Ekonomi

Erdoğan duyurmuştu; Rusya'nın doğalgazda geri ödeyeceği 1 milyar dolar vatandaşın cebine yansıyacak mı?

"Rusya'nın ödeyeceği 1 milyar dolar Türkiye'nin sadece 1 yıllık zararını karşılar"

29 Mayıs 2018 20:42

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Erzurum’daki seçim mitinginde duyurduğu, Rusya’nın 2015-2016 yılları arasında doğalgazda uyguladığı yüksek fiyat nedeniyle Türkiye'ye 1 milyar dolarlık fark ödeyeceği bilgisi, farkın vatandaşın cebine yansıyıp yansımayacağı konusunda merak yarattı. İran'ın tahkim ödemesinde farkın tüketiciye yansıtıldığını hatırlatan Dünya gazetesinden Uğurcan Gökçen, konuyla ilgili haberinde şunları kaleme aldı:

“Son yaşanan gelişme akıllara İran ile yaşanan tahkim sürecini getirdi. İran'dan yılda 10 milyar metreküp doğalgaz alan Türkiye, 2012 yılında yüksek fiyatlarla satış yaptığı gerekçesiyle İran'a dava açmış, Uluslararası Tahkim Mahkemesi, 2016 yılında İran'ın aleyhinde karar vererek, Türkiye'ye toplam satışının yüzde 13'üne yakın gelen 1.9 milyar dolar ödemesine hükmetmişti.

İran ödemeyi indirim yoluyla yaptı,
Rusya peşin ödeyecek

Tahkim sürecini 2016 yılında kaybeden İran, 2 yıl içinde Türkiye'ye gönderdiği gazın 8 milyar metreküplük kısmından ücret almayarak borcunu bu yıl şubat ayında kapattı. Rusya ise bu parayı nakit olarak ödeyecek. İran'ın 1,9 milyar dolara denk gelen 8 metreküplük gazı Türkiye'ye gönderdiği süre zarfında tüketicinin doğalgaz faturasına zam yapılmadı. Yani İran'ın ödemesi direkt olmasa da dolaylı olarak tüketicinin cebine girmiş oldu. Bu nedenle Rusya'nın ödeme yapmayı kabul ettiği müjdesi, tüketicinin aklına aynı dönem hayata geçirilen 'zam yapmama' uygulamasının tekrar yapılıp yapılmayacağı sorusunu getirdi.

"Tüketiciye yansıtılacağını düşünmüyorum"

Konuyla ilgili görüşüne başvurduğumuz Enerji Ekonomisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, artan enerji fiyatlarına dikkati çekerek, "Son 2 ayda döviz kurlarındaki artış nedeniyle, Türkiye'nin 1 yıllık enerji ithalatı faturası 1 milyar dolar arttı. Yani Rusya'nın ödeyeceği 1 milyar dolar Türkiye'nin sadece 1 yıllık zararını karşılar. Üstelik bu sadece son 2 ayda oluşan zarar..." ifadelerini kullandı. Kumbaroğlu, bu nedenle bu meblağın İran ile yaşanan süreçte olduğu gibi tüketiciye yansıtılmayacağı görüşünde olduğunu söyledi. Prof. Dr. Kumbaroğlu, "Hatta ben yansıtılmaması gerektiği taraftarıyım. BOTAŞ'ın zarar etmemesi gerekir, kurumun zarar etmesi zaten hepimiz zarar etmesi demek olacaktır" dedi.