Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Litvanya’da yapılacak olan NATO zirvesi öncesi ABD Başkanı Joe Biden ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre görüşmede, Ukrayna'nın NATO'daki konumu, İsveç'in NATO üyeliği ile F-16'ların teslimi başlıkları gündeme geldi.
Vilnius'taki zirvede yüz yüze de görüşecek iki liderin bu buluşması öncesi yapılan açıklamalarda ayrışılan noktalar da göze çarpıyor.
Biden, Washington’dan ayrılmadan önce CNN televizyonuna pazar günü verdiği röportajda, İsveç’in NATO üyeliğinin önüne açılmasını sağlamak için Türkiye’nin F-16 isteğini yerine getirmeyi değerlendirdiğini söylemişti.
Biden, aynı başlıkta, “Süreç devam ediyor, bitmiş bir şey yok” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise bu röportaj sonrası yapılan telefon görüşmesinde Biden’a, Türkiye'nin F-16 talebinin İsveç'in üyeliğiyle ilişkilendirilmesinin doğru olmadığını söyledi.
Görüşmeye ilişkin öne çıkan başlıklardan biri de Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne (AB) tam üyelik süreci ele alındığının vurgulanması oldu.
Erdoğan’ın bu görüşmede, Biden’dan, birlik ülkelerinin ve AB liderliğinin Türkiye'nin üyeliğine açık ve güçlü destek mesajı vermeleri konusunda destek istediği belirtiliyor.
Ukrayna’nın NATO’daki geleceği konusu
11 Temmuz Salı günü yapılacak olan zirve, birçok başlığıyla dikkatle takip edilecek.
Bunlardan en önemlilerinden biri de Ukrayna’nın NATO’nun geleceğindeki konumu olacak.
Biden, Ukrayna’nın Rusya ile savaş devam ederken birliğe alınmasının mümkün olmadığını söyledi. CNN televizyonunda bu soruyu yanıtlayan Biden, “Ukrayna’yı NATO’ya almak, Rusya ile NATO savaşta anlamına gelir” dedi.
NATO’nun müşterek savunma hakkındaki beşinci maddesi, saldırıya uğrayan bir birlik üyesini toplu savunma iradesini kapsıyor.
Zelenskiy, 11-12 Temmuz’da yapılacak Vilnius NATO liderler zirvesi sırasında ülkesinin NATO üyeliği için açık bir mesajın verilmesini ve resmi davette bulunulmasını istiyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Zelenskiy’i Türkiye’de ağırladığı görüşmeye ilişkin basın toplantısında yaptığı en dikkat çeken açıklamamalardan biri, “Ukrayna’nın NATO üyeliğini hak ettiğine” ilişkin kısım olarak değerlendiriliyor.
Ukrayna'ya misket bombası gönderilmesi konusu
Washington, cuma günü Ukrayna'nın Rus güçlerine yönelik giriştiği karşı saldırıya yardımcı olmak için, Kiev’e misket bombası sağlama kararını duyurdu.
Bu konu ile ilgili CNN’de soruları yanıtlayan Biden, “bunun çok zor bir karar olduğunu” ancak Ukraynalıların cephanelerinin bitmeye başlaması nedeniyle bu adımı atacaklarını söyledi.
Ancak bu başlıkta, NATO üyesi ülkeler ortak bir görüşe sahip değil.
Kanada ve İspanya bu karara açıkça muhalefet ediyor.
İspanya’nın Savunma Bakanı Margarita Robles, “Ukrayna’nın savunmasına evet ama misket bombasına hayır” dedi.
Almanya ise Amerika’nın bu konudaki duruşunu anladığını ifade eden bir açıklama yaptı.
Çünkü 100'den fazla ülkede yasak olan misket bombası, birden fazla patlamaya yol açan küçük bombacıklardan oluşuyor ve hata oranı yüksek. Yani patlamadan kalabilen bombacıklar yıllar boyunca yüzeyde durup daha sonra patlayabiliyor.
Yeni genel sekreter kim olacak?
BBC’nin savunma muhabiri Frank Gardner, NATO’nun yeni genel sekreteri konusunda, İngiltere ve Baltık ülkelerinin İngiltere’nin Savunma Bakanı Ben Wallace isminde uzlaştığını aktarıyor.
Gardner, şöyle devam ediyor:
"ABD desteği olmadan bu iş başlamadan biter. Biden da eski Almanya Savunma Bakanı ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’i değerlendiriyor gibi görünüyor."