ABD başkanlık yarışının üçüncü önseçim durağı South Carolina'da Cumhuriyetçilerde beklendiği gibi Donald Trump kazandı. Yarışın en çarpıcı yanı ise 'Bush Hanedanlığı'nın başkan olmak isteyen üçüncü üyesi Jeb Bush'un üçüncü bile olamayınca kampanyasını durdurması oldu. Nevada’da kendi üçüncü seçimlerini gerçekleştiren Demokrat Partililer ise beklenildiği gibi Hillary Clinton’a bir zafer daha hediye etti. Ancak rakibi Bernie Sanders, daha farklı sonuçlanması gereken yarışta Hillary’yle arasındaki farkı kapatıp yüzde 47’ye ulaşmayı başardı. Yüzde 53’le kazanan Hillary’nin kampanyasının “heyecan” sorunu Nevada’da da devam etti
Hürriyet Gazetesi Washington Temsilcisi Tolga Tanış, ABD'de başkanlık için yapılan önseçimlerin üçüncü durağı South Carolina'da yaşananları yorumladı.
Tolga Tanış'ın Hürriyet'te yayımlanan analizi şöyle:
Bush’ların “en makul olanı” diyorlardı halbuki. Birinci Körfez Savaşı’nı başlatan babası 41. Başkan George H. W. Bush (1988-1992) ve Irak’ı işgal eden abisi 43. Başkan George W. Bush’tan (2000-2008) sonra ailenin Beyaz Saray’a aday olan üçüncü üyesi olduğunda, “en çok hak eden” deniliyordu.
Yarıştaki performansı da bunu doğruladı aslında. Sınıfın herkese sataşan arka sıradaki “zorba” öğrencisine benzeyen Donald Trump’ın sataşmalarına, “düşük enerji” diye kendisine lakap takmasına rağmen popülist mesajlardan her zaman kaçındı. Trump nedeniyle bir reality şova dönen yarışta aklıselimi temsil etmeye çalıştı. Arkasında Cumhuriyetçi Parti’nin önde gelen düzen yanlısı temsilcilerinin desteği, Amerikan siyasetine damga vuran ailesinin güçlü soyadı ve cebinde 100 milyon doları aşan kampanya parasıyla adaylığını açıkladığı günden itibaren hiçbir aşırılığa prim vermedi.
ABD’de bir dönem kapandı
Sıkıcı olma pahasına... Ama belki daha en başından annesini dinlemesi gerekirdi. Adaylığından sonra “Çok fazla Bush oldu” diyen Barbara Bush’u. Ya da kampanya başlayınca daha agresif olması gerektiğini söyleyen danışmanlarını. Çünkü dün akşam South Carolina ’da Jeb Bush’la birlikte Amerika’da bir dönem kapandı.
Ve 63 yaşındaki eski Florida Valisi, Iowa ve New Hampshire ’dan sonra South Carolina’da da dipte kalınca, yarıştan çekildi. ABD’nin 5 milyonluk, katı Hıristiyan, katı milliyetçi, geleneksel olarak Bush Ailesi’nin güçlü olduğu katı muhafazakâr eyaleti, Bushların finali oldu.
Trump'ın ikinci zaferi
Cumhuriyetçi Parti’nin üçüncü başkanlık önseçimlerini beklenildiği gibi yine Donald Trump kazandı. Ve yüzde 33 oy olarak en yakın rakibine yüzde 10 oy fark atan Trump, böylece New Hampshire’dan sonra ikinci zaferini kazandı.
Zafer konuşması için sahneye ailesiyle çıkan Trump, South Carolina’da da yasadışı göçmenlere karşı Meksika sınırına duvar örme projesini yine en önemli vurgusu yaptı. Üstelik hafta içi bu konuda polemiğe girdiği, Hıristiyan dünyasının güçlü ruhani lideri Papa’nın “göçmenlere karşı duvar örmeyi öneren birinin Hıristiyan olmayacağı” yönündeki sözlerine rağmen daha da yüksek sesle gündeme getirerek. Ve Papa polemiği, Trump’ın birinci sayfaya çıkmasını sağlayacak her türlü skandal çıkıştan puan topladığını South Carolina’da bir kez daha kanıtladı.
Trump-Rubio yarışı
Bush’un çekilmesinin ardından Cumhuriyetçi Parti’de şansı en fazla artan aday ise South Carolina’da Teksas Senatörü Ted Cruz’u geçip ikinci olan Florida Senatörü Marco Rubio oldu. Washington’a, senatör seçildiği 2010’da gelen, partinin aşırı kanadı Çay Partisi’nden de desteği olan ve şimdi Bush’un destekçilerini de yanına alıp Trump’a karşı düzeni temsil eden kesimin ortak adayı olma şansı yakalayan Rubio’nun bundan sonraki performansı, Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayının kim olacağını belirleyecek. Yakaladığı ivme Trump’ı geçmeye yeterse kasımda Cumhuriyetçileri Rubio temsil edecek.
Hillary'nin heyecan sorunu
Cumhuriyetçilerin South Carolina’daki seçimi sürerken Nevada’da kendi üçüncü seçimlerini gerçekleştiren Demokrat Partililer ise beklenildiği gibi Hillary Clinton’a bir zafer daha hediye etti. Ancak rakibi Bernie Sanders, daha farklı sonuçlanması gereken yarışta Hillary’yle arasındaki farkı kapatıp yüzde 47’ye ulaşmayı başardı. Yüzde 53’le kazanan Hillary’nin kampanyasının “heyecan” sorunu Nevada’da da devam etti.
Dönüm noktası 'Süper Salı'
South Carolina’daki yarıştan sonra salı günü Cumhuriyetçilerin Nevada önseçimini ve Demokratların önümüzdeki hafta aynı günkü South Carolina seçimini saymazsak şimdi dönüm noktası 12 eyalette birden önseçimin yapılacağı “Süper Salı” olacak. Aralarında Teksas’ın da olduğu eyaletlerin 1 Mart’ta ortaya koyacakları tablo da partilerin başkan adaylarını büyük oranda şekillendirecek.
İşin en çarpıcı kısmı ise tarih bu kadar yakın olduğu halde yarışın şimdiye kadar her iki partide de yeni arayışları öne çıkarması. Kendini üç yıldır bu kampanyaya hazırlayan Hillary’nin Demokrat Parti’de bir türlü ivme kazanamaması. Ve bütün anketlerde Cumhuriyetçi Parti içinde ulusal düzeyde yarışın mutlak favorisi çıkan Donald Trump’ın negatif oy oranını bir türlü aşağı çekememesi.
Durum tıpkı South Carolina’da Jeb Bush’un yarıştan çekildiği sırada, eyaletin başkenti Columbia’daki Hilton Oteli’nde yapılan partide Bush’la aynı salonda bulunan, kimyasal madde fabrikasında işçi Peter’ın arayışı gibi: “Hillary’ye karşı Trump aday olursa, oyumu Trump’a veririm. Ama ikisi yarışırken Michael Bloomberg (eski New York belediye başkanı milyarder işadamı) de aday olursa kafam karışır. Birçok Cumhuriyetçi’nin daha kafası karışır. Kime oy veririm bilmiyorum.” (Tolga Tanış/Hürriyet)