İran’ın geçen hafta P5+1 diye anılan grupla nükleer programının kısıtlanması konusunda uzlaşmaya varmasının ardından bugün Tahran’a ziyarette bulunan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ""Biz İran’ın doğalgaz ihracatının yüzde 95’ini alıyoruz ama fiyat bakımından en pahalı gazı ithal ediyoruz. Bu fiyat aşağı çekilmiş olsa alacağımız doğalgazı çok daha artırırız... En pahalı doğalgazı İran’dan alıyoruz, bu noktada olmak istemeyiz" dedi. Erdoğan, "Ekonomik ilişkilerde İran ve Türkiye'nin yerli parası geçerli olsun. Ne dolar, ne avro baskısında kalalım." teklifinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İranlı milletvekillerden gelen tepkilere rağmen, kritik İran ziyaretinde mevkidaşı İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ortak basın açıklaması yaptı.
Erdoğan'ın ve Ruhani'nin açıklamalarından satır başları şöyle:
Erdoğan:
- Bugün çok anlamlı bir görüşmeyi gerçekleştirdik. Bu toplantıda sekiz anlaşma, bir mutabakat imzalandı. Neler yapabileceğimiz değerlendirdik.
Bölge adeta ateşten bir çember. Bunları konuştuk. Terörü değerlendirdik. Siyasi noktada müşterek hangi adımları atabiliriz bunları konuştuk. Ekonomik alanda ise belli bir hızı maalesef kaybettik.
- Bir hedef belirlemiştik, 30 milyar dolar olarak. Maalesef bu konuda gerideyiz. Çok daha farklı adımları birlikte atalım istiyoruz. Bu adımı atmak için her iki tarafta da irade var ama burada gecikmeler oluyor bunları aşmamız lazım.
‘En pahalı doğalgazı İran'dan alıyoruz’
- Biz İran’ın doğalgaz ihracatının yüzde 95’ini alıyoruz ama fiyat bakımından en pahalı gazı ithal ediyoruz. Bu fiyat aşağı çekilmiş olsa alacağımız doğalgazı çok daha artırırız.
- İllerin dışında ilçelere dağılan şebekelerimizde ihtiyacımız var. Dost ve kardeş iki ülke olarak dayanışma içerisinde olmazsak kiminle dayanışma.
- En pahalı doğalgazı İran’dan alıyoruz, bu noktada olmak istemeyiz. 30 milyarlık hedefi de bir an önce yakalamak istiyoruz. Birbirimize seslenecek ve duyacak mesafedeyiz.
- Ankara’dan kalktık iki saatte buraya geldik. Müşterek yapacağımız çok önemli şeyler var. Ulaşımda önemli adımlar atmamız lazım. Ulaşımdaki sıkıntıları aşmamız lazım. Bürokraside engeller var. İran aramızdaki turizme çok daha yaygınlaştıralım. Turizmdeki tecrübemizi İran ile paylaşmak isteriz. Hava, kum, deniz yeterli bir olay değildi. Kültürel turizmi yaygınlaştıralım. İran ile müşterek çalışmaların içine girmemiz mümkün.
- Biz ne doların ne euro’nun baskısı altında kalalım. Biz alımlarımızı İran’ın yerli parası ile yapalım istiyoruz. Kur baskısı altında kalmayız. İran da kendi parasıyla alımlarını bizden yapsınlar. Döviz kurunda başka paraların baskısı altında kalmamalıyız.
‘Bu zulme son vermeliyiz’
- Tarih adeta Irak’ta katledildi. Aynı şekilde Suriye’de 300 bin insan öldü. Kim kimi öldürüyor diye baktığımızda, mezhebe bakmıyorum. Beni Müslüman ilgilendiriyor. Ama yine insan çok acımasız. Bu kana bu zulme son vermeliyiz. Bizler de bu işde ne kadar arabulucuk yapabiliyoruz bunların üzerinde duralım ve netice alalım diye düşünüyorum.
- Ruhani kardeşime geldiğimiz andan itibaren gösterdikleri misafirperverlikten dolayı teşekkürlerimi sunuyorum
Ruhani:
- Çok güzel bir görüşme yaptık. Karşılıklı yatırımlar konuşuldu. Sınır güvenliğini konuştuk. Çok hassas bir dönemde bu konuşmaları gerçekleştiriyoruz. Etrafımızda güvensizlik ve istikrarsızlık ve iki taraf bu konuda bu konularda tahammül edemeyeceğimizi birbirimize bildirdik. Aşırılıklara, terörizme karşı mücadele kararlığımızı gösterdik.
- Nükleer konuda desteğe teşekkür ederiz. Yemen konusunda daha ayrıntılı bir görüşmemiz oldu, ortak noktalara ulaştık.
- Ticaret 30 milyar dolara çıkacak.
- Yemen’de dökülen kanın durmasını istiyoruz. Ateşkes talep ediyoruz.