Toplu görüşmeler sonrasında memur maaşlarına yüzde 8.7 zam yapan hükümet, elektrikte 5 yılın acısını peş peşe yaptığı zamlarla çıkarttı. Elektriğe Ekim ayı başında çıplak yüzde 15'lik yeni bir zam için TETAŞ, EPDK’ya başvurdu. Böylece elektriğe zam yapmamakla övünen AKP hükümetinin yılbaşından bu yana yaptığı elektrik zamları toplamı yüzde 44’ü buldu.
Elektrik ticaretinden sorumlu kamu şirketi Türkiye Elektrik Ticaret A.Ş. (TETAŞ) Türkiye Elektrik Dağıtım Şirketi’ne (TEDAŞ) sattığı elektriğin satış fiyatının 1 Ekim’den itibaren yüzde 34 oranında artırılması için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (EPDK) başvurdu. Bu artışın nihai tüketicinin faturasına yüzde 15-20 oranında yansıması bekleniyor.
Fatura en az 60 YTL’ye çıkacak
Yeni zamla birlikte ortalama bir ailenin elektriğe ödeyeceği aylık tutar da önemli ölçüde artacak. Buna göre bir ailenin, klima ve benzeri aletlerin olmadığı varsayımı altında, asgari yaşam standardı için gerekli olan 230 kwh elektrik tüketimi baz alındığında, aylık elektrik faturası 2007 yılı sonundaki aylık ortalama 34.67 YTL’den, Ekim zammıyla birlikte 60.6 YTL’ye çıkacak. Böylece ortalama bir aile elektrik faturası için yılda 416 YTL yerine 727 YTL ödeyecek.
Gerekçe gaz fiyatı
TETAŞ 1 Ekim’den geçerli olmak üzere elektrik toptan satış fiyatını 10.74 YKr’den 14.39 YKr’ye çıkarmak için EPDK’ya başvurdu. TETAŞ, zam için elektrik üretiminde kullanılan doğalgazın fiyatının, dünya petrol fiyatlarında yaşanan artış nedeniyle, yılbaşından bu yana yüzde 50’ye yakın artmasını gerekçe gösterdi.
1 Temmuz’da başlayan otomatik fiyat mekanizması çerçevesinde, 3 ayda bir maliyetler fiyata yansıtıldığı için, TETAŞ’ın zammı, bu kurumdan elektrik alarak tüketiciye satan TEDAŞ’ın tarifesine yansıyacak. Ayrıca, elektrik borsası olarak bilinen, Enerji Bakanlığı Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi’nin bünyesindeki Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi’nde (PMUM) ortaya çıkan fiyatlar da 1 Ekim’deki zamma yansıyacak.
7 ayda yüzde 44 arttı
Devletin özel sektörden saatlik fiyatlarla elektrik aldığı bu sistemde, yaz sıcakları nedeniyle klima kullanımı arttığı ve devlet elektrik bulmakta zorlandığı için çok yüksek fiyatlarla piyasadan elektrik alındı. Fiyatlardaki bu yükseliş de 1 Ekim’de yapılacak zammın oranını etkileyecek. TEDAŞ kendi maliyet artışlarını hesaplayarak vatandaşa yansıtacak. TEDAŞ’ın tüketiciye yansıtacağı oran yüzde 15-20 arasında olacak.
Böylece tüketici 2008 ‘de üçüncü kez elektrik zammı ile karşı karşıya kalacak. Elektrik fiyatları en son 1 Temmuz’da konutta yüzde 21, sanayide yüzde 22 oranında artmıştı.
Elektrik fiyatlarına yılbaşından bu yana konutta toplam yüzde 44.6, sanayide ise toplam yüzde 36.6 zam yapıldı. Aynı dönemde doğalgaz fiyatları da konutta toplam yüzde 25.5, sanayide yüzde 28.6 zamlandı.
Tüketicinin faturasını yüzde 15-20 artıracağı tahmin edilen yeni elektrik zammının tüketici enflasyonunu da 0.5 puanın üzerinde yükselteceği hesaplanıyor.