(Basın toplantısındaki konuşmalar ile güncellendi)
İstanbul, 1 Mart (DHA) - Resmî ziyaretini gerçekleştirmek üzere Senegal’in başkenti Dakar’da bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall ile Cumhuriyet Sarayı\'nda bir araya geldi. İki ülke arasında bir dizi anlaşma imzalandı ve imza törenleri iki liderin katılımıyla gerçekleşti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşme öncesinde Senegal Cumhurbaşkanı Sall tarafından resmî törenle karşılandı. Törenin ardından tokalaşarak basın mensuplarına görüntü veren Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Senegal Cumhurbaşkanı Sall, baş başa ve heyetler arası görüşmelere geçti.
Düzenlenen törende; Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş ile Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı ve Sözcüsü İbrahim Kalın da yer aldı.
Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall, imza töreni sonrasında düzenlenen ortak basın toplantısında şu açıklamaları yaptı:
“Bu kalabalık ziyaret iki ülke arasındaki ortak iradenin güzel göstergesidir. İşbirliğimizi ticaretimizi ve yatırımlarımızı daha da geliştirmek için temaslara devam edeceğiz.
“Sayın Cuymhurbaşkanı’na ve hükümetine verdikleri desteklerden dolayı teşekkür ediyoruz. Türkiye’nin verdiği bu destek başkent ve diğer şehirlerdeki ana altyapılarımızı da güçlendirme fırsat vermiştir.
“Bizlere sağlanmış 300 milyon dolar finansmanla konferans merkezini, kompleksi, Dakar arenasını, fuar alanını gerçekleştirme fırsatımız oldu. Hem iş adamlarının katkısı hem de Eximbank’ın bize sağladığı bu krediyle gerçekleştirdik, hepinize teşekkür ediyoruz.
“Bu ziyaret çerçevesinde işbirliğimizi daha da güçlendirmek için turizm, maden ve mineraller, demiryolu ve hidrokarbonlar alanında mutabakat zaptı ve iyi niyet anlaşmaları imzaladık.
“Görüşmelerimizi yer fıstığı ihracatı alanında da sürdürmeye devam ediyoruz. Ülkemizdeki ticari açığın kapanması için Senegal’den yapılacak yer fıstığı ihracatına Türkiye de olumlu bakıyor.
“Sayın Erdoğan’ı hem İslam İşbirliği Teşkilatı hem de diğer uluslararası örgütlerdeki liderliği açısından da tebrik ettim, gerek G-20 gerek diplomatik alanlarda. Bu çerçevede Senegal uluslararası konularda Türkiye’yle beraber çalışmaya devam edecek ve terör konusunda işbirliğini sürdürecektir.\"
Senegal Cumhurbaşkanı\'nın ardından sözü alan Cumhurbaşkanı Erdoğan da şöyle konuştu:
“Senegal’in başta kendi çevresi başta olmak üzere kıta genelindeki öncü rolünü biliyor ve takdir ediyoruz. İnşallah bu rolün ileride daha da güçleneceğine inanıyorum. Senegal bizim için değerli bir dost ve stratejik ortaktır.
\"Senegal de Türkiye’nin 15 Temmuz’da bir kara gün dostu olduğunu ispat etmiştir. Senegal hükümetinin 15 Temmuz darbe girişiminde ülkemize karşı sergilediği dayanışma için tekrar teşekkür ediyorum. Bu asil duruşu ve tavrı hiçbir zaman unutmayacağız.
\"FETÖ ile mücadelemizde Senegal’le işbirliğini aralıksız sürdüreceğiz. Senegal’deki FETÖ okullarının kapatılması çok önemlidir. Maarif Vakfı’mız tarafından Senegal’de kurulan ve kurulmakta olan okullarda vatanını seven, ülkesi ve ailesi için çalışan nesiller yetiştireceğiz. Bu okullar iki devletin teminatı altında faaliyet gösterecek. Senegal hükümetine Maarif Vakfı’na verdiği destek için de ayrıca teşekkür ediyorum.
\"Sayın dostum Macky Sall ile ikili ilişkileri bir kez daha değerlendirme fırsatı buldum. 2013 yılında başbakan olarak ziyaret ettiğim Senegal ile aldığımız kararların o günden bugüne hayata geçtiğini görüyorum. Nasıl 2013’ten sonra ilişkilerde yeni bir ruh geliştiyse, bu ziyaretten sonra da ilişkilerde yeni bir ruh yakalanacağına inanıyorum.
“Ülkelerimiz arasındaki ticaretimiz 2017 yılında ilk kez 200 milyon dolar bandını geçerek 250 milyon dolara yaklaşmıştır. İnşallah şimdi bu rakamı daha da yukarılara taşıyacağız. Fakat ticaret hacmini yükseltmek kadar onu dengede tutmak da önem göstermektedir. Aksi takdirde bu başarılar sürdürülebilir olamaz. Bizim için Türkiye’nin potansiyelini Senegal’de tanıtmak ne kadar önemliyse, Senegal’in potansiyelini de Türkiye’de tanıtmak o kadar önemlidir.
\"Geçen hafta İstanbul’da Batı Afrika Devletleri Ekonomi Topluluğu Ekonomi Forumu düzenlendi. Forumda ticaretimizi ve yatırımlarımızı artırmak için neler yapılabileceği tartışıldı. Aziz dostum Macky Sall’in 2025 yılını hedefleyerek oluşturduğu Yükselen Senegal Kalkınma Planı bölgedeki diğer ülkeler için de bir örnek teşkil ediyor. Türk firmalarının proje ve eserleriyle Senegal’de iz bıraktıklarını görüyoruz. Şu anda 150\'den fazla Türk işadamıyla bu ziyareti gerçekleştiriyorum.
\"Geçen hafta İstanbul’da Batı Afrika Devletleri Ekonomi Topluluğu Ekonomi Forumu düzenlendi. Forumda ticaretimizi ve yatırımlarımızı artırmak için neler yapılabileceği tartışıldı.
\"Aziz dostum Macky Sall’in 2025 yılını hedefleyerek oluşturduğu Yükselen Senegal Kalkınma Planı bölgedeki diğer ülkeler için de bir örnek teşkil ediyor. Türk firmalarının proje ve eserleriyle Senegal’de iz bıraktıklarını görüyoruz.
\"Senegal hükümetinin şirketlerimize verdiği destek için de müteşekkiriz. Onlar da bu desteğin hakkını hakkıyla vereceklerdir. Türk iş adamlarının Senegal’deki projelerde daha fazla pay almasını temenni ediyoruz. Bugün buraya 150’yi aşkın iş adamıyla geldim. Biraz sonra onlara değerli dostum Macky Sall ile hitap edeceğiz.
\"Onların yatırımlarda yakalayacağı heyecan tabii ki çok çok önemli. Bugün enerji, turizm, ulaştırma alanlarında çeşitli belgelere imza attık. Özellikle turizmi Senegal için çok önemsiyorum.
\"Maden ve mineraller alanındaki işbirliğini önemsiyorum. Hidrokarbonlar ve enerji alanındaki işbirliğini her iki ülke için de önemsiyorum. Demiryolu alanında işbirliğinin geliştirilmesini özellikle Senegal için modernleşmede kayda değer bir adım olarak görüyorum. Bütün bu anlaşmaların işbirliğimize katkı sağlayacağına inancım tamdır.
\"Afrika’ya yaptığımız bu ziyaret sırasında önce Cezayir ve Moritanya’ya gittim. Buradan da Mali’ye geçeceğim. Bu ziyaretlerimizin gerçekten ne kadar anlamlı olduğunu oradaki görüşmelerde çok daha iyi anlıyoruz. Biz Afrika ülkeleriyle eşit ortaklık ve saygıya dayalı bir işbirliği geliştirmek istiyoruz.
\"Türkiye’nin Afrika ile ilişkilerinin tarihi 10. Yüzyıla dayanıyor. Hamdolsun bin yılı aşan bu ilişkide herhangi bir kara leke yoktur. Bu mazide Gore adası gibi vahşetin ve sömürünün zirve yaptığı yerler yoktur.
\"Beş yıl önce başbakanken ziyaret ettiğim Gore Adası’nı her hatırlayışımda insanlık adına bir hicap olarak görüyorum. Elbette yaşanan onca zulme ve katliama rağmen Afrikalı kardeşlerimizin gösterdiği dirayeti ve yüce gönüllülüğü de saygıyla karşılıyorum.
\"Bizler gelecek asrın bir Afrika asrı olacağına inanıyoruz. İşbirliğimize de bu açıdan uzun vadeli bakıyoruz. Bu arada çok sevdiğim Senegal atasözünü sizlerle paylaşmak istiyorum; Şayet çelikten dişlerin varsa, demirden Hindistan cevizlerini bile yiyebilirsin.
\"Bence iyi bir dost çelikten bir dişe benzer. İşte biz de Senegal’in kara gün dostuyuz. Türkiye ve Senegal’in Senegal milli marşında dediği gibi omuz omuza verdiğinde üstesinden gelemeyeceği zorluk yoktur.\"