Ertuğrul Özkök, eşinin adına gönderme yapan "Tansu'ya Mektuplar" başlığı altında yazdığı ve "newsletter" olarak paylaştığı yazılarında bugün Gazprom'un Avrupa operasyon merkezini Türkiye'ye taşıdığı iddialarını ele aldı. Söz konusu iddiayı doğrulatamadığını belirten Özkök, "Kulağıma şöyle ilginç bir bilgi fısıldandı. Gazprom’un Türkiye’deki merkezinde çalışan insan sayısında son günlerde anlamlı bir artış olmuş." ifadesini kullandı.
Özkök'ün, "Gazprom, Avrupa operasyon merkezini Türkiye'ye mi taşıyor?" başlığıyla paylaştığı yazısı şöyle:
Gazprom, Avrupa operasyon merkezini Türkiye'ye mi taşıyor?
Geçen cumartesi günü güvendiğim bir kaynak bana şöyle bir şey söyledi:
“Gazprom İsviçre’nin Zürih’teki Avrupa Operasyon Merkezi'ni Türkiye’ye taşıdı…”
Bu bilgiyi veren kişi “Ama bunun duyulması pek istenmiyor galiba” dedi.
Avrupa'da bir değil iki merkez var
Tabii ki çok önemli bir bilgiydi. Bunun üzerine araştırmaya başladım. Ancak Ankara ve İstanbul’da konuştuğum enerji konusundaki uzman kişiler “Bize gelmiş böyle bir bilgi yok” cevabını verdiler.
Ayrıca şunu da eklediler:
“Gazprom’un Avrupa’da tek bir merkezi yok. Almanya’da da önemli bir merkezi var.”
Anladığım kadarı ile Avrupa’daki dağıtım ve depolama işi Almanya, finansal operasyonların İsviçre üzerinden yapılıyordu.
Ben de aldığım bu bilgi çerçevesinde bunu yazmadım.
Ertesi sabah çok ilginç bir haberle uyandım
Ancak ertesi sabah uyandığımda Dünya gazetesinde beni şaşırtan bir haberle karşılaştım.
Almanya Maliye ve İklim Koruma bakanı Robert Habeck, Gazprom’un “Gazprom Germania’nın” (Gazprom Almanya) merkezine kayyum tayin edildiğini açıklamıştı.
Bakan, bu kararı, Almanya'da doğal gazda enerji arzını güvence altına almak için önemli bir adım olarak değerlendirerek, "Bu adım kesinlikle gerekliydi. Arz güvenliği şu anda garanti altındadır." diyordu.
Alman kayyum Avrupa adına da konuşuyor
Daha ileri bir açıklama ise Almanya’nın Gazprom şirketini yöneten Bundesnetzagentur Başkanı Klaus Müller’in şu sözleri olmuştu: “Gazprom Germania’nın Almanya ve Avrupa'nın çıkarlarına göre yönetilecektir.”
Gazprom Germania, Alman gaz piyasasında faaliyetleri arasında depolama, doğal gaz ticareti ve nakliyesi yer alıyor. Gazprom Germania'ya ait olan Astora birimi Almanya’nın en büyük doğal gaz depolama tesisini işletiyor.
Daha da önemlisi, Alman hükümeti, Gazprom Almanya’yı ülkedeki gaz depolama tesislerde darboğaz durumunu daha da kötüleştirmekle suçlamıştı.
Burada dikkatimi çeken ayrıntı şuydu, Alman kayyum Avrupa adına da konuşuyordu.
Gazprom Avrupa, tamamen Rusya'nın kontrolünden çıkıyor
Bu sözlerin anlamı açıktı.
Gazprom’un Avrupa’daki en önemli merkezlerinden biri Rusya’nın kontrolundan çıkıyordu.
Gazprom’un Avrupa’daki en önemli merkezi ise Zürih’teydi. İsviçre Hükümeti’nin Rus oligarklar ve Rus şirketlerinin İsviçre bankalarındaki paralarını dondurma kararı bu merkezi de işlevsiz hale getirmişti.
Bu durumda Gazprom’un Rusya’daki merkezinin en önemli operasyonlarını yaptığı Avrupa’da hareket alanı neredeyse sıfıra inmişti.
Ankara'dan kulağıma fısıldanan bir cümle
Almanya’dan gelen bu haber üzerine, araştırmamı biraz derinleştirme kararı aldım.
Yaptığım araştırmada, Gazprom’un Avrupa Operasyon Merkezi'ni Türkiye’ye taşıdığına dair haberi doğrulayacak bir kaynağı yine bulamadım.
Ancak kulağıma şöyle ilginç bir bilgi fısıldandı.
Gazprom’un Türkiye’deki merkezinde çalışan insan sayısında son günlerde anlamlı bir artış olmuş.
Bunu duyunca aklıma başkonsolosun sözleri geldi
Bunu öğrendiğim an aklıma Rusya’nın İstanbul Başkonsolosu'nun 3 hafta kadar önce Aydınlık gazetesine yaptığı açıklama geldi.
Rusya’ya karşı yaptırımlara karşı alternatif çözümler için Türkiye ile “Öngörüşmelerin başladığını” duyurmuştu. Buna Ankara’dan herhangi bir açıklama gelmemişti.
Ayrıca Gazprom’un eski sahiplerinden Abramoviç’in de o günlerde Türkiye’ye gelip, bir de Dolmabahçe’deki görüşmelere katılmasından sonra kafamda şöyle bir soru belirdi:
“Acaba adı konmamış bir taşınma mı oldu…”
Doğruysa dünyanın en büyük doğal gaz şirketinin Avrupa merkezi Türkiye’ye taşınıyor demektir.
Bu da Türkiye’nin “Avrupa’nın enerji dağıtım merkezi olma” iddiasını kuvvetlendirecek anlamına gelir.
Ama tekrar ediyorum. “Evet taşındı” diyen resmi veya gayrıresmi bir doğrulama alamadım.
O nedenle bu yazıyı bir haber değil, ama kişisel bir analiz ve temenni olarak değerlendirin.