T24 - Sabah gazetesi yazarı Süleyman Yaşar dolardaki yükselişin nedenlerini değerlendirdi. Dünyadaki gelişmelerin doların seyrini belirlediğini belirten Yaşar, doların 1 lira 50 kuruşun altına inebileceğini savundu.
Yaşar'ın "Dolar niye yükseliyor" başlığıyla yayımlanan yazısı (21 Aralık 2010) şöyle:
Dün, Amerikan dolarının fiyatı Türk parası karşısında hızla yükseldi. Dolar öğle saatlerinde beş aylık aradan sonra 1 lira 55 kuruşun üzerine çıktı.
Dolarda dünkü yükselişin rüzgârı hem içeriden hem Doğu'dan hem de Batı'dan geliyor. Bir yanda G.Kore'nin askeri tatbikat başlatması ve Çinli balıkçıları yine gözaltına alması, diğer yanda da Avrupa ekonomilerinde kamu borç yükü para piyasalarını geriyor ve doları yukarı çekiyor. Ayrıca Türkiye'de yabancı fonların kâr amaçlı menkul kıymet satışları da dolar fiyatlarını yükseltiyor.
Peki dolar tekrar 1 lira 50 kuruşun altına gelir mi? Merkez Bankası'nın hızlanan parasal gelişmeleri yavaşlatma isteğine rağmen dolar, Türk parası karşısında yıl başından sonra tekrar değer kaybedebilir ve 1 lira 50 kuruşun altına gelebilir. Çünkü yabancı fon yöneticilerinin alacakları primleri yılsonunda kayda geçirmeleri için kârlarını realize etmeleri gerekiyor. İşte bu nedenle yapılan menkul kıymet satışları, yeni yılda yine menkul kıymet alımına dönüşeceği için Türk parası dolar karşısında tekrar değerlenebilir. Böylece Amerikan doları 1 lira 50 kuruşun altına gerileyebilir.
Hatırlatmakta fayda var, Hükümet, Orta Vadeli Program'da 2011 için dolar/ TL paritesini ortalama 1 lira 55 kuruş olarak tahmin ediyor.
Türk parasının değerine gelince... Merkez Bankası tüketici fiyatları dikkate alınarak hesaplanan reel kur endeksine göre, Kasım 2003 başlangıç noktası olarak alındığında, Türk parası, gelişmiş ülke para birimlerine karşı 2011 kasım ayında yüzde 40 yüksek değerli bulunuyor. Yine Merkez'in gelişmekte olan ülkelerin para birimlerine göre yaptığı hesaplamada, aynı dönemde Türk parası yüzde 10 yüksek değerli olarak görünüyor.
Peki Türk parasının değeri hakkında yabancı yatırımcılar ne düşünüyor? Yabancı yatırım bankaları, Merkez Bankası'nın, sıcak paraya karşı Brezilya, Şili ve G.Kore'den sonra geçen hafta açıkladığı sıkılaştırıcı tedbirlere rağmen, Türk parasının 2011'de yine yüksek değerli olarak seyredeceğini düşünüyor.
Diyeceğimiz şu ki, TL'yle ilgili hesapları, yabancı yatırımcı tahminlerini değerlendirerek yapmakta fayda var.