- Batuhan Apaydın
GQ/29.05.2012
Facebook telefonu: Neden, nasıl?
Mark Zuckerberg'in planı ne? Yeni telefon projesi için hangi yol izlenecek, amaç ne olacak?
Anlatılanlara göre Facebook, telefon projesi için eski Apple mühendisleri başta olmak üzere birçok donanım uzmanını kadrosuna katmış durumda. Ayrıca HTC ile de detayları ve boyutu bilinmeyen bir anlaşma söz konusu.
Peki Facebook neden ve nasıl kendi telefonunu üretir?
Milyon kere tekrar edildiği üzere Facebook kullanıcıları, Zuckerberg için basit anlamıyla yalnızca birer “kullanıcı” değil. Facebook’un gelir modeli neredeyse tamamen reklam gösterimleri ve Facebook Credits üzerine kurulu ve bu da maalesef kullanıcılar Facebook’u ziyaret ettiği ve kullandığı sürece geçerli bir model. Yani Facebook, kullanıcılarından/müşterilerinden süreklilik ve bağlılık istemek ve beklemek durumunda. Öte yandan bu bağlılığın tekrar eden yollarla, hele de dikkatimizin sürekli dağıldığı günümüzde sonsuza kadar sürmeyeceğinden ve bu yüzden de zayıf bir temeli olan bu gelir modelinin geliştirilmesi ve farklılaştırılması gerektiğinin de farkında.
Facebook telefonu ise bu temelsizliğe çare olabilir. Şu an için uygulama geliştiriciler ve kullanıcılar açısından istenildiği gibi oturmamış olsa da Opengraph‘in varlığı ve Facebook üzerinden kullanılabilen binlerce uygulama tam da olası bir Facebook telefonunun temelini oluşturacak faktörler.
Path ve Ollaa gibi son dönem mobil sosyal ağ denemeleri ile tanıdık hale gelen “her yaptığını göster, anlat, paylaş” modası aslında Facebook’un çok önceleri temelini attığı bir alışkanlıktı. Facebook telefonuyla beraber ise bu alışkanlık tarayıcı kullanma gereği duymadan gerçekleşecek gibi gözüküyor. Yukarıda bahsettiğim “daha fazla gelir için bağlılık gereği” probleminin pratikteki çözümü bu ve bu çözüm iOS ya da Android işlemcili bir telefon üzerinden giderilebilecek bir şey değil çünkü Facebook bugün bildiğimiz akıllı telefonlarda bir “seçenek”, ama zorunluluk değil.
Facebook telefonunda şu anda Apple’ın kullandığı AppStore benzeri bir temel oluşturmak da zor değil. Opengraph öncesinde de Facebook üzerinden oyun oynanabiliyor, hediye gönderilebiliyor ya da çeşitli şekillerde eğlenilebiliyordu. Şimdi ise video ya da haber siteleri Facebook üzerinden kullanıcıların kendilerine ulaşması ve yani daha çok ziyaret için Facebook’un sitelerine bağlanmasına razı durumdalar. Bu da Facebook’un 1 milyara yaklaşan kullanıcı tabanının gücünden kaynaklanıyor. Yani binlerce uygulama Facebook üzerinden zaten kullanılıyor. Bunun telefona entegrasyonu ise fantastik bir gelişme değil, yerinde ve olması gereken bir entegrasyon olacaktır.
Öte yandan mevzu bahis aktör kuralları koymaya alışan Facebook bile olsa akıllı telefon pazarı nice yiğitleri telef etmiş bir pazar olduğundan incelikle düşünülmesi gereken onlarca nokta bulunuyor. Yazılım ve donanımı bir kenara bırakalım, yalnızca marka açısından bakılacak olsa bile, akıllarda “privacy konusunda sıkıntısı olan sosyal ağ” olarak yer eden Facebook’un üreteceği bir telefon yalnızca bir “akıllı telefon” olarak satın alınamayacak.