T24 Ekonomi
Merkez Bankası ve Orta Vadeli Program’da 2024 yılsonu için belirlenen enflasyon hedeflerinin tutmasının imkansız olduğu ekim verisi sonrası kesinleşti. TCMB yüzde 38, OVP önce yüzde 33 sonra yüzde 41,5 yılsonu enflasyonu tahmin ediyordu. Açıklanan verilerin ardından belirlenen enflasyon hedeflerinin gerçekleşmeyeceği kesinleşti.
Enflasyonla mücadele ve dezenflasyon süreci istenilen hızda gerçekleşmiyor. Ekonomim'den Şebnem Turhan'ın haberine göre, Türkiye İstatistik Kurumu ekimde aylık enflasyonu yüzde 2,6 olan beklentilerin hafif üzerinde yüzde 2,88 olarak açıkladı. Yıllık enflasyon baz etkisiyle yüzde 49,38’den ekimde yüzde 48,58’e indi. Ancak geriye kalan iki ayda aylık enflasyon yüzde 1,5 seviyesinde bile gelse yıl yüzde 44 seviyesinde tamamlanacak. Merkez Bankası’nın enflasyon raporunda yılsonu hedefi yüzde 38 orta vadeli programda ise önce 33 ardından yüzde 41,5’e revize edildi. Rakamlar gösteriyor ki ne OVP’deki yeni hedef ne de Merkez Bankası’nın hedefi gerçekleşmeyecek. Uzmanlar, yüksek kalan manşet enflasyon nedeniyle ilk faiz indirimi beklentilerinin 2025’e sarkacak gibi göründüğüne işaret etti.
TÜİK verilerine göre gıda enflasyonu verilere ekimde en olumsuz etkiyi yaptı. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda aylık enflasyon yüzde 4,33 artarken manşet tüketici enflasyonuna etkisi 1.03 puan oldu. Patates hariç taze sebzeler aylık yüzde 24,98 artarak zam şampiyonu olurken taze meyvelerde ise yüzde 12,8'lik aylık enflasyon dikkat çekti. Sıvı yağ, kahve, un, taze balık, çay ve bitki çayları da ekimde yüksek artışlar yaşadı. Ekmek fiyatları aylık yüzde 3,05 yükseldi. Kasımda bu grupta olumsuz etkilerin sürmesi muhtemel.
Giyim ve ayakkabıda tarihi artış
Yeni sezon zamla açıldı ve giyim ve ayakkabı grubunda aylık fiyatlar yüzde 14,31 arttı. Bu veri tarihinin en yüksek aylık artışına işaret ediyor. Bunun manşet enflasyona etkisi 0.85 puan oldu. Zam şampiyonları arasında da bu gruptan ürünler yoğunluklu.
Konut grubunda aylık yüzde 2,93 artışın manşet enflasyona etkisi 0.48 puan, ev eşyası, sağlık, haberleşme, lokanta ve oteller grubu manşet enflasyonu artırırken ulaştırma grubunda otomobil ile karayolu ve havayolu taşımacılığında fiyatlar gerilerken akaryakıt fiyatlarındaki yükseliş dikkat çekti. Ulaştırma grubu manşet enflasyonu 0.1 puan aşağı çekti. Enflasyonda beklentilerin üzerinde gelen veriler yılsonu hedeflerinin gerçekleşmeyeceğini ortaya koyarken ekonomistlerin beklentileri ise hemen hemen gerçekleşecek gibi görünüyor.