Gündem

"Bazı üst düzey TÜİK yetkilileri fiyat baz alınan marketlere telefonda 'Anketörlerimiz gelecekler, şu ürünlerde indirim yapın' diyor" iddiası

CHP Sözcüsü Öztrak, basın açıklamasında bulundu

03 Temmuz 2019 14:07

CHP Sözcüsü Faik Öztrak, bugün Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan enflasyon rakamlarını değerlendirdi. Açıklanan enflasyon verilerinin gerçeği yansıtmadığını ifade eden Öztrak, "TÜİK'in diğer verileri ve enflasyon verileriyle ilgili olarak kalite konusunda çok ciddi iddialar gündemde" dedi. Öztrak, bazı üst düzey yetkililerin, fiyat toplanan sınırlı sayıdaki marketleri önceden arayarak, "Bugün anketörlerimiz fiyat almaya gelecekler, şunda bu kadar indirim yapacaksınız" dediği iddialarını gündeme getirdi.

Öztrak, bu iddiaların TÜİK'teki yönetim değişikliğinden sonra "ayyuka çıktığına" dikkati çekti.

TÜİK, Haziran enflasyonunu açıkladı. Yıllık enflasyon, beklendiği gibi baz etkisinin de desteğiyle sert düşüş kaydetti.Tüketici fiyatları Haziran'da aylık bazda yüzde 0.03 artarken yıllık artış yüzde 15.72 oldu. Yıllık enflasyon böylece Haziran 2018'den beri en düşük seviyede gerçekleşti.

TIKLAYIN - TÜİK açıkladı; enflasyon Haziran ayında sert düştü

 

Öztrak'ın açıklamalarından bölümler şöyle:

TÜİK Haziran ayına ait tüketici ve yurt içi enflasyon verilerini açıkladı. Enflasyon neden önemli? Çünkü memur, memur emeklilerinin, Bağ-Kur ve SSK emeklilerinin maaşları bu ilk altı aydaki enflasyona göre belirlenecektir. Memur ve memur emeklileri önümüzdeki dönemde yüzde 6 zam alacaklar, SSK ve Bağ-Kur emeklileri de yüzde 5 zam alacaklar. Hepimizin vicdanını yaralayan bir çifte standart var. Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu biliyorsunuz ilk toplantısında kurul üyelerinin 13 bin lira olan maaşını 18 bin liraya çıkardı, aylığı. Artış yüzde 40. Memur emeklisine yüzde 6, Bağ-kur SSK emeklisine yüzde 5, YİK üyelerine yüzde 40. Burada adalet yok. 

"Baz alınan fiyatlara telefon açarak doğrudan müdahale ediyorlar" iddiası

"Şimdi yüzde 6 dedik, yüzde 5 dedik, bunlar TÜİK rakamları. Aslında bunların gerçek enflasyonu uzunca bir süredir yansıtmadığını biliyoruz. TÜİK'in diğer verileri ve enflasyon verileriyle ilgili olarak kalite konusunda çok ciddi iddialar gündemde. Bunları da araştırma önergeleri vasıtasıyla sorduk ama hiçbirine cevap alamıyoruz. Milletimiz soruların cevabını merakla bekliyor. Hatırlayacaksınız bu yıl başında gıdada fiyat toplama konusunda iş yeri seçim kriterlerinde TÜİK değişiklik yapmıştı. Eskiden çok sayıda yerden fiyat toplarken, şimdi en yüksek satış yapan sınırlı sayıda yerden fiyat topluyor. Buradan bakınca TÜİK endekslerinde gıda fiyatlarında aşağı doğru bir gidiş gördük. Bazı kalemlerde madde sepeti ağırlığı ve madde fiyatlarıyla hesaplanan ağırlık değişimleri ile aynı mal gruplarının piyasadaki fiyat değişimleri birbirini tutmuyor. Hatta bunun da ötesine gidilen bir şey var, şu anda konuşulan bazı üst düzey yetkililerin bu fiyat topladıkları sınırlı sayıdaki marketlere telefon açmak suretiyle 'Bugün anketörlerimiz fiyat almaya gelecekler, şunda bu kadar indirim yapacaksınız' diye doğrudan fiyatlara müdahale ettiklerine yönelik iddialar var. Özellikel bu iddialar TÜİK'teki yönetim değişikliğinden sonra, mevcut başkanın MB yönetim kuruluna atanmasından sonra ayyuka çıktığını görüyoruz.

Ne yapılırsa yapılsın, mızrak çuvala sığmaz; pazarda yapılan yangının üstü böyle doğrudan müdahale etmekle kapatılamaz. Vatandaş biliyor, yaşadığı enflasyon yüzde 5 falan değil. Enflasyon farkını kapatmak için yapılması gereken maaş artışı da ne yüzde 5, ne yüzde 6. Kendilerine gelince yüzde 40, görüyorsunuz."

"Emeklinin, Bağ-Kur'lunun hakkını yediler"

"Son derece ilginç. Bu yüzde 5'in içinde çay fiyatı yok mu? Şeker , benzin fiyatı yok mu? Vatandaşın maaşını belirleyen bu altı aylık dönemde toz şeker fiyatı binde 5, kesme şeker fiyatı yüzde 2,2, çay fiyatı da yüzde 6,8 azalmış. Oysa biliyoruz, geçen ayın sonunda şekere yüzde 16, çaya yüzde 15 zam yapıldı. Ama TÜİK rakamlarına bakarsanız azalış var. Bu zamları ay sonuna kaydırmayıp, ihtiyaç duyulduğu zamanda yapılmasaydı, bugün emeklinin maaşına yapılan zam daha fazla olacaktı. Burada emeklinin, memurun, Bağ-Kur'lu ve SSK emeklisinin hakkını yemişlerdir. Bütün bunlar enflasyon rakamlarının gerçekten ne kadar uzak olduğunu net bir şekilde ortaya koymaktadır."

"Bir başka husus daha dikkati çekmektedir. Binde 3 dedim tüketici fiyatlarındaki artış. Buna karşılık Para politikasının belirlenmesinde kullanılan özel endekslerde aylık b çekirdek enflasyonu yüzde 1,19 artmış. Bu ne fark. 30 kat var arada. C çekirdek enflasyonu ise yüzde 0,92 yani yüzde 1 artmış. Bütün bunlar önümüzdeki günlerde enflasyonla ilgili sıkıntıların devam edeceğini gösteriyor."

"Yine üretici enflasyonuna da bakınca, tüketici enflasyonu arasında 10 puan fark var. Bu ne demek? Talebin sınırlı olması nedeniyle esnaf, tüccar fabrikadan çıkış fiyatlarındaki artışı daha tüketiciye yansıtamıyorlar. Ama fırsatını bulunca yansıtacaklar bu da enflasyon rakamlarına yansıyacak."

"23 Haziran'da hak yerini buldu, seçimle gelen seçimle gitti. Bu bir normalleşmedir. Onun ardından G-20 Zirvesi yapıldı. G-20 toplantısında S-400'lerin beklendiği kadar büyük bir sorun yaratmayacağı gibi bir hava yaratıldı. Aslında Trump S-400'leri alırsanız bir yaptırım uygulamayız demedi. Sadece Türkiye'ye haksızlık yapıldı.' Ardından da şunu söyledi; 'Erdoğan benim adamım. Ben ne istesem yapıyor. Rahibi bırak dedim, bıraktı. Suriye'nin Kuzeyinde, Fırat'ın Doğusunda tedbir alma dedik, girmedi. Sözümü dinledi. Dolayısıyla kendisiyle devam etmekte yarar görüyorum.' anlamına gelecek bir takım sözleri sarf etti. Ama Beyaz Saray'dan hemen bu yaklaşımı teyit etmeyen bir açıklama geldi. 'Trump S-400'lerin alınmaması konusunda Türkiye'yi ikna etmeye çalıştı' dedi. Dün Trükiye'ye başkana çok yakın bir isim geldi, o da; Bu yaptırımların devreye girmemesini istiyorsanız Türkiye S-400'leri aktif etmemeli' dedi. Şimdi eğer aktive ederlerse Amerikan yasaları kapsamında yaptırım uygulanır ve F-35 teknolojisi Türkiye'ye transfer edilmez dedi. Burada yine başka bir sonuç çıktı."

"Türkiye bu bahar havası dönemini iyi değerlendirmek zorunda. Bu görüşmelerden ve seçimden sonra Türkiye'nin kredi sigortaları düşmeye başlıyor, tüketici güven endeksinde bir düzelme var. Ama öbür tarafta da dağlar kadar bir işsizlik duruyor. Sanayi üretim endeksi kapasite düzeltilmesine rağmen aşağı yönde düşünüyor. Bütün bunları hafifletebilmek için buy bahar havasının hemen ardına bir şeyler koyabilmesi lazım. Türkiye piyasalardaki oyunculara güven verecek bir bütüncül programı devreye almalı. Ki ekonomide bu toparlanma bir saman alevi gibi parlayıp dönmesin, bunun üzerinden ekonomi devam etsin. Ancak böyle bir şey görmüyoruz. Ekonomi ile ilgili bütüncül bir program ortaya konmadı. Hep aspirin tedavisi. kalkınma planı dahi hazırlanarak Meclis'e gelmedi. Meclis yarın öbür gün tatile girecek ama plan hâlâ yok. Nasıl planlama yapacaksınız? Bütün bunlar havada kalan sorular."

"Harekete geçmek için kaybedilecek zaman yok. Hem para politikası alanında hem de özellikle bütçede mali disiplin kaybolmuş durumda. Merkez Bankası sürekli para basmaya zorlanıyor. Memurun emeklinin Bağ-Kur'lunun hakkı yenmiştir."

"Ekonomide bir bahar havası gibi bir gelişme var denmektedir ama bu da bunun arkasında yere basan bir program olmazsa saman alevi gibi sönecektir."

Soru-Cevap

"(Bülent Arınç tepkisi) Edepsiz sözünü vatandaşlara sarf ettim trollere sarf ettim' bu geçerli değil. Bizim maaşımızı merak edenler edepsizlik yapıyor dedi. Vatandaş eğer vergisini ödüyorsa o vergiyle maaşı ödenenlere hesap soracaktır. Ne sıkıntı olsa bunların partilerinin içinde, bunları trollere mal etmek gibi bir alışkanlık var. Kimsenin vatandaşa edepsiz deme hakkı yoktur."

"Şöyle bir hava yaratılmaya çalışıyor; 'S-400'leri alınca Türkiye'ye yaptırım uygulanmayacak.' Trump'ın yakınındaki senatörünün laflarından anlaşılıyor ki; 'Hayır, S-400'leri alırsak bir yaptırım uygulanacak." 

Ayrıntılar geliyor...