Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından Yunanistan'a giderek iltica başvurusunda bulunan firari askerler konusunda Başbakan Alexis Çipras'ın kendisine iade sözü verdiğini ancak söz konusu sekiz askerin iade edilmediğini söyledi.
Atina ziyareti öncesinde Yunan televizyon kanalı Skai TV'ye bir mülakat veren Erdoğan, "Darbe gecesi ben şahsen Sayın Çipras'ı aradım. 'Bu askerler darbecidir. Bunları bana iade etmeni istiyorum' dedim. Çipras bana telefonda, 'Biz darbelere karşıyız. Bunları size 15-20 gün içinde iade edeceğiz' dedi ama maalesef bunlar hala Yunanistan'da" dedi.
Söyleşiyi gerçekleştiren gazeteci Aleksis Papachelas'ın iade talebiyle ilgili kararın yargıya ait olduğunu ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde yargı kararına saygı gösterildiğini belirtmesi üzerine ise Erdoğan, bu tarz konularda süreci yargının değil, yürütmenin daha hızlı halledeceğini söyledi.
Erdoğan, "Yargının yoluna iş düşmeden bu işin bitmesi lazımdı. Yargının, yürütme gibi aynı sürede iş bitirmesi mümkün değildir. Türkiye'deki adalet fevkalade iyi çalışmaktadır. Türkiye'deki adalet, Avrupa ülkelerinde olmadığı kadar iyi çalışma içindedir. Yunanistan'daki adalet ise bu kadar çalışıyormuş. Bu karar bizi üzüyor" dedi.
Darbe girişiminin ardından dört yüzbaşı, iki binbaşı ve iki başçavuş Yunanistan'a kaçmış ve burada iltica talebinde bulunmuştu. Türkiye de bu askerlerin iade edilmesini istemişti. Ancak iade talebi Mayıs ayında Yunan temyiz mahkemeleri tarafından iade talebini reddedilmişti.
Yunanistan Adalet Bakanı Stavros Kondonis de, "Hükümet, mahkemenin kararlarına saygı duyacak" demişti.
Erdoğan, Lozan anlaşmasına da değindi ve dünyada imzalanan birçok anlaşma gibi yıllar önce imzalanan Lozan Anlaşması'nın da güncellenmesi gerektiğine inandığını yineledi.
Gazetecinin "Yunanistan'ın Türkiye'den herhangi bir talebi yok. Türkiye'nin talebi olduğu için mi Lozan'ın güncellenmesi gerekiyor?" yolundaki sorusuna ise Erdoğan, "Yunanistan da Lozan'daki bazı maddeleri yeniden yorumlamak isteyebilir. Böyle bir güncelleme her iki ülkenin de çıkarına olabilir. Bunları oturup konuşmamız gerektiğine inanıyorum" yanıtını verdi.
Erdoğan Ege Denizi'nde, iki ülke arasında yaşanan gerginliklerin de artık aşılması gerektiğini vurguladı.
"Ege'deki adalar arasındaki mesafeler sıkıntı veriyor" diyen Erdoğan, "Deniz sahasındaki sıkıntılar aşılırsa bu konudaki anlaşmazlıklar sürecini halletmiş oluruz. Şu andaki duruma bakılırsa Türk gemileri Ege'de neredeyse yok noktasına gelmiş durumda" dedi.
Cumhurbaşkanı, "Hava sahalarında da ihlaller istemiyoruz. Bir ihlâl olduğunda buna yanıt veriliyor. Pilotlar genç ve heyecanlı, üst kademe komutanlarından aldıkları 'aman dikkat' uyarılarına rağmen bu tür olaylar yaşanıyor. Ancak tüm bunlar geride kalmalı. Hava, deniz, kıta sahanlıklarını hallederek daha iyi bir konuma geliriz" diye konuştu.
Erdoğan, ayrıca Ege'deki anlaşmazlıkların giderilmesinin tek yolunun barış ve diyalog yolu olduğunu da vurgulayarak, tarafların savaş nedeni (casus belli) gibi olayları tetiklemekten kaçınması gerektiğine dikkat çekerek, "savaş" kelimesinin telaffuz dahi edilmemesi gerektiğini vurguladı.
Erdoğan Atina'dan sonra gideceği Batı Trakya ziyaretinin gerekçesini ise 'oradaki soydaşları ziyaret etmek' diyerek açıkladı.
Cumhurbaşkanı, Batı Trakya'daki Türk kökenli Yunan vatandaşları ile İstanbul'da 'sayıca azaldığını' ifade ettiği Türkiye vatandaşı Rumların, iki ülke arasındaki barış köprüsü olarak görülmeleri gerektiğini belirtti.
Erdoğan, Mustafa Kemal Atatürk ile Yunanistan'ın Başbakanı Elefterios Venizelos arasında kurulan dostluk ilişkilerini örnek alıp almadığı sorusu üzerine "Bunu zaman gösterecek, geçmişteki olaylardan ders çıkarmazsak, tarih tekerrür eder" dedi.
Erdoğan iki ülke halkına da seslenerek, "Türkiye ve Yunanistan geleceği birlikte inşa etmelidir" dedi.