Ekonomi
EPDK'DAN MADENİ YAĞ DENETİMİ ANKARA (A.A)
17 Ekim 2010 13:17
-EPDK'DAN MADENİ YAĞ DENETİMİ ANKARA (A.A) - 17.10.2010 - Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Ankara'nın merkez ve ilçelerindeki madeni yağ tesislerinde denetim yaptı. Edinilen bilgiye göre, EPDK, 30 Eylül-5 Ekim tarihlerinde ÖTV'si düşük olması nedeniyle akaryakıta katılan ya da akaryakıt gibi kullanılan ve kamuoyunda ''10 numara yağ'' olarak bilinen madeni yağ satışlarını denetledi. Denetim son dönemde 10 numaralı yağın tır, kamyon gibi araçlarda kullanımının yaygınlaşması üzerine EPDK tarafından hazırlanan denetim programı çerçevesinde yapıldı. Bu kapsamda, EPDK, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğü, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri ile jandarmadan oluşan ekiplerle Ankara'daki 31 adet tesiste denetim yapıldı. Tesislerden 38 adet numune alan ve TÜBİTAK'a gönderen EPDK, alınan numunelerin akaryakıt olarak kullanıldığını tespit ederse, bu işletmeler hakkında kaçak akaryakıt sattığına dönük işlem başlatacak. EPDK tarafından böyle bir durumda her bir işletme için 680 bin lira ceza kesilecek ve Cumhuriyet Başsavcılığına 2 yıldan 5 yıla kadar hapis istemiyle suç duyurusunda bulunulacak. Bu arada yapılan denetimlerde 2 adet tesisin de lisansının olmadığı tespit edildi. EPDk yetkilileri, denetimlerin tüm kurum ve kuruluşların tam uyumuyla planlandığı gibi başarılı bir şekilde yapıldığını belirtirken, benzer denetimin bundan sonra da devam edeceği ve başka şehirler de yapılacağı öğrenildi. ÖTV'si düşük 10 numaralı yağın, akaryakıta karıştırma veya akaryakıt gibi kullanılması sonucu ortaya çıkan vergi kaybı ve zarara dönük ilgili kurum ve kuruluşlar daha önce bir araya gelmişti. Gelir İdaresi Başkanlığı, EPDK, Gümrük Müsteşarlığı, çevre ve orman bakanlığı yetkilileriyle akaryakıt sektör temsilcilerinin buluştuğu toplantıda sorun, vergi yönünden çevre yönüne kadar her boyutuyla ele alınmış ve etkin denetim ile ceza uygulaması gerekliliği üzerinde durulmuştu. -VERGİ KAYBI YAKLAŞIK 550-600 MİLYON LİRA- Tekstil, deri sektörü, boya sanayi gibi stratejik endüstri kollarının hammadde olarak kullandığı yağlama müstahzarlarındaki vergi avantajı, çeşitli tesislerle akaryakıta katılarak ya da akaryakıt gibi kullanılarak ''10 numara yağ'' adı altında kötüye kullanılıyor. İthalat ve üretim rakamları üzerinden Türkiye'de piyasaya sürülen baz yağ ve madeni yağ miktarının toplam 750-800 bin ton dolayında olduğu tahmin ediliyor. Ülke madeni yağ ihtiyacının 450-500 bin ton dolaylarında olduğu dikkate alındığında yaklaşık 250-300 bin ton dolayındaki baz yağ ve madeni yağın, 10 numara yağ, müstahzar gibi adlar altında direkt akaryakıt piyasasına sunulduğu veya ÖTV farklılıklarından yararlanılarak piyasada tüketicinin aldatılmasına ve haksız rekabete konu olduğu belirtiliyor. 450-500 bin ton madeni yağ kullanımı sonrasında da 170-200 bin ton atık madeni yağ oluşacağı öngörülüyor. Kayıt altına alınarak toplanabilen atık madeni yağın miktarı ise 35 bin ton olduğu dikkate alındığında, kayıt altına alınmayan 150-170 bin tonunun ise motorin ve fuel-oil'e karıştırıldığı, 10 numara yağ gibi isimler altında satıldığı, ısınma amaçlı ya da ekmek fırınlarında, seralarda ve şeker fabrikalarında yakıt olarak kullanıldığı düşünülüyor. Farklı gümrük tarife pozisyonlarından ithal edilen madeni yağ, baz yağ türleri ve atık madeni yağlar üzerinde yılda en az 500 bin ton düzeyinde motorin yerine kullanma ve karıştırma işlemi olduğu ifade ediliyor. Baz yağların ve atık yağların illegal kullanımından kaynaklı piyasanın büyüklüğünün yıllık 1,5 milyar liranın üzerinde olduğu, devletin ÖTV ve KDV'den kaynaklı toplam vergi kaybının ise 550-600 milyon lira olduğu tahmin ediliyor. -ÇEVREYE DE ZARARI VAR- Vergi kaybının yanı sıra, daha çok kamyon, tır gibi büyük araçlarda kullanılan 10 numaralı yağ, çevre sağlığını olumsuz etkiliyor. Akaryakıt sektör temsilcileri söz konusu kötüye kullanımın büyük vergi kaybı ile haksız rekabete yol açtığını belirtirken, birbirini ikame edebilecek enerji ürünleri arasındaki ÖTV farkını kapatacak yeni bir vergi düzenlemesi talep ediyor. Stratejik endüstri kollarının ''vergi iadesi'' yoluyla da teşvik edilebileceğine işaret eden sektör temsilcileri, 10 numaralı yağ ve yağ müstahzarlarını akaryakıta karıştıran ya da akaryakıt gibi kullanan tesis ve kişilere dönük denetim ve ceza uygulaması talep ediyor.