberallere göre herhangi birinin aktif müdahalesi olmadığı müddetçe seçme özgürlüğüne sahipsinizdir. Pazar ekonomisi konusunda da ister işveren ve çalışan arasındaki ilişkide, isterse tüketici ile üretici arasındaki ilişkide karşılıklı anlaşma olduğu için neo-liberaller devlet müdahalesinin olmaması gerektiğini savunur.”

"Türkiye’de kitabımın bu kadar dikkat çekmesine çok şaşırdım"

1997'de yayımladığı kitap olan Cumhuriyetçilik kitabının ilk çevirisinin Türkçe dilinde olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Pettit, “Türkiye bu bağlamda benim için ayrı bir önem taşıyor. Türkiye’de kitabımın bu kadar dikkat çekmesine çok şaşırdım. Bu sayede Türkiye’deki insanlarla birçok paylaşımım oldu. Geleneklerle neden bu kadar ilgilendiklerini, Türkiye’nin Atatürk tarafından kurulmuş ünlü bir Cumhuriyet olduğunu ve bunun gibi birçok konuyu konuşma şansım oldu. Yaşadığım Avusturalya’dan çok farklı bir ülkede Cumhuriyetçiliğin ne anlama geldiğinin farkına varmaya başladım” dedi.

İrlanda doğumlu olan Prof. Dr. Pettit, Cumhuriyetçilik düşüncesi ve bu alandaki araştırmalara yön veren, alanında öncü bir role sahip felsefeci ve siyaset kuramcısı konumunda.

Sabancı Üniversitesi bünyesinde, Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi ve İstanbul Politikalar Merkezi liderliğinde yürütülen ödül programında makalelerin değerlendirmesi, bağımsız ve uluslararası bir jüri tarafından gerçekleştiriliyor. Ödül programı kapsamında her yıl ekonomiden politikaya, tarihten psikolojiye, sosyal bilimlerin tüm alanlarından farklı bir tema belirleniyor.

Bu yılın makale ödülü kazanan isimleri The New School for Social Research Üniversitesi’nden Dolunay Bulut, Chicago Üniversitesi’nden Burak Tan ve Sabancı Üniversitesi’nden Banu Turnaoğlu Açan oldu.

Prof. Dr. Philip Pettit hakkında

Prof. Dr. Pettit, 2002'den bu yana Princeton Üniversitesi'nde L.S. Rockefeller İnsani Değerler Profesörü olarak politik teori ve felsefe dersleri vermekte ve aynı zamanda 2012'den bu yana da Avustralya Ulusal Üniversitesi, Canberra'da seçkin kadroda Felsefe Profesörü olarak görev almaktadır.

2017'de Avustralya Onur Madalyası (Companion of the Order of Australia) ile ödüllendirilmiştir. İrlanda'da doğup büyüyen Prof. Dr. Pettit, 2009'da Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi üyesi, 2010'da İrlanda Kraliyet Akademisi Onursal Üyesi ve 2013'te İngiliz Akademisi Sorumlu Üyesi seçilmiştir ve uzun süredir Avustralya İnsani Bilimler ve Sosyal Bilimler Akademilerinin bir üyesidir.

Prof. Dr. Pettit, gerçekleştirdiği akademik çalışmalarla Sivil Cumhuriyetçilik anlayışının geliştirilmesine önemli katkılarda bulunmuştur. Prof. Dr. Pettit’in Çağdaş Siyaset Felsefesi Kılavuzu & Disiplinler ve İdeolojiler (DİPNOT, 2016) ve Cumhuriyetçilik (Ayrıntı Yayınları, 1998) olmak üzere Türkçeye çevrilmiş iki kitabı bulunmaktadır.