Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile gerçekleştirdiği ikili görüşmenin ardından açıklamalarda bulundu. Erdoğan, Rusya tarafından ilhak edilen Kırım'ın ilhakının 'yasa dışı' olduğunu ve hiçbir zaman tanımadıklarını söyledi.
Erdoğan ve Zelenskiy, ikili görüşmenin ardından ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu. Erdoğan, görüşmede Karadeniz'deki ve Kırım'daki durumun ele alındığını açıklarken, "Türkiye, Kırım'ın yasa dışı ilhakını tanımamıştır ve tanımayacaktır. Ukrayna'nın doğusundaki Dombast'taki çatışmaların en kısa sürede sona ermesi temennimizdir" dedi.
Erdoğan'ın ardından söz alan Zelenskiy, dün hayatını kaybeden Ukrayna askerleri için bir dakikalık saygı duruşunda bulunulmasını talep etti. Ardından Kırım'ın Ukrayna toprağı olduğunu söyleyen Zelenskiy, "Rusya'nın uluslararası hukuka saygı duymasını sağlayacak bölgeye barış ve istikrarın dönmesini sağlayacak aynı zamanda Kırım Tatar halkının hak ve özgürlüklerini koruyacak ve Kremlin, siyasi tutukluları serbest bırakacak ortak bir yol bulacağımıza eminim" ifadelerini kullandı.
Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları şöyle:
"Türkiye, Kırım'ın yasa dışı ilhakını tanımamıştır ve tanımayacaktır. Ukrayna'nın doğusundaki Dombast'taki çatışmaların en kısa sürede sona ermesi temennimizdir. Bu sorununun uluslararası hukuk ve Ukrayna'nın toprak bütünlüğü içinde barışçıl bir şekilde çözüme kavuşturulacağına inanıyoruz. Misk sürecini destekliyoruz. Ayrıca başkanlığı Türk büyükelçilerce yürütülen AGİT-Ukrayna özel misyonuna desteğimiz tamdır. Maalesef dün Dombas'ta ateşkesin ihlal edildiğini, 4 Ukrayna askerinin hayatını kaybettiğini öğrendik. Ben bir kez daha buradan sayın devlet başkanının şahsında dost Ukrayna halkına taziyelerimizi ifade ediyorum.
"Turizm, halklarımız arasındaki ilişkilerin de ne denli geliştiğinin en güzel ifadesidir"
"İkili ilişkilerimizi ele aldık. Ekonomik ve ticari ilişkilerimizi geliştirme yönünde atacağımız adımları gözden geçirdik. Ülkelerimiz arasında uzun yıllardır devam eden serbest ticaret anlaşması müzakerelerini artık neticelendirmenin vakti gelmiştir.2018 ticaret hacmi 4 milyar dolar civarındaydı. Kendimize yeni bir hedef belirledik 10 milyar dolar. Türkiye ve Ukrayna 10 milyar dolar hedefini yakalayabilir mi? Bana göre yakalar ve sayın başkan da aynı kanaati paylaşıyor. Karşılıklı atacağımız birçok adım var. Geçen yıl 1 milyon 300 bin turist ülkemize geldi. Bu halklarımız arasındaki ilişkilerin de ne denli geliştiğinin en güzel ifadesidir. Yatırımlar konusunda altyapı, üstyapı, üstyapı sayın Zelenskiy'le yatırımları hızlandırma konusunda mutabık kaldık. Görüşmelerimizde mevcut bazı sıkıntıların çözülmesi suretiyle karşılıklı yatırımların arttırılması ve ekonomik işbirliğimizin yeni seviyelere taşınması hususunda görüş teadisinde bulunduk.
"Görüşmelerimizin bir diğer önemli başlığı güvenlik alanında işbirliği ve FETÖ ile mücadele olmuştur. Bu kapsamda Ukrayna makamlarının bugüne kadar aldığı tedbirleri takdirle karşılıyoruz. Özellikle Maarif Vakfımızın Ukrayna Milli Eğitim Bakanlığı ile müşterek atabileceği çok çok önemli adımların olduğuna inanıyoruz. Mevcut işbirliğimizi ilerletme hususunda sayın mevkidaşımla tam bir fikir birliği içerisindeyiz. Önümüzdeki dönemde bu iradeyi hayata geçirme yolunda gereken adımları atacağız.
Erdoğan'dan güvenli bölge açıklaması
"Üç günlük bir görüşme periyodu oldu. Bu görüşmeler gerçekten olumlu bir istikamette devam etti. Bu görüşmeler yine devam edecek ancak şimdi bir adım atılıyor. Tarih vermeyeceğim şimdi Amerikalılarla birlikte bir harekat merkezinin kurulmasının kararı verildi. Bu harekat merkezini kurmak suretiyle buradaki süreç başlatılacaktır. Dolayısıyla adım atıldı mı, atılmadı mı bu soru cevabını buluyor. Demek ki adım birlikte atılıyor. Burada aslolan Fırat'ın doğusunda bu adımın atılması meselesiydi. Bu da şimdi Amerikalılarla birlikte gerçekleştiriliyor."
Erdoğan'ın ardından açıklamalarda bulunan Zelenskiy'in konuşmasından satır başları şöyle:
"Sayın Cumhurbaşkanı, konuşmama başlamadan önce sayın Cumhurbaşkanıyla görüşmüş olduğumuz konulardan bahsetmek istiyorum. Dombas'taki savaş ve Kırım meselesi konuları yer aldı. Dün Dombas bölgesinde 4 askerimiz şehit düşmüştür. Bu vesile ile 1 dakika saygı duruşuna hepinizi davet ediyorum.
"Böyle dayanışmamızı gördükten sonra çocukları ve ebeveynleri mutlu olacaklar. Böyle bir destek sergileniyorsa inanın ki onlar çok mutlu olacaklar. Türkiye'nin dünyaca meşhur olduğu geleneksel Türk misafirperverliği için Türkiye'ye çok teşekkür ediyorum. İyi komşu, samimi dost ve önemli stratejik ortağımız olan Türkiye Cumhuriyeti ile olan ilişkilerimize büyük önem atfediyoruz. Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğü konusunda değişmeyen destekleriniz için huzurunuzda size teşekkür etmek istiyorum. Rusya tarafından yapılan Kırım işgalini isimlendirme konusunda müteşekkiriz.
"Kırım Ukrayna'dır"
"Ukrayna ortaklarıyla beraber Dombas'ta barışın tesis edilmesi için elinden geleni yapmaya devam etmekte. Dombas'ta yaşanılan son hadiselerden dolayı barışı temin etmeyi kimin istediğini, kimin bir şeyler yaptığını görmüştünüz. Sayın Erdoğan ile işgal altında olan Kırım'daki devam eden askerleştirme tehdidinden yarımadadaki insan haklarının ihlalinden ve Kırım Tatar halkının takibe alınmasından bahsetmiştik. Kırım Ukrayna'dır ve Rusya'nın uluslararası hukuka saygı duymasını sağlayacak bölgeye barış ve istikrarın dönmesini sağlayacak aynı zamanda Kırım Tatar halkının hak ve özgürlüklerini koruyacak ve Kremlin, siyasi tutukluları serbest bırakacak ortak bir yol bulacağımıza eminim. Ukrayna ve Türkiye gayretlerini birleştirirse Karadeniz bölgesindeki ve Kırım'daki durumu olumlu yöne doğru değiştirebilir diye düşünüyorum.
"Ukrayna'nın doğusunda başlattığımız altyapı çalışmalarına Türkiye'nin katılımını düşünüyorum. Dombas'ın yeniden yapılanmasıyla ilgili uluslararası foruma katılımlarınızı bekliyoruz. Ülkelerimiz arasındaki çalışmalarımızın büyük bir memnuniyetle belirtmek isterim. Kiev'de yüksek düzeyli stratejik konseyin 8. toplantısını düzenlemek istiyoruz. Ticari, ekonomik, yatırım işbirliğimizi geliştirmeye karar almıştık. 2018 yılında ticaret hacmi 4 milyon dolara ulaşmıştır. Kesinlikle bu rakam iki ülke arasındaki potansiyelin karşılığı değildir. Bu potansiyelin açılmasını sağlayacak ortak projenin gerçekleştirilmesi ve ikili ticaretin kolaylaştırılması gibi unsurlar yer alıyor. Aynı zamanda sayın Erdoğan ticaret hacmi konusunda hedefi 10 milyar dolar olarak belirterek bunu başarabileceğimizi söylemişti.
"Türk iş dünyasını Ukrayna'ya memnuniyetle davet ediyorum"
"Serbest ticaret anlaşması bunu sağlayacak. Tarafların süreçlerin tamamlanmasından sonra ilgili belgelerin hazırlanabileceğini ümit ediyorum. Bunun yanı sıra sayın Erdoğan ile yol, havalimanı, deniz limanları işbirliği konularına değindik ve aynı zamanda savunma, enerji ve turizm alanlarındaki işbirliğimizi görüştük. Önümüzdeki seneler boyunca Ukrayna güzel büyüme oranlarını göstermek istiyor. Yıllık olarak büyüme oranı yüzde 5-7 arasındadır. Bunun için ilgili reformları hayata geçirip, yabancı yatırımcılar için Ukrayna'yı cazip hale getirmek istiyoruz. Bu yöndeki çalışmalara başlamış durumdayız. Türk iş dünyasını Ukrayna'ya memnuniyetle davet etmek istiyorum. Ukrayna'da rahat çalışmanız için size şahsım adına garanti verebilirim, birlikte büyüyelim."