Elektrik ve dogalgaza yapılan son zamlar, faturaları şişirdi. Elektrikte dokuz aylık artış yüzde 65'i geçti. Arka arkaya gelen beş zam sonucunda doğalgaz fiyatındaki toplam artış ise yüzde 82’yi buldu. Beş yıldır yapılmayan zamların bir yıla sıkıştırılması, tasarrufun önemini de artırdı. Zamlardan kurtulmanın yolu olmasa da, alınacak basit önlemlerle faturayı yüzde 60'a varan oranda azaltmak mümkün.
Tasarrufla hem aile bütçesine hem de ekonomiye ciddi katkı yapılabilir. Basit önlemler sayesinde aylık 300-400 YTL'yi bulan elektrik, su ve doğalgaz faturası 200 yeni liraya düşebilir.
Türkiye İsrafı Önleme Vakfı'na göre, ülkede yılda 214 milyar yeni liralık kaynak israf ediliyor.
Türkiye'nin 2007 yılı gayri safi yurtiçi hasılası 856 milyar YTL. Buna göre milli gelirin dörtte biri israf oluyor.
Doğal gaz zammı ucuz kömüre yöneltiyor
Herkesin alabileceği basit tedbirlerle bu tutarın yarısı bile kurtarılabilse aile ve ülke ekonomisi için ciddi bir kaynak desteği sağlanmış olacak.
Mutfağa dikkat!
• Donmuş gıdalar, oda sıcaklığında çözdürülmeli. Mikrodalga fırınların iç yüzeyi sürekli temiz tutulmalı.
• Yemek ısıtmada mümkün olduğunca mikrodalga fırın kullanılmalı (yüzde 60-65 tasarruf sağlar).
• İlk başta açılan güçlü pişirme ateşi, sonradan kısılmalı.
• Sebze ve patates haşlamada az su kullanıp, düdüklü tencere tercih edilmeli (yüzde 70 tasarruf).
• Yemek pişerken tencere ve tavaların kapakları iyi kapatılmalı (yüzde 60 buhar enerjisinden faydalanmak mümkün).
• Büyük kaplarda pişirme işlemi gazlı ocaklarda, küçüklerde ise elektrikli ocaklarda yapılmalı.
• Tencerenin çapı, ocaktan büyük olmalı. Düz tencere seçilmeli.
• Küçük tepsilerdeki yiyecekler büyük fırınlarda pişirilmemeli.
• Elektrikli fırınlarda turbo sistemi tercih edilmeli.
• Pişirilecek malzemeler hazır tutulmalı, tenceredeki su kaynadığında ocak kısılmalı.
• Yemek pişirirken tencere kontrol amaçlı sık sık açılmamalı (enerji kaybı olur).
• Yumurta tencerede değil, yumurta pişiricilerde haşlanmalı.
Evinizde yılda 150 ton su tasarruf edebilirsiniz
• Sebze ve meyveleri akan su yerine su dolu kapta temizle: 18 ton
• Tabak çanağı elde yıkama, bulaşık makinesini kullan: 40 ton
• Diş fırçalarken ve tıraş olurken suyu akıtma, musluğu kapat: 48 ton
• Ayarlanabilir dus baslığı kullan ve dus süresini 1 dakika kısalt: 18 ton
• Biri az, diğeri çok olan iki hazneli tuvalet rezervuarını tercih et: 17 ton
• Çamaşır makinesini gereksiz kullanma, tam dolu olarak çalıştır: 9 ton
Otomobilinizi hortumla yıkamayın
• Arabanızı hortumla yıkamak yerine, kovaya koyduğunuz su ve sünger ile temizleyin.
• Aracınızı hortumla yıkadığınız takdirde 250-500 litre arasında suyu harcamış olursunuz.
Ekmeği dilimleyin, derin dondurucuda saklayın
• Yılda 6 milyon ekmek israf ediliyor. Ekmek bayatlasa da birçok yemekte kullanılabiliyor.
• Bayat ekmekle yapılabilecek bazı yemek ve tatlılar: Ekmek kavurması, yalancı paça, ekmekli omlet, ekmek karıştırması, yumurtalı ekmek ası, ekmekli ezme, bayat ekmek köftesi, ekmek pizzası, papara, tirit, dilim kayganası, sarımsaklı ekmek, bayat ekmek kanepesi, tutmaç, bayat ekmek tatlısı.
• Ekmeği ihtiyaç kadar alın, uzun raf ömürlü olanları seçin.
• Hiç yenmeyecek durumdaki bayat ekmeği ıslatıp kuşlara ve sokak hayvanlarına verin.
• Ekmek, oda sıcaklığında veya buzdolabında değil, derin dondurucuda saklanmalı.
• Toplu yemek tüketim yerlerinde menüye göre ekmek siparişi verilmeli. Dilimlenmiş olarak kullanılmalı.
• Satılamayan ekmek, fırınlarda, galeta unu, kurutulmuş ekmek içi gibi başka gıda maddelerinin üretiminde kullanılmalı.
Elektrikli ev aletlerinde tasarruf
Çamaşır makinesi:
• Yıkamayı ılık suyla, durulamayı soğuk suyla yapın.
• Yıkama programları tam kapasite çalışmalı.
• Mümkünse çamaşırlar dışarıda güneşten faydalanarak kurutulmalı.
• Ön yıkamadan kaçının.
Bilgisayar
• Kullanılmadığında mutlaka fisi çekilmeli.
• Bilgisayar, işlem yaparken ortalama 150 watt, işlem yapmazken 25-30 watt, kapalı olmasına karsın fişi çekilmediği durumda ise 5 watt elektrik harcar.
Saç kurutma makinesi
• Saç kurutma makinelerinin yüksek güçte olanlarını kullanmak elektrik tüketimini artırır.
• 1800 wattlık saç kurutma makineleri yerine daha düşük enerji tüketenleri tercih edilmeli.
Televizyon
• Küçük ekranlı olanlar tercih edilmeli, ses düzeyi düşük tutulmalı.
• Elektronik araçlar kullanılmadığı zaman anahtardan kapatılmalı.
Ütü
• Giysiler nemliyken ütülenmeli.
• Kırışıkları sertleşmiş bir gömleğin ütülenmesi daha çok buhar tüketimine, fazla enerji kullanımına yol açar.
• Ütüyü fişten çektikten sonra cihazda depolanan sıcaklıkla son eşya ütülenmeli.
Bulaşık makinesi
• Makineyi iyice doldurulduktan sonra iki günde bir çalıştırın.
• Çevresinde en az 5 cm boşluk olsun.
• Mümkün olduğunca ön yıkama yapmayın.
Ocak ve fırınlar
• Evde birkaç fırın var ise daima küçük olan tercih edilmeli.
• Çok gerekli değilse ön ısıtma yapılmamalı.
• Mikrodalga fırınlar çok daha az enerji tüketir.
Elektrikli süpürge
• Elektrik süpürgesinin toz torbası sık sık boşaltılmalı.
Buzdolabı
• Toz ve ısı kaynaklarından uzak tutun.
• Dolabın kapağı çok uzun süre açık kalmasın.
• Buzdolabında çok bos alan kalıyorsa ağzı bantlı kutularla buraları doldurmak enerji tüketimini azaltacaktır.
• Buzdolabını, mutfağın ocak ve bulaşık makinesine en uzak yerine yerleştirin.
• Soğutucu +5, derin dondurucular ise -18 derecede sabitlenmeli.
Benzin faturasını düşürmenin 12 yolu
1. Yakın mesafelere mümkün olduğunca yürüyerek gidin ya da toplu tasıma araçlarını tercih edin.
2. Aracınızın bakımı düzenli olarak yaptırın. Doğru vitesle ve sabit hızla gidilmeli, ani fren veya gazdan kaçınılmalı.
3. Hava filtreleri kontrol edilmeli, bagajda gereksiz yük taşınmamalı.
4. Mümkün olduğunca çevre yol tercih edilmeli ve şehir içi sıkışık trafikte araç kullanılmamalı.
5. Lastiklerin havasını düzenli kontrol edin. Radyal lastikler yakıt tüketimini azaltıyor.
6. Uzun süreli beklemelerde motoru durdurun, aracı yüksek devirde çalıştırmayın.
7. Enjeksiyonlu araçlar daha düşük yakıt tüketir.
8. Doğru motor yağı kullanılmalı.
9. Klima vb. sistemler gereksiz yere çalıştırılmamalı.
10. Aynı yöne giden arkadaşlarla araç paylaşılmalı.
11. Uzun yolda 80 km'yi asarsanız yakıt tüketimi 2 katına çıkıyor.
Kaloriferi çok yakmayın!
Kışın elektrik ve doğalgaz faturalarını artıran önemli bir unsur da, oda sıcaklığının 20 derecenin üzerinde tutulması. Uzmanlar, kışın evlerde ideal sıcaklığın 20 derece olduğuna dikkat çekerek uyarıyor: "Türkiye için ilginç bir durum var. Kışın bile evin içinde ince elbiseler giyiliyor, hatta atletle duruluyor. Isınmak için de bu sefer kalorifer-kombi daha fazla çalıştırılıyor. Oysa ideal olan, evin içinde de olunsa mevsime uygun giyinmektir. Kışın kalın giyinmek yerine Türkiye'de bunun tam tersi yapılıyor. Yakıt masrafları da katlanıyor."
Ütü ve kek gece yapılırsa elektrik faturası kabarmaz
• Aydınlatma için tasarruflu ampuller tercih edilmeli.
• Gereksiz yanan lambalar kapatılmalı.
• Kirli ve tozlu lambaların üzeri temizlenmeli.
• Akıllı sayaç ile indirimli elektrik tarifesinden yararlanmak mümkün.
• Az miktarda suyun ısıtılması için elektrikli ısıtıcılar tercih edilebilir.
• Gün ışığından mümkün olduğunca faydalanılmalı, masa ve koltuklar pencereye yakın yerleştirilmeli.
• Ütü yapmak kek gibi yiyecekleri pişirmek için akşam tercih edilmeli.
Doğalgaz faturasını düşürmek için…
• Evin kullanılmayan oda ve bölümlerinde petekleri kapatın.
• Peteklerin üstü ve önü kapatılmamalı, mobilya ve perde gibi eşyalarla engellenmemeli.
• Kombide yüksek verimli olanlar tercih edilirse gaz tüketimi düşer.
• Kombilerin bakımı her yıl düzenli yapılmalı.
• Sistemlere zaman ayarlı termostat monte edilebilir.
• Bacalı kombiler dolapların içerisine yerleştirilmemeli.
• Doğalğaz sobası kullanıyorsanız filtreyi her ay kontrol edin.
• Güneş çekildiğinde perdeleri kapatın, sıcaklık içeride kalsın.
• Bina ve konut yalıtımları iyi yapılmalı. Böylece ısınma faturası yüzde 10-50 oranında azalır.
• Kısın en soğuk günlerde evin sıcaklığı en çok 20 dereceye ayarlanmalı.
• Büyük binalarda merkezî ısıtma ilk tercih olmalı.