Hülya Karabağlı
Ankara
Bağımsız Mersin Milletvekili Ertuğrul Kürkçü, 1 Mayıs 1977’de 34 kişinin ölümüyle sonuçlanan saldırıların Meclis tarafından araştırılmasını istedi. 35 yıl sonra tekrar alevlenen 1 Mayıs katliamı tartışmalarının ardından Kürkçü, “TBMM’nin yargı aşamasında çözülemeyen bu olayı ele alarak aydınlatması ve suçluları ortaya çıkarması hayatlarını kaybeden 34 yurttaşımız kadar Türkiye işçi ve emekçilerine karşı da tarihi sorumluluktur” dedi.
’12 Eylül darbesine zemin oluşturmuştur’
TBMM Başkanlığı’na verdiği önerge gerekçesinde Kürkçü, 1 Mayıs katliamının 12 Eylül askeri darbesine zemin oluşturduğuna dikkat çekti ve “ 1 Mayıs 1977 katliamı bir dizi aydın, sendikacı, gazeteci, sanatçı ve bilim adamının faili meçhul şekilde öldürülmesinin yanı sıra 12 Eylül 1980 askeri darbesine giden yolu hazırlayan en önemli toplumsal olaylardandır. Askeri darbelerle hesaplaşma arayışlarının gerçek bir zemine oturtulması bakımından katliamın aydınlatılması kilit önemdedir”. Kürkçü’nün TBMM Başkanlığı’na verdiği önergenin gerekçesi şöyle:
‘34 emekçi hayatını kaybetti’
İşçi sınıfının birlik, mücadele ve dayanışma günü olan 1 Mayıs 1977 Türkiye siyasi tarihinin dönüm noktalarından biri olmuştur. 34 emekçinin hayatını kaybettiği olayda 130’dan fazla kişinin yaralandığı bilinmektedir. Olayla ilgili açılan dava iddianamesinde İstanbul Cumhuriyet Savcılığına verilen tanık ifadelerinde söylendiğine göre 500 bin emekçinin Taksim Meydanı’nda olduğu sırada dönemin DİSK Başkanı Kemal Türkler’in konuşması başladığında alanda silah sesleri duyulmuş ve kitle panik halinde hareket etmeye başlamıştır.
‘Otel’in üzerinden kitleye ateş açıldı’
Sular İdaresi ve İntercontinental Oteli’nin üzerinden tüfekli şahıslarca kitlenin üzerine ateş edilmeye başlanmış, daha sonra alana giren panzer, ses bombaları atarak paniği artırmış bir kadını ezmiştir. Kitlenin birbirini ezmesine sebep olacak şekilde hareket etmiştir. Kitle Kazancı Yokuşu’na yönelmiş ancak sokağın girişini kesecek şekilde park edilen kamyon insanların birbirlerini ezmesine sebep olmuştur.
‘DİSK’in mahkemeye sunduğu deliller kayboldu’
Olayların ardından çeşitli iddialar ortaya atılmış ancak iddianameyi hazırlayan İstanbul Cumhuriyet Savcısı olayın aydınlatılamadığını, olayların gerisinde “yurt ve insanlık düşmanı karanlık güçler ve emniyet mensuplarının bulunduğunu” ileri sürmüş ancak 14 yıl süren dava bu açıdan bir sonuca bağlanmadan bitmiştir. Dönemin emniyet müdürünün ifadesi alınmamış, İntercontinental’in ön odalarındaki polislerin ellerindeki kamera kayıtları mahkeme aşamasında istenmesine rağmen getirilmemiştir. DİSK’in mahkemeye sunduğu deliller ortadan kaybolmuş, mahkeme sırasında yargılananların tümü olayın mağdurları olduğundan aklanmıştır.
TBMM’nin yargı aşamasında çözülemeyen bu olayı ele alarak aydınlatması ve suçluları ortaya çıkarması hayatlarını kaybeden 34 yurttaşımız kadar Türkiye işçi ve emekçilerine karşı da tarihi sorumluluktur. 1 Mayıs 1977 katliamı bir dizi aydın, sendikacı, gazeteci, sanatçı ve bilim adamının faili meçhul şekilde öldürülmesinin yanı sıra 12 Eylül 1980 askeri darbesine giden yolu hazırlayan en önemli toplumsal olaylardandır.
Askeri darbelerle hesaplaşma arayışlarının gerçek bir zemine oturtulması bakımından katliamın aydınlatılması kilit önemdedir. Bu nedenle 1 Mayıs 1977 tarihinde İstanbul Taksim Meydanı’nda yaşanan ve 34 kişinin ölümüyle sonuçlanan olayların araştırılması, sorumluların ortaya çıkarılması amacıyla Meclis Araştırması açılmasını arz ve talep ederiz.