Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), '2019 İşsizlik ve İstihdamın Görünümü' raporunu açıkladı. Raporda, işsiz sayısının 932 bin arttığı, istihdamın ise bir önceki yıla göre 658 bin kişi azaldığı kaydedildi.
DİSK-AR, Türkiye İstatistik Kurumu 2019 yıllık İşgücü İstatistiklerine dayandırdığı 'İşsizlik ve İstihdamın Görünümü' raporuna göre, işsiz sayısı 4 milyon 469 bine yükselirken, işsizlik oranı 2,7 puanlık artış ile yüzde 13,7 seviyesinde.
Raporda, genç işsizliğin yüzde 20,3’ten yüzde 25,4’e yükseldiği, kadın işsizliğinin ise yüzde 13,9’dan yüzde 16,5’e yükseldiği kaydedildi.
DİSK-AR, Koronavirüs salgını döneminde işten çıkarmaların yasaklanması gerektiğini belirtti.
Geniş tanımlı işsiz sayısı 7,2 milyon
DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş̧ tanımlı işsiz sayısı 2018’de 6 milyon 262 bin iken, 2019’da 960 bin artışla 7 milyon 222 bin kişi oldu. Geniş̧tanımlı işsizlik oranı 2019’da yüzde 20,7 olarak hesaplandı.
Raporda,di ümidini kaybeden işsizlerin son 1 yılda 81 bin kişi arttığı, 2019’da iş bulma ümidini kaybedenlerin sayısı 627 bine ulaştığı belirtildi.
"2018'e göre son 1 yılda 657 bin kişi işini kaybetti"
Rapora göre, 2018’de 28 milyon 738 bin olan mevsim etkisinden arındırılmamış istihdam, 2019’da 28 milyon 80 bin kişiye düştü. Buna göre 2018’de 1 yılda 657 bin kişi işini kaybetti.
Toplam istihdam düzeyi ise 2019’da 28 milyon 80 bin oldu.
"Gençler ve kadınlar işsizlikte ilk sırada"
Raporda bütün işsizlik türlerinde artış yaşandığı, gençler ve kadınların işsizlikte ilk sırada olduğu kaydedildi.
Rapora göre, genç işsizliği 5,1 puan artarak yüzde 20,3’ten yüzde 25,4’e, kadın işsizliğinin ise 2,6 puan artarak 13,9’dan yüzde 16,5’e yükseldi.
Raporda genç kadın işsizliğinin yüzde 36’lara ulaştığı ve bunun kadın işsizliği kategorisinde en yüksek işsizlik seviyesi olduğuna dikkat çekildi.
Raporda, "2019’da kentsel genç kadın işsizliği yüzde 35,7 yılın yüksek işsizlik türü oldu" denildi.
"AKP, işsizlikle mücadelede başarısız oldu"
Raporda, Cumhuriyet tarihinin en yüksek iki işsizlik oranı da AKP dönemine olduğuna dikkat çekilerek, hükümetin işsizlik mücadelede başarısız olduğuna dikkat çekildi.
Raporda şu ifadelere yer verildi:
"İşsizlik oranları 2012 yılında başlayarak düzenli bir tırmanış içine girmiştir. 2008 krizinde yüzde 14’e tırmanan işsilik 2012’de 9,2 seviyesine kadar geriledi. Ancak daha sonra düzenli olarak artmaya başladı. Türkiye 1988’den bu yana yıllık olarak ikinci en yüksek işsizlik düzeyini yaşamaktadır.
"AKP, büyük bölümünde koalisyon hükümetleri olan 1988-2002 dönemine göre işsizliği yaklaşık 3 puan yükseltmiş oldu. Devasa teşviklere ve iddialı istihdam seferberliği söylem ve girişimlerine rağmen AKP hükümetleri işsizlikle mücadelede başarısızdır."
"Koronavirüs salgını döneminde işten çıkarmalar yasaklanmalıdır"
Raporda, Koronavirüs salgını döneminde özel önlemler alınması gerektiği belirtildi.
Hükûmete yapılan öneriler şu şekilde:
- Koronavirüs salgını döneminde işten çıkarmalar yasaklanmalıdır.
- Koronavirüs salgını döneminde kısa çalışma ödeneği hızla devreye sokulmalıdır.
- İşsizlik sigortasından yararlanma koşulları iyileştirilmelidir. Koronavirüs salgını döneminde son üç yılda 600 gün çalışma koşulu 90 güne indirilmelidir.
- “Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
- İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
- İş başında eğitim adı altında çırak, stajyer, kursiyerlerin ve bursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
- Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
- Güvencesiz çalışma biçimlerine son verilmeli, tüm taşeron işçilere kadro verilmelidir. Kamu taşeron işçileri kamu işçisi olarak kadroya alınmalıdır.