T24- Alman Der Spiegel Dergisinin internet sitesi Spiegel-Online Wikileaks belgeleri ile ilgili bir analiz ve değerlendirme yayımladı. Bütün dünya medyasının bugünkü ve muhtemelen önümüzdeki günlerdeki ana konusu olan belgelerle ilgili Spiegel-Online analizi, Der Spiegel’in belgeleri dünya kamuoyuna açıklayan beş büyük yayın kuruluşundan biri olduğu için önem taşıyor.
T24'ün Türkiyedeki okurlar için çevirdiği uzun analizinde Spiegel-Online, belgelerin gün ışığına çıkmasını ABD için bir “nükleer santral kazası” ile eşdeğer bir “diplomatik kaza” olarak niteliyor ve bugüne kadar hiçbir süper gücün dünya politikasının temellerini oluşturan bilgi ve belgelerinde böylesi büyük çaplı bir kayba uğramadığını, ABD’nin dünyadaki işbirlikçilerinin hiç bu kadar sarsılmadığını vurguluyor ve ekliyor:
“O işbirlikçiler şimdi kendi kişisel değerlendirme ve önerilerini herkesle birlikte bir kez daha okuyorlar ve bunun yanı sıra ABD’nin kendileri hakkında gerçekte ne düşündüğünü de öğreniyorlar.”
4 bin 330 belge 'patlayıcı derecede' tehlikeli
Redaktör ve belgeselcilerden oluşan 50 kişilik bir ekiple belgeleri incelemekte ve analiz etmekte olduğunu, bu ekip çalışmasının sonuçlarının önümüzdeki günlerde parça parça kamuoyuna sunulacağını belirten Spiegel-Online, eldeki belgelerin yaklaşık yarısının herhangi bir gizlilik taşımadığını, yüzde 40,5’inin “güvenli” olarak nitelenen kişi ve kurumlarca görülebileceğini, toplamın yüzde 6’sını oluşturan 15 bin 602 yazışmanın ise “gizli” damgası taşıdığını belirtiyor. Bunlardan 4 bin 330’u için “brisant” (=Patlayıcı derecede tehlikeli) nitelemesi kullanılmış ve hiçbir yabancı ülkenin ulaşamaması gereğinin altı çizilmiş.
Spiegel ayrıca belgelerin hacmini tanımlamak için, belgeler toplamının derginin 66 yıllık kapasitesinin tamamını dolduracağına işaret ediyor.
Bayan Aliyev'in 'yüzlerce kez gerilmiş' yüzü!
Pek çok belgeyi yazıp yollayan ABD görevlilerinin ve onlara bilgi veren yerel işbirlikçilerin 25 yıl boyunca bu belgelerin kamuoyuna açıklanmayacağına ilişkin kurala güvendikleri, o yüzden bu kadar pervasız davrandıklarını belirten Spiegel-Online, belgelerde çok fazla dedikodu ve kulaktan dolma bilgilerin Washington’a yollandığını da bu güvene bağlıyor.
Bu dedikodu ve söylentilere örnek olarak Azersaycan Devlet Başkanı Aliev’in eşi Mihriban Alieva’nın yüzünü defalarca gerdirdiği ve bu yüzden kendi kızı ile karıştırılacak hale geldiği, ancak bu operasyonlardan dolayı yüzündeki kasların artık hareket edemediği bilgisi (!) gösteriliyor.
Bir başka örnekte de Rusya Devlet Başkanı Medvedev’in eşi Svetlana Medvedev’in üst düzey politikacı ve bürokratlar hakkında bir kara liste hazırladığı ve kocasına sadık olmadığını düşündüğü bu kişilerin boyunlarının politik olarak kırılması için çaba gösterdiği belirtiliyor.
(Çeviren ve özetleyen: T24)