Selçuk BAŞAR- Aleyna BAYRAM/TRABZON, (DHA) - DENİZDEKİ dalgalardan elektrik enerjisi elde etmeyi başaran ve bu alanda uluslararası patent alan inşaat mühendisi Metin Çokan, Karadeniz’de dalgalardan elektrik enerjisi üretmek için çalışma başlattı. Trabzon\'da özel Avrasya Üniversitesi koordinesinde yürütülecek çalışmayla deniz yüzeyinde oluşturulacak yüzer bir yapı, dalgaların enerjisini alacak. 4 yılda tamamlanması planlanan sistemle saatte 100 megawaat elektrik enerjisi üretimi planlanıyor.
Trabzon\'da özel Avrasya Üniversitesi bünyesinde, Karadeniz\'de dalgalardan elektrik enerjisi üretimi için çalışma başlatıldı. Üniversite bünyesinde dalgaları enerjiye dönüştürmek için hazırlanan projeyi yürüten öğretim üyesi Dr. Ferudun Keskin, denizdeki dalgalardan elektrik enerjisi elde etmeyi başaran ve bu alanda uluslararası patent alan ilk Türk olan inşaat mühendisi Metin Çokan ile temasa geçti. Trabzon\'a gelen Çokan\'ın da yer aldığı ekip, Karadeniz’de dalgalardan elektrik enerjisi üretmek işe koyuldu. Çalışma ile deniz yüzeyinde oluşturulacak yüzer bir yapı, dalgaların enerjisini alacak. 4 yılda tamamlanması planlanan sistemle saatte 100 megawaat elektrik enerjisi üretimi planlanıyor.
\'KÜÇÜK DALGALARDAN 80 BAR BASINÇ ÜRETTİK\'
İnşaat Mühendisi Metin Çokan, dalgalardan enerji üretimi konusunda çalışma yürüttüğünü belirterek kütle enerjisinin kendisini büyülediğini söyledi. Çokan, \" Her hareket bir enerji formudur. İlk 17 yaşındayken dalgayla karşılaştım, üzerime gelen dalganın kütlesinin enerjisi beni büyüledi. Bu enerjiyi nasıl alırım, ülkemize nasıl kazandırırım diye yüzlerce proje yaptım. Bilim ilerledikçe benim bilgim arttıkça belli bir süreye geldik. TÜBİTAK bizi destekledi. Karadeniz Ereğli’de bir model denize indirip çalışma yaptık. Bu modelle ortaya çıkan küçük dalgalarla dahi 80 bar bir basınç üretince çok ümitlendim, çok hoşuma gitti” dedi.
\'ÜNİVERSİTENİN ELEKTRİĞİ DALGADAN KARŞILANACAK\'
Dalgalardan kazanılacak enerjinin çok yüksek olacağını kaydeden Çokan, \"800 metre yüksekliğinde bir barajın basıncına eş değer bir basınç elde ediyorum. Bu basıncı alan bizim sensörlerimizle çoğaltırsak debiyi ve akımı elde ediyoruz. Bu basıncıda büyütebilirsek ortaya çok ciddi bir enerji çıkıyor. Biz fazla büyük dalgalarla çalışmayı düşünmüyoruz. Küçücük dalgaların verdiği enerji o kadar büyük ki, neyi almak istiyorsanız ne kadar almak istiyorsanız daldırın kepçenizi o kadar alın. Nasip olursa biz bu çalışmanın sonunda Avrasya Üniversitesi\'nin enerjisini deniz dalgasından vermeyi düşünüyoruz. Bu ilk olsun istiyoruz. Ticari hayata geçeceği zaman ülkemin malı olsun istiyorum” ifadelerini kullandı.
‘SAHİLLERİMİZİ KAMU YARARI İÇİN KULLANALIM’
Dalgalardan enerji üretme projesini başlatan Avrasya Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Ferudun Keskin de, sahil şeritlerinin kamu yararı gözetilerek kullanılmasının önemli olduğunu belirterek şunları dedi:
\"Şu anda dünyadaki her kurum, bu konuda çalışan kişilerle aynı safta. Adımını uzun atan öne geçecek. Bizim üniversitemiz denizin yanında neden dalga enerjisini kullanmayalım? Neden Türkiye’nin bilgi birikimini kullanmayalım? Yapmış olduğumuz çalıştayımızda bu konudaki herkesi davet ettik. 60 yıllık bir deneyime sahip olan Metin Çokan beyi davet ettik. Kendisinin 2005 yılında yapmış olduğu bir çalışma var. O boyutta ve büyüklükteki tek çalışma. ARGE çalışmasından sonra 2 yıl içinde denize indirme aşamasına gelebiliriz. 4 yıl içerisinde gerçek modelin 20 kat küçüğü olan bir modeli denize indirebiliriz. Ülkemizin böyle bir şeye ihtiyacı var”
\'100 MEGAWAAT BİR ENERJİ\'
Proje danışmanı Cüneyt Maltepeli ise güneş ve rüzgârdan sonra dalga enerjisi üzerinde karar verildiğini belirterek \"Karadeniz’in dalgaları bizi bekliyor. Bütün sahil kentlerimiz için çok avantajlı bir enerji türü. Bu konuda ilgi bekliyoruz. Devlet destek verirse bunu kısa zamanda yapacak güce sahibiz. Şu anda Metin Çokan’ın ideali olan saatte 100 megavat üreten bir santral. 100 megavatlık bir enerji son derece büyük bir enerji kaynağıdır. Büyük enerjidir bu ve denizden, deniz bizi bekliyor” diye konuştu.