İngiliz Financial Times gazetesi, ABD Senatosu'nun F-35'lerin Türkiye'ye satışını askıya alan tasarıyı kabul etmesiyle ilgili bir haber yayımladı.
Katrina Manson ve Laura Pitel imzalı haberde, "Bu gelişme NATO müttefikleri arasındaki artan tansiyonu yansıtıyor ve 10 milyar dolar değerindeki 100 hava aracının satışını engelleyebilir" deniyor.
Haberde Başbakan Binali Yıldırım'ın tasarının kabulüne ilişkin "ABD'deki bu teşebbüsler esef verici, stratejik ortaklığın ruhuna aykırı. Alternatifsiz değiliz " sözlerine de yer veriliyor.
ABD Senatosu, Ulusal Yetkilendirme Yasası (NDAA) olarak da bilinen Savunma Bakanlığı bütçesine ilişkin tasarıyı 10'a karşı 85 oyla Pazartesi günü kabul etti.
Yasanın Türkiye'yi ilgilendiren bölümünde, F-35 savaş uçaklarının satışının gerçekleşebilmesi için Donald Trump yönetiminin Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava savunma sistemleri alarak NATO'yu tehdit etmediğini ispatlaması gerektiği belirtiliyor.
Senato'ya göre, ABD'li Pastör Andrew Craig Brunson'ın tutukluluk hali de satış anlaşmasının önündeki bir diğer engel.
Haberde, "ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) yetkilileri ve Amerikalı kanun koyucular, Türkiye'nin Rusya'dan hava savunma sistemi satın alarak, F-35'e ve toplayacağı verilere ilişkin sırları riske sokmasından endişeleniyorlar" deniyor.
ABD'nin eski Türkiye Büyükelçisi James Jeffrey, "Erdoğan Rusya'ya çoktan yüklü miktarda para ödedi, bu yüzden Erdoğan'a onunla Putin arasında sorun yaratmaya çalışmadığımızı, ancak özellikle F-35'ler konusunda endişelerin olduğunu anlatmamız gerek" diyor. "Bu bize gerçek bir stratejik tehdit."
ABD'nin eski Türkiye Büyükelçisi ve eski Pentagon çalışanı Eric Edelman da, S-400'lerin, F-35'leri tehlikeye atabileceğini vurguluyor.
Pentagon'un "çıkmazda olduğunu" söylüyor.
"Oradakiler bu sorunun çözüleceğini ve Türkleri bundan vazgeçirebileceklerini umuyorlardı, çünkü Türkiye çok önemli bir müttefik. Erdoğan'a aynı zamanda seçimler öncesinde Amerikalılara karşı Türk ulusal onurunun savunucusu olarak poz verme şansı da vermek istemediler" diyor.
AKP'nin milliyetçi oyların peşinde olduğu belirtilen habere göre analistler, ABD'nin bu kararının Erdoğan'ın "dış güçlerin ülkeye zarar vermek için komplo düzenledikleri" teorisini güçlendirebileceğini söylüyorlar.
Habere göre, Amerikalı yetkililer ikili ilişkilerin son aylarda, Türkiye'nin 1974'teki Kıbrıs Harekatı'ndan beri en kötü seviyesine ulaştığını kaydediyor.