Dünya

Fransa geri adım attı: Üye olmayan devletlerin silah şirketleri de AB’den malî teşvik alabilecek

Avrupa silah endüstrisi için 'stratejik özerkliği' pekiştirmeyi amaçlayan teşvikler ABD ve Britanya firmalarına da açık olacak

25 Kasım 2024 13:10

T24 Dış Haberler

Fransa, Avrupa Birliği (AB) üyesi olmayan ülkelerin şirketlerinin Avrupa'nın savunma sanayii için AB tarafından finanse edilen malî teşviklere erişimine karşı çıkmaktan vazgeçti. 

The Financial Times'a konuşan ve görüşmeler hakkında bilgi sahibi beş kişiye göre; Brüksel'deki Fransız diplomatlar, AB bütçesinden finanse edilen nakit teşviklerin yüzde 35'ine kadarının 27 üyeli bloğun dışından gelen savunma ürünlerine harcanmasına izin verecek bir öneriyi desteklediklerini dile getirdiler.

Paris, Avrupa'nın stratejik özerklik arayışları çerçevesinde ABD, Britanya, İsrail ve Türkiye gibi ülkelerin savunma şirketlerinin AB'nin önerdiği Avrupa Savunma Yatırım Planı'na (EDIP) katılmalarına izin verilmesine sadece yerli şirketlerin desteklenmesi gerektiği gerekçesiyle yaklaşık bir yıldır karşı çıkmasının ardından geldi.

Yetkililerden biri, "(ABD seçimlerinden bu yana) herkes biraz daha akıllıca düşünüyor" yorumunda bulundu. 

EDIP nedir?

İlk kez geçtiğimiz şubat ayında önerilen ve yürürlüğe girmesi için AB'nin 27 başkenti ve Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edilmesi gereken EDIP, Avrupa silahlarının ortak üretim ve tedarikine nakit pompalayacak. Girişim, kıtanın yetersiz finanse edilen silah endüstrisine yatırımı teşvik etmeyi ve birlikte çalışabilirliği arttırmak ve fiyatları düşürmek için başkentleri birlikte silah satın almaya teşvik etmeyi amaçlıyor.

EDIP'in hedefleri arasında kilit savunma ürünlerinin “bulunabilirliğini ve tedarikini” arttırmak ve Avrupa silah endüstrisini destekleyen ve Ukraynalı üreticileri de içeren “kritik tedarik zincirlerindeki darboğazları gidermek” yer alıyor.

Proje için 2027 yılına kadar mevcut AB bütçesi kapsamında sadece 1.5 milyar euroluk bir nakit ayrılmış durumda ancak pek çok başkent projenin gelecekte önemli ölçüde büyümesi için bastırıyor.

Trump etkisi

Avrupa'nın savunma alanında kendi kendine yeterliliğini arttırma çabası Rusya'nın Ukrayna'yı geniş çaplı işgaliyle başladı. Ayrıca "kendi savunmaları için yeterince harcama yapmayan Avrupa ülkelerine nesiller boyu süren ABD askeri korumasını sona erdirme sözü veren" ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın göreve gelmesinden sonra bu çabaların artması bekleniyor.