Gökhan ÇELİK- Ersan SAN, İSTANBUL, (DHA) BİR dönem İstanbul\'daki önemli kültür merkezlerinden biri olan , 187 yıllık Narmanlı Han\'ın restorasyonu tamamlandı. Restorasyonu yapan mimar Sinan Genim, “Bizim için zor bir projeydi. Böyle bir yapıyı yeniden İstanbul’a kazandırdığım için mutluyum” dedi.
2014 yılında Erkul Kozmetik’in sahibi Mehmet Erkul ve Eteksan Tekstil’in sahibi Tekin Esen\'e 57 milyon dolara satılan Narmanlı Han’da restorasyon çalışması yaklaşık 2.5 yıl sürdü. Beyoğlu\'nda İstiklal Caddesi’nin bitiminde yer alan Narmanlı Han’ın restorasyonunda yaşanan süreci mimar Sinan Genim, DHA’ya anlattı. Genel hacimlerinin yüzde yüzünün tamamlandığını belirten Genim “Artık buraları kiralayacak firmaların kendi dekorasyonları kaldı. Bunları inşa ve fiziki müdahale olmayacak. Yalnızca dekorasyonu kapsayacak. Bunlar aydınlatma, zemin kaplaması gibi işleri kapsıyor. Buraya çok insan merakından geliyor. Herkes memnun bir iki kişi\' şöyle oldu\' \' böyle oldu\' diyor. \'Daha nasıl olsun\' deyince de bir fikirleri yok. Ülkemiz bu konuda biraz sıkıntılı. Hep eleştiriyorlar ama \'Ne yapacağız\' sorusuna verecekleri yanıtları yok. Burası önceleri çöplük yuvası, can emniyeti tehdit eden yapı topluluğu idi. Ama bugün herkes elini kolunu sallaya sallaya rahatça dolaşıyor. O yüzden ben böyle bir yapıyı İstanbul’a tekrar kazandırdığım içi mutluyum”dedi.
“ORİJİNAL YAPIYI KORUDUK”
1831 yılında inşa edilen yapının orijinal dokusunun bozulmadığına dikkat çeken Genim, “Ayrıca bir ekleme yapmadık. Hanın ortasındaki havuz orjinalinde vardı. Etrafını da bir kamusal alan yaratma adına parmaklıklarla çevirdik. Eski fotoğraflarda görünüyor bu. Ama zaman içinde tahrip olmuş yok olmuş. Onu da biz yeniden canlandırdık. Kediler de burada. Geldiler, gerisin geriye. Hayat başlayınca kediler de döndü. Resmi açılış tarihini belirlemek çok zor. Böyle şeylerin yazın biraz temposu düşer. Herhalde sonbahardan sonra olur. Çok da talip var ama biz belli bir kalitenin altındaki taliplere çok gönlümüz razı gelmiyor. Biz burada kalite bekliyoruz. Kaliteli talipler olduğu sürece de değerlendiriyoruz. Onların istekleri, bizim isteklerimiz. Bir şekilde uyum sağlıyoruz.” diye konuştu.
\"RESTORASYON SÜRECİ ZORDU\"
26 Şubat 2016’da başlayan restorasyon çalışmalarının titizlikle yapıldığına dikkat çeken mimar Sinan Genim, “Böyle bir caddede, böyle bir restorasyon yapmak çok zor. Bunun altında hem metro var hem de kanalizasyondan sızan pisliklerle doluydu. O yüzden biz bazı bölgelerde zemine 9 – 10 metre beton enjekte etmek zorunda kaldık. Zemine çıktığımız zaman işimiz kolaylaştı. Hanın kuzey yüzünde bazı kabarmalar vardı. O da boyanın daha tam kurumadığından dolayı. Güneş almayınca kuruması da zaman alıyor. Zamanla orası da kuruyacak. Konsept olarak, başta 2 lokanta olacak. Bunlardan biri öğle yemekleri veren, salata gibi şeyler satan lokanta kafeterya, üst kattaki de daha kapsamlı bir restoran olacak. Bunların yanı sıra, 5 tane de dükkan var içeride. 2 dükkan da cadde üstünde sağlı sollu olacak. Tabii yine talebe bağlı bazı araştırmalar da sürüyor“ ifadelerini kullandı.
SANATÇILARIN ANILARI YAŞIYOR
Genim “Ahmet Hamdi Tanpınar, son zamanlarında ekonomik olarak zor günler geçirdiği için buraya sığınmış bir insan. Adı üzerinde işte, Narmanlı Yurdu. Üst katlarında kira odaları bulunuyordu. Bedri Rahmi Eyüpoğlu da, gençliğinde henüz popüler olmadığı dönemlerde daha ekonomik bir atölye olarak burayı kullanmıştır. Aliye Berger, birinci katta bir bölümü kullanmış bir dönem sonra ekonomisi düzelip tanınca da buralardan gitmişler. Zaten burası o isimlerin buraya çok bağlı oldukları bir yer değil, ekonomilerinin el verdiği yer olduğu için burayı tercih etmişler. Yoksa çok özel değil. Biz yine de hanın ön girişinde 4 ayrı kitabe koyduk. Onların bir dönem burada yaşadıklarına atfen. Onun dışında heykeller koyduk. Aliye Berger, Ahmet Hamditanpınar , Bedri Rahmi ve kedilerin heykelleri bulunuyor” dedi.
NE OLMUŞTU?
Narmanlı Han, uzun yıllardır kullanım dışıydı. Yapı Kredi Koray 2001 yılında restore etmek amacıyla Narmanlı Han’ın yüzde 15’lik hissesini satın almıştı. Yapı Kredi Koray’ın restorasyon projesi 2002\'de Anıtlar Kurulu’ndan onay almış; ama sivil toplum kuruluşlarının itirazı ve alınan yürütmeyi durdurma kararı nedeniyle başlayamamıştı. Proje başlamayınca hanın 12 varisi 2008 yılında Yapı Kredi Koray’a dava açarak hisselerini geri almak istedi. Ailenin “gayrimenkul hissesi karşılığında inşaat yapımı ve satış vaadi sözleşmesinin feshi” için açtığı davayı mirasçılar kazandı. Ardından hisseler, 2014 yılında 57 milyon dolara Mehmet Erkul ve Tekin Esen’e satıldı. Satışın ardından restorasyon süreci 22 Şubat 2016\'da başladı ve yaklaşık 2 buçuk yıl sürdü.
HAN’IN TARİHİ
19. yüzyılın ilk yarısında kurulan Narmanlı Han, ilk olarak Sovyetler Birliği’nin elçilik binası ve cezaevi olarak kullanıldı. İki katlı yapı daha sonraki yıllarda ticaret merkezi olarak işlev görürdü. Narmanlı Han,1933\'te Narmanlı Ailesi tarafından satın alındı. Bir süre kültür merkezi olarak kullanılan handa Türk edebiyatının önemli temsilcileri Ahmet Hamdi Tanpınar ve Bedri Rahmi gibi isimler de ikamet etti.