T24- 1979-1985 yılları arasında TOBB Başkanlığı yapan Mehmet Yazar, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın TÜSİAD ve TOBB gibi iş dünyasını temsil eden örgütlere “referandum tavrınızı açıklayın” çağrısını değerlendirdi. 1982 Anayasası’nın referandum sürecini hatırlatan Mehmet Yazar, “O dönemde bile ‘evet’ ya da ‘hayır’ demedik. Gündemimizde sadece ekonomi vardı” dedi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, TOBB’a “Referandum için evet çağrısı yapın” mesajı veren, TÜSİAD’a “bitaraf olan, bertaraf olur” diye yüklenmesini değerlendiren Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) eski Başkanı Mehmet Yazar, “1979-1985 yılları arasında TOBB başkanlığı yaptım. 1982 Anayasa’sı referandum sürecinde de ‘evet’ ya da ‘hayır’ demedik. Bizim gibi kuruluşların böyle bir süreçte siyasete girmesi doğru değil. Bizim gündemimizde sadece ekonomi vardı” dedi.
Henüz karar vermedim
Hürriyet'te yer alan habere göre, referandum sürecinde ne yönde oy kullanacağını henüz belirlemediğini belirten Mehmet Yazar, şöyle konuştu: “Uzun bir süredir yurtdışında olduğum için ne yönde oy kullanacağımı belirlemedim. Anayasadaki tadilatı henüz inceleme fırsatım olmadı. Öncelikle bu süreçte neler değişecek onları inceleyeceğim. Daha sonra kararımı kesin olarak vereceğim. Zaten böyle bir süreçte halk kararını 10 gün öncesinde belirler. Hiçbir şey net değildir. Oy kullanmadan önce her şeyi ayrıntılı etüt edeceğim.”
Çok hassas dönemdi
1982 Anayasası’yla ilgili olarak TOBB’un üyelerine veya çalışanlarına her hangi bir mesajı olmadığını vurgulayan Mehmet Yazar, şu değerlendirmeyi yaptı: “Çok hassas bir dönemde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği başkanlığı yaptım. Biz bu dönemde nötr kalmayı tercih ettik. Siyasetin gerisinde durmamız gerektiğini biliyorduk. Siyasetten tamamen uzaktaydık. Ekonomi gündemiyle ilgili görüşlerimizi rahatça açıklıyorduk. Ancak üyelerimize dönüp ‘evet’ yada ‘hayır’ yönünde oy kullanmalarını istemiyorduk.”
Siyaset dışı konuşulmalı
Eskiden meslek kuruluşlarının siyasi beyanatlarının yasak olduğunu hatırlatan Mehmet Yazar, “Şimdi bakıyorum herkes konuşuyor. Bu çok doğru bir şey değil. Kendi konuları dışında üyelerini siyaset alanında yönlendirmeleri yanlış” dedi.
TOBB üyeleri robot değil başkan sözüyle oy kullanmaz
1986-1990 döneminde TOBB Başkanlığı yapan eski AKP Milletvekili ve Sanayi Bakanı Ali Coşkun, referandum süreci yaşayan TOBB Başkanları arasında yer alıyor. Daha önceki referandum süreçlerini anlatan Ali Coşkun, “Bizim dönemimizde siyasi ve ekonomik yapı çok farklıydı. Biz dönemin Başbakanı Turgut Özal ile ekonomik gündemi oluşturmaya başladık. Siyasi ve ekonomik istikrarın paralel ilerlediğini düşündüğümüz için de görüşlerimizi açıklama kararı aldık. Ancak bugün yönetim kurulu başkanlarının yapacağı açıklamalardan sonra üyelerin robot gibi gidip oy kullanacağını da sanmıyorum” dedi.
İstikrar için
Türkiye’nin 3’üncü ve 4’üncü referandum süreçlerinde TOBB Başkanı olan Ali Coşkun, şu değerlendirmeyi yaptı: “1987 yılında halka ‘siyasi yasaklar kalksın mı, kalkmasın mı’ sorusu yöneltildi. Bu süreçte Milletlerarası Ticaret Odası’nın genel kurulu Türkiye’de yapılıyordu. Brezilyalı Başkan Türkiye ekonomisine övgüler yağdırdı. Dönemin Başbakanı Turgut Özal da bu gelişmeyi her yerde anlattı. Daha sonra bize hücum ettiler. Ben de Türk ekonomisinin dar boğazdan çıkmakta olduğunu, gerçek dünya ile bütünleşme sürecine girildiğini vurguladım. Referandumun da siyasi istikrar adına ekonomiye olumlu geleceğini söyledim.”
Başbakan ne istedi, TOBB ne yanıt verdi
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Rifat Hisarcıklıoğlu başkanlığındaki yönetim kurulu üyelerini kabulü sırasında TOBB’dan referandumda “evet” çıkması yönünde çaba göstermelerini, bu yönde çağrı yapmalarını istedi.
Erdoğan, “Pakette iş dünyasının elini rahatlatacak birçok düzenleme yer alıyor. Sizin gibi bir iş dünyası örgütü bu pakete ‘evet’ demeli” mesajı verdi.
TOBB çatısı altında her siyasi görüşten üye bulunduğunu belirten Hisarcıklıoğlu da, “evet” ya da “hayır” şeklinde mesaj vermelerinin doğru olmadığını vurguladı.
Siyasi istikrarı bozucu üslup rahatsız ediyor
Demokrasilerde hukukun üstünlüğü ve özgürlüklerin kolay elde edilemediğini dile getiren Ali Coşkun, “Mevcut anayasanın devletin gelişimine, ülkenin büyümesine dar geldiğini düşünüyorum. Demokratik bakımdan yeni atılım ve açılım olarak referandumun faydasına inanıyorum. Halkın kararına herkesin sağ duyulu olması gerekiyor. Siyasi istikrarı bozucu üsluplardan rahatsız oluyorum” dedi.
Başbakan TÜSİAD’a nasıl yüklendi
Başbakan Tayyip Erdoğan, TÜSİAD’ı “Bu anayasayı beğenmiyorsa çıksın açıkça hayır desin, bitaraf olan bertaraf olur” diye eleştirdi.
Başbakan’ın sözleri için “talihsiz bir yaklaşım” diyen TÜSİAD, yaptığı açıklamanın sonuna bir dipnot ekleyerek, TDK Türkçe Sözlüğe göre ‘bertaraf olmak’ın, ‘yok edilmek’ anlamına geldiğine dikkat çekti.
Erdoğan daha sonra “Bu ülkeyi biz sermayenin hegomanyasına terk etmeyeceğiz. Geçmişte siyasi iktidarları köşeye sıkıştırıp, kedi köpekle oynar gibi oynayabilirsiniz ama bu iktidarla oynayamazsınız” dedi.
TÜSİAD: İstanbul-Anadolu ayrımcılığına karşıyız
Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Üyesi, Bölgesel Gelişme ve İş Dünyası ile İlişkiler Komisyonu Başkanı Muharrem Yılmaz, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Anadolu sermayesiyle ilgili yaptığı değerlendirme ve iş dünyasını ayrıştıran açıklamalarına” yanıt verdi. Yılmaz, “TÜSİAD olarak, her türlü ayrımcılığı reddediyoruz ve esasen Türkiye’nin kalkınmasına, gelişmesine ve Türk insanının refahına ilişkin idealleri, Türkiye’ye olan inançları ve yurt sevgileri bakımından iş dünyası mensuplarının birbirinden farklı olmadığı görüşündeyiz” dedi.