İSTANBUL\'DAN ANKARA\'YA 5 TL\'YE Haber: Özgür ALTUNCU - Kamera: Harun UYANIK / İstanbul DHA Yerli otomobil için geri sayım sürüyor. Yerli oto üretimde pay sahibi olmak için gönüllü olan, çalışmalarıyla milli projeye katkı vermek isteyenler şimdiden sıraya girdi. İTÜ İDDİALI İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Rektörü Mehmet Karaca hayli iddialı. Karaca, \"Bu işi yapıyoruz. Yapmaya da hazırız. İTÜ zaten ilklerin ve enlerin okulu. Bu işte de ilk biziz diyebilirim\" diye konuştu. Karaca\'nın iddialı konuşmasının nedeni İTÜ Maslak Kampüsü içinde yıllardır AR-GE çalışmalarını sürdüren ve elektrikli otomobil üretiminde büyük mesafeler kat eden Derindere Motorlu Araçlar (DMA) şirketine ev sahipliği yapmaları. TEST EDİLEN ARAÇLAR İTÜ Maslak kampüsü içinde yerli ve milli imkanlarla hayata geçirdiği elektrikli otomobilleri büyük bir gururla test eden DMA CEO\'su Önder Yol da bu iddianın bir parçası olmaktan mutlu. Türkiye\'nin yerli otomobili kesinlikle yapabileceğini söyleyen Yol, \"Bu konuda hiçbir şüphem yok. Türk mühendisliğini kimse yabana atmasın. Yeter ki bu konuya gerekli önem verilsin. Biz şirket olarak tabi ki işin içinde bulunmak isteriz ama o devletimizin vereceği bir karardır. Biz milli bir şirket olaraktan, her an kendimizi o konuya hazır bulundurmamız lazım\" dedi. İTÜ REKTÖRÜ: BÜTÜN AKSAMLARI ÜRETME İMKANIMIZ VAR DMA firmasıyla elektrikli araçlar konusunda AR-GE çalışmalarını İTÜ Maslak Kampüsü içinde 5 yıldır sürdürdüklerini söyleyen İTÜ Rektörü Mehmet Karaca da aynı fikirde. Karaca, elektrikli araç projesinin özel sektörle üniversitenin buluşmasına güzel bir örnek olduğunu söyleyerek, \"Sadece kaporta problemi var. Kaporta yerli tasarımcılarla yapılırsa, iç aksamı tamamen burada üretebiliyoruz. Yazılımdan diğer bütün aksamlara kadar burada üretme imkanımız var\" diye konuştu. TÜRKİYE\'NİN ELON MUSK\'LARI Türkiye\'nin yerli Elon Musk\'ları olduğunu söyleyen, \"Olmasa da çıkartacağız\" diyen DMA CEO\'su Önder Yol, \"Elektrikli araç dünyanın geleceği. Her şeyine hakim olabileceğiniz, beyinleriyle, yazılımlarıyla hakim olabileceğiniz bir sistemi yapabilirseniz, Türkiye\'nin çehresini değiştirirsiniz\" diyerek yerli oto konusunda izlenecek yolu anlattı. TÜRKİYE BUNA HAZIR Kendilerinden seri üretimin istenmesi halinde bunu kesinlikle yapabileceklerini söyleyen Yol, \"Yeter ki devlet istesin. Kaporta kısmı büyük bir teknoloji. O konuda bir takım çalışması lazım. Kaporta kısmında da eski teknolojiyi bir kenara koymazsanız, yapabileceğiniz bir şey yok. Çünkü elektrikli araca uygun da kaporta yapmanız lazım. Bu bir takım oyunudur. Ve Türkiye buna hazır bana sorarsanız\" diye konuştu. YERLİ VE MİLLİDİR Hayata geçirdikleri sistemi \"Elektrikli tahrik sistemi\" olarak adlandıran Önder Yol, \" Elektrikli araçlarda içten patlamalı motor olmadığı için, onu çıkarıp her türlü kompaktı içine koymak zorundasınız. Bunların bütün kontrol mekanizmalarını kendi beyinlerimiz içine atıyoruz. İçindeki bütün parçalar yerli ve millidir ama siz bir aracı satıyorsanız bunun seri üretimde olması lazım. Şu anda dışarıda ürettirdiğimiz parçalar var. İç dizaynları, yazılımları tamamen bize ait olduğu halde yurtdışında yaptırdığımız yerler var\" dedi. YERLİNİN ORANINDA YÜZDE 94 GARANTİ Milli bir proje olması halinde üretimin yüzde 94\'ünün yerli olmasını garanti ettiklerini söyleyen Yol, \"Siz bir organın nasıl çalıştığını bilmezseniz siz oraya bilgi aktaramazsınız. Ne kadar iyi beyniniz de olsa siz ayağın nasıl yürüdüğünü anlayamazsınız. Kablolama sistemini dizayn etmek zorundasınız. Yüksek gerilim kablolarına hükmetmek zorundasınız\" diye konuştu. İSTANBUL -ANKARA ARASI 5 TL Dünyadaki en büyük lüksün gaza basıldığı halde para harcamamak olduğunu söyleyen Yol, araçlarının İstanbul\'dan Ankara\'ya tek şarjla gidebildiğini maliyetinin de 5 lira olduğunu söyledi. Önder Yol, \"450 km\'yi yaklaşık 4.5- 5 liraya gidiyorsunuz. İstanbul\'dan Ankara\'ya gidiyor. Bütün gün kullanıyor, tekrardan şarj ediyor İstanbul\'a geliyor, 15 TL\"şeklinde konuştu. YÜZDE YÜZ YERLİ ELEKTRİKLİ ARAZİ ARACI 4x4 elektrikli yerli arazi aracı üretmeyi başaran Önder Yol ve ekibi , yaklaşık 4 aylık bir testten sonra bu aracı seri üretime hazır hale getireceklerini belirtiyor. Bir otomobilde kullanılan 40 değişik bordu da kendilerinin dizayn ettiğini söyleyen Yol, \" Bunları yapabilmek için her türlü fonksiyonu çok iyi bilmeniz lazım. Her bataryanın içindeki her anı, saniyeyi, voltajı, amberi, direnci kontrol ettiğimiz için, olabilecek problemleri önceden görüp ona göre önlem alabiliyoruz\" diyerek geldikleri teknolojik noktaya işaret etti. ELEKTRİKLİ, AKILLI, HABERLEŞEN, ÇEVRECİ ARAÇ TEKNOLOJİSİ Yerli otomobil projesinin başarılı olmasının elektrikli araç üretiminden geçtiğini düşünen isimlerden biri de Okan Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Semih Bilgen. Günümüz dünyasında içten yanmalı motorlar konusunda yarışın çoktan bittiğini söyleyen Bilgen bu konudaki görüşünü, \" Hatta elektrikli araç yarışında da çok fazla yol alındı. Bugün Türkiye\'nin yapması gereken şey, elektrikli, akıllı, haberleşen, çevreci araç teknolojisidir. Otonom, sürücüsüz araçlara doğru dünya teknolojisi gidiyor. 2050 yılında çok büyük oranda sürücüsüz araçlar sayesinde kaza risklerinin çok azaltılması, çevre kirliliğinin çok büyük oranda ortadan kaldırılması hedefleniyor. Türkiye yarışa girecekse, akıllı çevreci haberleşen elektrikli araçlar alanında girmelidir,. O zaman şansı da vardır. Çünkü Türkiye\'de bu birikimin başlangıcı var. Türkiye bu adımları atmış durumda. O yolda girerse bu yarışa şansı olabilir\" diye ifade etti. ELEKTRİKLİ ARAÇ OTONOMLA BİRLEŞMELİ Elektrikli otomobilin otonom teknolojiyle buluşması gerektiğini söyleyen bir isim daha var. O da Türkiye\'nin kendi kendine gidebilen ilk otonom (sürücüsüz) aracını hayata geçirmeyi başaran Okan Üniversitesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Nejat Erverdi. 100 yıldır içten yanmalı motorlar konusunda tecrübesi olan şirketlerle rekabetin mümkün olmayacağını söyleyen Erverdi, \" Burada yeni beliren teknolojiye, elektrikli araç teknolojisiyle birlikte gitmenin doğru olduğunu düşünüyorum\" dedi. SÜRÜCÜSÜZ ARAÇ ÇAĞI Otonom sistemlerini elektrikli bir araca uygulamayı çok istediklerini söyleyen Erverdi, \" Elektrik motorları gayet iyi bir şekilde kontrol edilebiliyor. Eğer sürücüsüz araç çağına Türkiye girecekse, ki girmesi gerektiğine de inanıyorum. Gireceğimize de inanıyorum. Eğer girecekse bu elektrikli ve sürücüsüz araçla beraber olacak\" diye konuştu. OTONOMDA TRAFİĞE ÇIKMAYA ZAMAN VAR Otonom sistemini lazerle yolu tarayan ve herhangi bir şeye çarpmamak suretiyle hareket eden bilgisayarlı direksiyon ve pedal sistemi kontrolü olarak tarif eden Prof. Dr. Ahmet Nejat Erverdi tek eksiklerini de, henüz otonom araçlarını trafiğe çıkaracak duruma gelmediklerini söyleyerek, \" Sağa dön, sola dön, kırmızı ışık vesaire onları öğretmeye çalışıyoruz. Daha önemlisi başka araçlarla baş etmesini henüz öğretemedik\" diye anlattı. ZAMAN GÖSTERECEK Türkiye\'nin iki üniversitesinde de yerli otomobili hayata geçirebilecek bilgi ve teknoloji birikimi var. Her iki teknolojinin yerli otomobil projesinde buluşup buluşmayacağını zaman gösterecek.