Fransa'da seçmenler ülkeyi beş yıldır yöneten Sosyalist François Hollande'ın yerini alacak yeni cumhurbaşkanını seçmek için sandık başına gitti. TSİ 08.00'da başlayan oy kullanma işlemi TSİ 21.00 itibariyle sona erdi.
Fransa İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Emmanuel Macron pazar günü gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçiminde oyların yüzde 66.1’ini (20.7 milyon) aldı.
Seçimlerde 3 milyondan fazla boş oy kullanıldığını kaydeden bakanlık, Ulusal Cephe lideri Marine Le Pen’in oy oranının da yüzde 33.9’da (10.6 milyon) kaldığını kaydetti. Fransa cumhurbaşkanlığına aday olan 11 kişi arasından eski yatırım bankası çalışanı 39 yaşındaki Macron ve Avrupa Birliği (AB) karşıtlığı ile bilinen 48 yaşındaki Le Pen son tura kalmaya hak kazanmıştı.
23 Nisan'da düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunu, kendisini merkezde konumlandıran 'En Marche' (Yürüyüş) hareketinin lideri Emmanuel Macron birinci, aşırı sağcı Ulusal Cephe lideri Marine Le Pen ikinci tamamlamıştı.
Macron ilk sonuçları açıklanmasının ardından yaptığı kısa açıklamada "Bu akşam uzun tarihimizde yeni bir sayfa açıldı. İstiyorum ki, bu sayfanın içinde umut ve güven olsun" dedi.
Yeni cumhurbaşkanının görevi 14 Mayıs'a kadar François Hollande'dan devralması bekleniyor.
Fransa İçişleri Bakanlığı'nın paylaştığı Twitter mesajında yerel saatle 17.00 itibarıyla (TSİ 18.00) seçime katılımın yüzde 65,3'te kaldığı belirtildi. Katılım 2012 seçimlerinde yüzde 71,9, 2007'de ise yüzde 75,1 olmuştu.
Macron'un zafer konuşması
Fransa cumhurbaşkanı seçilen Emmanuel Macron, Fransa'yı yeniden birleştireceğini belirterek, "Bizi bölen şeylere karşı mücadele edeceğim." dedi.
Macron'un zafer konuşmasından satır başları şöyle:
"Bana oy veren ve beni destekleyen herkese teşekkür ediyorum. Bana duyduğunuz güvene layık olmaya çalışacağım. Ülkemizin birliğini garanti altına alacağım. En zayıfları dahi korumak benim sorumluluğumdur.
Avrupa kıtasındaki insanların ortak kaderini korumak için çalışacağım. Tüm ülkelere dostane bir Fransa’dan selam yolluyorum. Fransa, barışı ve uluslararası işbirliğini desteklemek için çalışmaya devam edecek.
Fransa terörle mücadelede ön saflarda yer alacak. Herhangi bir zayıflığa izin vermeden terörle savaşmaya devam edeceğiz."
Le Pen: Seçmen düzeni tercih etti
AFP haber ajansına göre Le Pen ve Macron 'kısa ve candan' içinde bir telefon konuşması gerçekleştirdi.
Seçimi kaybettiğini kabul eden Marine Le Pen, rakibi Emmanuel Macron'u tebrik ederek "Seçmen düzeni tercih etti" dedi.
Le Pen, "Fransız halkı yeni bir Cumhurbaşkanı seçti ve devamlılığı tercih etti. Fransız halkı vatanseverler ittifakını ana muhalefet gücü haline getirdi" ifadelerini kullandı.
Le Pen, Ulusal Cephe'nin kendini yenilemesi gerektiğini söyledi. Le Pen, "Yeni bir politik güç oluşturmak için hareketimize dönüşüm teklifinde bulunacağım" derken, 'tüm vatanseverleri' kendilerine katılmaya çağırdı.
Le Pen, seçim kampanyası boyunca Macron'a verilecek oylar eski düzenin devamı anlamına geleceğini söylüyordu.
Trump'tan tebrik
ABD Başkanı Donald Trump, Fransa’nın Cumhurbaşkanı seçilen Emmanuel Macron’u tebrik etti. Donald Trump, Emmanuel Macron’la çalışmak için sabırsızlandığını belirtti.
Euro son 7 ayın en yükseğinde
Fransız televizyonlarının projeksiyonlarına göre Emmanuel Macron'un Fransa'nın yeni cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından Euro, Amerikan Doları'na karşı değer kazandı ve son 7 ayın en yüksek düzeyine çıktı.
Asya piyasalarında Euro/Dolar kuru 1.10'a yükseldi.
Euro, Fransa'da cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda Macron'un ilk sırada yer almasının ardından da dolara karşı yüzde 2 değer kazanmıştı.
"Fransa tarihinde aşırı sağın aldığı en yüksek oy"
Her ne kadar seçimleri Macron kazansa da aşırı sağın adayı Le Pen'in aldığı oy oranına dikkat çekiliyor.
Guardian gazetesinin Paris büro şefi Angelique Chrisafis Ulusal Cephe'nin yüzde 34.9 ile Fransa tarihindeki en yüksek oy oranını aldığını söylüyor.
ABD'deki Georgia Üniversitesi'nden Profesör Cas Mudde ise "2002 yılında Chirac, Macron'un 2017 yılında olduğundan daha az popülerdi, 2017'de yüzde 6 sandığa gitmedi. Bu radikal sağın normalizasyonudur" dedi.
Başbakan Cazeneuve: Sol hükümet, macron'a destek vermeli
Aşırı sağın ' uğursuz' projesini reddettiği için halkın açık görüşlülüğüne teşekkür eden Başbakan Bernard Cazeneuve, 'sol hükümeti, Macron yönetimine destek vermeye' çağırdı.
Merkel'den Macron'a tebrik
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Emmanuel Macron'u seçim zaferi nedeniyle kutladı.
Merkel'in sözcüsü Steffen Seibert, Twitter hesabına Fransızca ve Almanca şunları yazdı:
"Tebrikler @EmmanuelMacron. Zaferiniz, güçlü ve birleşik bir Avrupa ile Fransız-Alman dostluğu için de bir zafer.
Fransa’nın en büyük camisi olan Paris Ulu Camii’nden yazılı bir açıklama yapıldı.
Açıklamada “Macron’un seçimi kazanması Fransa’daki Müslümanlara umut verdi” dendi.
FT: Fransız siyasetine düşen meteor
İngiliz Financial Times gazetesi Emmanuel Macron'u, "Fransız siyasetine düşen meteor" olarak nitelendirdi.
Financial Times'a göre Macron geçen yıl kendi siyasi hareketini başlatarak "büyük bir kumar" oynadı ama sonuçta kazandı.
Gazete ayrıca, Fransa'nın en prestijli yüksek öğrenim kurumu Ecole Normale Supérieure'ün (Yüksek Öğrenim Okulu) Macron'u iki kez reddettiğini yazdı.
İlk turda hangi aday nerede daha çok oy aldı?
Seçim sürecinde neler yaşandı?
Macron, lider olarak seçilmesi takdirinde AB'nin reformu için çalışacağını söylerken Le Pen hem birlik üyeliğiyle ilgili bir referandum düzenlemeyi hem de ortak para birimi eurodan ayrılarak franka geçmeyi savunuyor.
Macron'un kazanması yüksek olasılık olarak görülse de bazı analistler katılımın yüksek olmamasının sonuçları değiştirebileceğini söylüyor.
Louvre planları
Kimi yorumda Macron’un yüzde 60 ya da üzerinde oy alamayarak birinci çıkması halinde bunun popülist, yabancı karşı söylemleriyle bilinen Le Pen cephesinin sert muhalefetini bastırmaya yetmeyeceği görüşü savunuluyor. Kendisini merkezde konumlandıran Yürüyüş hareketinin lideri 40 yaşındaki Macron sandıktan kazanan çıkması halinde Fransa’nın en genç cumhurbaşkanı olacak. Macron’un seçimleri kazanırsa destekçileriyle birlikte ilk kutlamayı dünyaca ünlü Louvre müzesinin bahçesinde yapacağı da basına yansımış durumda.
Almanya'nın da bu yıl seçimlere gidecek olması ve İngiltere'nin AB'den ayrılma müzakereleri yürütmesi, Fransa seçimlerinin yakından izlenmesine yol açıyor.
Fransız seçmenlerinin iki büyük parti Sosyalistler ve Cumhuriyetçiler'in adaylarını devre dışı bırakması dolayısıyla seçimler sürpriz bir gidişat ortaya çıkarmıştı.
Siber saldırı iddiaları
Diğer yandan Macron'un kampanya ekibi, birçok dosyalarının siber saldırıyla çalındığını açıkladı.
Açıklama, kampanyaya ait çok sayıda belgenin internette yayımlanmasının ardından yapıldı.
Belgeler isimsiz bir kullanıcı tarafından internet ortamında paylaşıldı. Daha sonra link, sosyal medya üzerinden hızla yayıldı.
Siber saldırıya tepki gösteren Fransa Cumhurbaşkanı Hollande, 'bu olayın yanıtsız kalmayacağını' söyledi, ancak ayrıntı vermedi.
Seçimlerle ilgili yayın yasağı nedeniyle Macron konuyla ilgili yeni bir açıklama yayımlayamıyor.
Macron'un ekibi olayı geçen yılki ABD seçimlerinde Demokrat Parti'nin e-postalarının siber saldırıyla çalınıp kamuoyuna sızdırılmasına benzetti.
Bu saldırıdan ötürü ABD'de Rus hackerlar suçlanıyor.
Macron ve Le Pen bu konuda da ayrışıyor.
Macron Rusya ile yakınlaşmaya karşı çıkarken Le Pen ve Rus lider Vladimir Putin arasındaki yakınlık uzun süre manşetlerde kalmıştı.
Eski yatırım bankacısı olan ve Avrupa Birliği'ni destekleyen Macron, daha önce hiç seçimlerde aday olmamıştı. İkinci turdan birinci çıkması halinde, Fransa'nın en genç cumhurbaşkanı olacak.
Aşırı sağcı ve göçmen karşıtı Le Pen ise, cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda Avrupa Birliği anlaşmalarının yeniden müzakere edilmesini ve üyeliğin referanduma götürülmesini savunuyor.