Gündem

En büyük anaerkil toplum nasıl yaşıyor?

Batı Sumatra'nın dağlık kesimlerinde erkekler evlendikleri kadınların evine taşınıyor ve orada misafir olarak görülür.

22 Eylül 2016 17:49

Batı Sumatra'nın dağlık kesimlerinde erkekler evli oldukları kadınların evinde misafir olarak görülür.

Endonezya'nın Batı Sumatra bölgesinin dağlık kesimlerinde Minangkabau etnik grubu dünyanın en büyük anaerkil toplumu.

Efsaneye göre, Koto Batu krallığını kuran Maharajo Dirajo 12. yüzyıl ortalarında öldüğünde üç karısından üç küçük oğlu vardı. İlk karısı Puti Indo Jalito çocukların bakımını ve krallık yönetimini üstlenerek anaerkil toplumun tohumunu attı.

Bu eşsiz ve karmaşık toplumsal düzende, miras kızlara kalır. Çocuklar annelerinin soyadını alır; erkekler ise karılarının evine taşınır ve misafir olarak görülür.

Minanglar eskiden miş, doğaya taparlarmış. Daha sonra Hindistan'dan gelen Hinduizm ve Budizm etkili olmuş. Anaerkil kültüre rağmen Minanglar ayrıca ataerkil İslam'ı da benimsemişler.

İslami kurallara göre yeni evlenen kadın kocasının evine taşınması gerekirken Minanglarda damat kadının evine taşınır ve onun ailesiyle birlikte yaşar. Başlık parasını damadın eğitim ve meslek durumuna göre gelinin ailesi belirler.

Düğün günü damat evinden alınarak tören için gelinin evine getirilir. Burada İslami kurallara göre nikâh kıyılır. Geleneksel müzik aletleri eşliğinde kadınlı erkekli danslarla damat karşılanır.

Gelinin ailesi geleneksel kıyafetlerini giyerek damada verilmek üzere başlarında para, yiyecek ve hediye taşır.

Minang kadınları evlenince sosyal ve ekonomik imtiyazlar kazanır. Ev halkı ve varlığı yaşlı kadınların idaresi altındadır. Evin reisi olarak toprak mülkiyeti ve akrabalık ilişkileri onlardan sorulur, anlaşmazlıkları çözmede, evlilik ilişkilerinde ve törensel olaylarda önemli rolleri vardır.

Minang erkeklerinin ise eve düzenli gelir getirecek bir iş yapması ve çocukların masrafını karşılaması beklenir. Çoğu iş bulmak için köylerinden ayrılır ve arada bir eve uğrar. Döndüklerinde evin idaresi konusunda söz hakları yoktur.

Efsaneye göre, Java'daki Majapahit imparatorluğu kralı Minangkabau'lara savaş ilan ettiğinde Sumatra kralı savaş yerine manda dövüşü önermiş. Minangkabau'ların mandası diğerini boynuzlayarak öldürmüş.

Krallığın adı bu efsaneye dayandırılıyor. Zira 'Minang' muzaffer, 'kabau' ise su mandası anlamına geliyor. Evlerin çatılarının ve kadınların geleneksel başlıklarının boynuz şeklinde olmasının nedeni de bu.

Bu anaerkil toplumun çöküşü uzun zamandır beklenen bir şey olsa da Minanglar geleneklerini gururla sürdürmeye ve zamana karşı direnmeye devam ediyor.

Minangkabau'ların siyah-sarı-kırmızı renkli bayrakları bu dağlık bölgedeki üç ayrı diyarın özelliklerini temsil ediyor: asilik, cesaret ve kültür ve geleneğin kaynağı.