AK Parti hükümetinin “komşularla ekonomik entegrasyon” projesinin bir halkası da İran’la atıldı.
İran’la ticarette artık Çin ve Rusya ile yapılan anlaşma gibi Euro ya da Amerikan doları gibi döviz kurları devre dışı bırakılacak. Ülkelerarası ticaret, Türk Lirası ve İran Riyali üzerinden yapılacak.
Müjdeyi bizzat Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Tahran ziyareti sırasında verdi.
Tahran’da Türk ve İranlı işadamlarına seslenen Erdoğan, İran ile ticarette ortak paraya geçmek için hem İran’ın, hem de Türkiye’nin yasal zemini hazırladıklarını, böylece hiçbir engel kalmadığını söyledi.
Türk parasını koruma kararında değişiklik
Hükümet düzenlemeyi 32 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkındaki Karar'da değişiklik yaparak gerçekleştirdi.
Geçen Mart ayında Bakanlar Kurulu kararı ile yapılan değişiklik ile, Merkez Bankası sadece kendi işlemlerinde kullanacağı konvertibl (çevrilebilir) dövizi tespit edecek. Merkez Bankası, kendi listesinde yer almayan paralarla ilgili özel bankaların yaptığı işlemlere ise karışmayacak. Böylece isteyen banka İran Riyali ve Rus Rublesi başta olmak üzere diğer para birimleriyle işlem yapabilecek. Bunun için bankalar Riyal ile TL arasında bir kur belirleyecek.
Kendi para biriminde ticaret konusunda Türkiye Rusya ile de benzer bir düzenleme yaptı. Aynı görüşmeler, Çin’le de yürütülüyor. Çin’le ticaretin de bu ülkenin para birimi Yuan ve TL cinsinden yapılabilmesi için müzakereler sürüyor.
Alışverişler de TL ve Riyal'le olacak
Yapılan değişikliğin anlamı şu;
Bundan sonra İran-Türkiye ticaretinde, Euro, Dolar gibi para birimleri devreden çıkarılıp, ticaret doğrudan iki ülke para birimiyle yapılacak. Böylece, çapraz kurlarla, dolar ya da Euro gibi para birimlerinin yaşadıkları iniş çıkışlarla uğraşılmayacak.
İran’la olan tüm ithalat ve ihracat, Türk Lirası ve İran Riyali kullanılarak gerçekleştirilecek.
Bu konudaki ilk istek İran tarafından gelmişti. Türkiye’nin de sıcak bakması üzerine konu hakkındaki yasal altyapı oluşturuldu.
Artık Dolar peşinde koşmak yok
Düzenleme ile, İran’la ticaret yapmak isteyen bir işadamı bundan böyle bankalardan veya aracı ticari kuruluşlardan döviz bulma çabasına girmek zorunda kalmayacak. Özellikle kriz dönemlerinde döviz bulmak zorlaşıyor. Bu çerçevede, iki ülke arasındaki ticarette önemli bir engel aşılmış oluyor.
Değişik neler getirecek?
İran ve Rusya gibi ülkelerle, TL ve bu ülkelerin para birimi üzerinden ticaret yapmanın önünün açılması, pekçok avantaj sağlayacak. Bunlar özetle şöyle;
* Türkiye’nin başta İran olmak üzere, kendi para birimini kullanarak ticaret yaptığı ülke ile ticaret hacmi artacak.
• İthalatçı ve ihracatçı, dövizdeki iniş-çıkışlardan etkilenmeyecek
• Türkiye’ye bu ülkelerden gelen yatırım artacak.