Askeri darbe yapılan Orta Afrika ülkesi Gabon'da General Brice Oligui Nguema’nın geçiş döneminin lideri olacağı duyuruldu.
Devlet Başkanı Ali Bongo ev hapsinde tutuluyor.
General Nguema’nın başkent Libreville’de omuzlarda taşındığını gösteren görüntüler paylaşılmıştı.
Eski bir Fransız sömürgesi olan Gabon, Afrika’daki önemli petrol üreticisi ülkelerinden biri.
Ev hapsine alınan Ali Bongo, taraftarlarına “ses çıkarma” çağrısı yapan bir açıklama paylaştı.
Bongo ailesi 55 yıldır ülkenin yönetiminde bulunuyordu.
Devlet Televizyonu'ndan halka hitap eden 12 asker, Cumartesi günü Ali Bongo'nun zaferiyle sonuçlanan başkanlık seçiminin iptal edildiğini ve ülke sınırlarının kapatıldığını duyurdu.
Ülkedeki muhalefet seçimlerde hile yapıldığını iddia ediyordu.
Darbeci askerler Bongo’nun bir oğlunun “ihanet” suçlamasıyla tutuklandığını da duyurdu.
Askerler geçiş döneminde tüm devlet kurumlarını feshettiklerini de açıkladı.
Darbenin nedeni olarak da, ülkede “sorumsuz, öngörülemeyen yönetim" olduğu, bunun sosyal uyumu bozarak ülkeyi kaosa sürükleme riski taşıdığı kaydedildi.
Askerlerden biri, "Mevcut rejime son vererek barışı savunmaya karar verdik" demişti.
Ali Bongo, bu konuşmasında taraftarlarına ve tüm dünyaya çağrı yaptı, destek istedi
Buna karşın darbe Birleşmiş Milletler, Afrika Birliği ve Fransa tarafından kınandı.
Gabon'da faaliyet gösteren Fransız madencilik grubu Eramet ise güvenlik gerekçesiyle ülkedeki tüm faaliyetlerini durdurduğunu açıkladı.
Eramet ülkede yaklaşık 8 bin kişiyi istihdam ediyor.
Avrupa Birliği Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise askeri müdahalenin Afrika'daki istikrarsızlığı artıracağını belirterek, "Bu Avrupa için büyük bir sorun" dedi.
Reuters ve AFP haber ajansları, darbenin ilk saatlerinde başkent Libreville'de silah sesleri duyulduğunu bildirdi.
BBC Dünya Servisi Afrika Editörü Will Ross, Gabon'da, Bongo yanlılarının darbecilere direnilebileceği yorumunda bulundu.
BBC’ye konuşan bir başkent sakini, darbenin ilk anlarında korku içinde olduğunu ancak “çok uzun süredir bu rejimin yıkılmasını bekledikleri için mutlu olduğunu” söyledi.
Darbeye giden süreçte neler yaşandı?
Gabon'da daha önce yapılan genel seçimlerde olduğu gibi Cumartesi günkü seçimle ilgili de ciddi endişeler vardı.
Ana muhalefetin adayı Albert Ondo Ossa, birçok sandıkta adını taşıyan oy pusulalarının bulunmadığından şikayetçi olmuştu.
Muhalefet, başkanlık yarışından çekilen bazı isimlerin hala oy pusulasında yer aldığını iddia etmişti.
Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütü de seçimleri takip etmek isteyen yabancı medyanın ülkeye girişinin yasaklandığını açıklamıştı.
Sandıklar kapanırken hükümet güvenlik nedeniyle sokağa çıkma yasağı uygulandığını, internete de bir süre erişim engeli getirildiğini açıklamıştı.
Ali Bongo'nun oyların yaklaşık üçte ikisini alarak yeniden başkan seçildiği açıklanmış, muhalefet seçimlerde hile yapıldığı iddiasında ısrarcı olmuştu.
Gabon, Afrika'nın önemli petrol üreticilerinden biri.
Bogon ailesi Gabon'da 53 yıldır iktidardaydı.
Ali Bongo, babasının 2009 yılında ölmesinin ardından iktidara gelmişti.
Bongo daha önce iki kez seçimleri kazanmış, muhalefet ise seçimlerde hile yapıldığını savunmuştu.
Bongo 2018'de felç geçirmiş, yaklaşık bir yıl görevinden uzak kalmıştı.
Gabon liderine görevi bırakması çağrıları yapılmış, ülkede 2019'daki darbe girişimi başarısızlıkla sonuçlanmış ve darbeciler hapse atılmıştı.