Stelyo Berberakis-Atina
Libya Geçici Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Yunus Menfi, Atina'da Yunanistan Cumhurbaşkanı Ekaterina Sakellaropulu ve Başbakan Kiryakos Miçotakis ile görüştü. İki ülke, deniz yetki alanlarının belirlenmesi için müzakerelere başlanmasında mutabık kaldı.
Libya'da Birleşmiş Milletler'in (BM) tanıdığı Ulusal Birlik Hükümeti 2019'da Türkiye ile deniz yetki alanı anlaşması imzaladıktan sonra, o dönem Libya'nın Yunanistan Büyükelçisi olan Menfi "istenmeyen adam" ilan edilmiş ve ülkeyi terk etmesi istenmişti.
Menfi bugün Libya Geçici Başkanlık Konseyi Başkanı sıfatıyla Yunanistan'da ağırlandı.
Menfi ile görüşen Sakellaropulu ve Miçotakis'in gündeminde, iki ülke arasında deniz yetki alanları anlaşması imzalanması vardı.
Pazartesi günü Ankara'yı ziyaret eden Libya Başbakanı Abdülhamid Dibeybe'nin, yalnızca Türkiye ile değil tüm ülkelerle deniz yetki anlaşması imzalamak ve stratejik işbirliği yapmak istediklerini açıklaması, Yunanistan'ın bu konuda harekete geçmesine yol açtı.
Miçotakis aynı talebi geçen hafta Libya'da ziyaret ettiği Dibeybe'ye de iletmişti.
Menfi bugünkü görüşmede müzakerelere başlamaya hazır olduklarını söyledi.
Görüşmenin ardından bir açıklama yapan Miçotakis de, iki ülke arasında sağlam tarihi, coğrafi ve kültürel bağlar olduğunu hatırlattı ve deniz yetki alanı için görüşecek müzakere heyetlerine iki ülkenin dışişleri bakanlarının başkanlık edeceğini açıkladı.
Miçotakis Libya'ya, "İlk önce Yunanistan gibi doğal komşularıyla anlaşma yapmalarını önerdiğini" söyledi.
- Yunanistan medyasında Libya Başbakanı Dibeybe'nin Ankara ziyareti: 'Türkiye'yle anlaşmaya sadık kaldı'
- Yunanistan Başbakanı Miçotakis: Türkiye-Libya deniz yetki alanlarını belirleyen mutabakatı tanımıyoruz
- BM'nin Türkiye-Libya Deniz Yetki Alanları Anlaşması'nı kayda geçirmesi ne anlama geliyor?
Ne olmuştu?
Doğu Akdeniz'de doğal kaynaklar için brekabet yaşanırken Yunanistan; Mısır, İsrail, Kıbrıs, Ürdün, Lübnan ve Filistin gibi kendisine uzak ülkelerle anlaşmalar yapmış, Türkiye ise bu anlaşmaların kendi haklarını çiğnediğini vurgulayarak Libya ile anlaşma yapmıştı.
Yunanistan yetkilileri; "Türkiye'nin Libya ile doğal sınırları olmadığı", "bu mutabakatla Girit ve Rodos gibi büyük Yunan adalarının egemenlik haklarının göz ardı edildiği" ve "mutabakatın hukuki dayanağı olmadığı" gibi gerekçelerle bu anlaşma için "Yok hükmünde" demişti.
BM nezdinde yaptığı girişimle mutabakata itiraz eden Yunanistan, Libya mutabakatına karşı, Ağustos 2020'de Mısır ile deniz yetki alanlarını belirleyen "kısmi" bir anlaşma imzaladı.
Türkiye buna tepkisini, o günlerde başlaması beklenen Türk-Yunan görüşmelerini iptal ederek gösterdi.
Geçen aylarda Libya'da ilan edilen ateşkesin ardından yeni bir Ulusal Birlik Hükümeti oluşturuldu.
Hükümet hem Türkiye hem de Yunanistan ile dengeli bir ilişki kurmak istiyor.