Gündem

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev'le görüşmek üzere Nahçıvan'da

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Azerbaycanlı mevkidaşı İlham Aliyev, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi'nde düzenlenen ortak basın toplantısı ve Iğdır-Nahçıvan Doğalgaz Hattı imza töreninde konuştu

25 Eylül 2023 17:00

T24 Dış Haberler

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in davetlisi olarak çalışma ziyareti kapsamında Nahçıvan'a geldi. Erdoğan, havalimanından Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi'ne, Aliyev ile aynı araçla geçti. Tören alanına Aliyev'le birlikte gelen Erdoğan, burada askerleri selamladı. Tören sonunda iki lider, baş başa görüşmek üzere meclise geçti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Azerbaycanlı mevkidaşı İlham Aliyev'in bir görüşme gerçekleştirdi. 

Fotoğraf: AA

Erdoğan: Ermenistan'ın kendisine uzatılan barış elini tutmasını
ve artık samimi adımlar atmasını bekliyoruz

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi'nde düzenlenen ortak basın toplantısı ve Iğdır-Nahçıvan Doğalgaz Hattı imza töreninde konuştu.

Nahçıvan ziyaretiyle ilgili konuşan Erdoğan, "Cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından KKTC ile birlikte Haziran ayında Bakü'ye gerçekleştirmiştim. Bu defa sizlerle Türkiye'yi Türk dünyasına bağlayan Nahçıvan'da birlikte olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. 2008 yılındaki son ziyaretimden bu yana Nahçıvan'ın kaydettiği gelişmeyi gururla müşahade ettim" ifadelerini kullandı.

Zengezur Koridoru neden önemli?

Zengezu Koridoru, Nahçıvan'ı Azerbaycan'ın batısına bağlayacak olan ve Ermenistan topraklarından geçmesi beklenen yolu ifade ediyor. Daha geniş anlamda ise proje Azerbaycan’ı doğrudan Türkiye’ye bağlamayı amaçlıyor.

2020'deki 2. Dağlık Karabağ Savaşı sonrası imzalanan anlaşmada Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile Azerbaycan arasında ulaşım yollarının açılması öngörülmüştü. Ancak henüz bu konuda bir ilerleme kaydedilmedi.

Buna Azerbaycan ve Ermenistan'nın anlaşmadaki ilgili maddeye birbirinden farklı yorumlar getirmeleri sebep oldu. 

İlgili maddede, “Bölgedeki tüm ekonomi ve ulaşım bağlantıları açılacaktır. Ermenistan Cumhuriyeti; insanların, araçların ve malların her iki yönde engelsiz hareketini organize etmek için Azerbaycan Cumhuriyeti'nin batı bölgeleri ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasındaki ulaşım bağlantılarının güvenliğini garanti eder” ifadelerine yer verildi.

Metinde ayrıca, “Tarafların mutabakatı ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ni Azerbaycan'ın Batı bölgelerine bağlayan yeni ulaşım bağlantılarının inşası gerçekleştirilecektir” cümlesi yer aldı.

Azerbaycan bu madde ile iki ülkenin Zengezur Koridoru konusunda anlaşmış olduğunu öne sürüyor.

Ermenistan ise ulaşım yollarının açılmasını desteklediğini, ancak bu maddede Zengezur adının kullanılmadığı gibi Bakü’nün talep ettiği şekliyle bir koridor projesinden de bahsedilmediğini belirtiyor.

Azerbaycan-Türkiye iş birliğini vurgulayan Erdoğan, iki ülke arasındaki ilişkilerin dünyada eşi benzeri bulunmadığını belirterek şunları kaydetti:

"Tek millet-iki devlet şiarı çerçevesinde ilişkilerimizi ve iş birliğimizi her alanda güçlendirmek üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İlham kardeşimle imzaladığımız Şuşa Beyannamesi, ilişkilerimizi müttefiklik seviyesine yükselten bir dönüm noktasıdır. Nahçıvan tarih boyunca taşıdığı stratejik önemle Azerbaycan'la ilişkilerimizde özel bir yere sahiptir. Nahçıvan bugün de ekonomi, ulaştırma ve enerji hatları açısından büyük bir potansiyel barındırıyor. Bölgesel enerji hatlarının tesisi ile birlikte bu potansiyeli tam manasıyla hayata geçirme şansına kavuşacağız. Hazar geçişli uluslararası doğu batı orta koridorun önemi koronavirüs salgını ve bölgemizde yaşanan savaşlar neticesinde çok daha iyi anlaşılmıştır. Bu vesileyle biraz önce temelini attığımız Iğdır-Nahçıvan Doğal Gaz Boru Hattı Projesi Azerbaycan'la enerji alanındaki ortaklığımızı daha da derinleştireceği gibi Avrupa'nın enerji arz güvenliğine de katkı sağlayacaktır. Kars-Nahçıvan Demir Yolu projesinin yanı sıra toplu konut ve elektrik enerjisiyle ilgili alan anlaşmalar az önce imzalandı. Böylece ulaştırma, lojistik ve enerji alanlarındaki ilişkilerimizi geliştirme irademizi tekrar ortaya koyduk."

Temel atma törenini gerçekleştirdikleri Iğdır-Nahçıvan Doğalgaz Hattı Projesi'ne ilişkin konuşan Erdoğan, "Böylece ulaştırma, lojistik ve enerji alanlarındaki ilişkilerimizi geliştirmedeki irademizi tekrar ortaya koyduk" ifadelerini kullandı.

Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ'daki antiterör operasyonuna da değinen Erdoğan, şu mesajı dile getirdi: 

"Son günlerde bölgemizde kritik gelişmeler yaşandı. Azerbaycan, 2. Karabağ Savaşı'nın ardından geçen 3 yıla yakın süre boyunca defaatle dile getirdiği meşru ve haklı endişelerine maalesef yanıt bulamadı. Neticede kendi egemen topraklarında bir antiterör operasyonu gerçekleştirmek durumunda kaldı. Operasyonun son derece kısa bir süre içerisinde sivillerin haklarına azami hassasiyet göstererek başarıyla tamamlanması bizler için iftihar vesilesi olmuştur. Operasyon sırasında şehit olan kardeşlerimize allahtan rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyorum. Yaralılarımıza acil şifalar temenni ediyorum. 

Son zaferle birlikte bölgede kapsamlı bir normalleşme için yeni fırsat pencereleri açılmıştır. Bu fırsatın değerlendirilmesi gerektiğine inanıyorum. Ermenistan'ın kendisine uzatılan barış elini tutmasını ve artık samimi adımlar atmasını bekliyoruz. Her zaman vurguladığım gibi barışın kaybedeni olmaz. Bölgemizde barış, huzur ve refahın tesisi halklarımıza olan borcumuzdur. Biz bu borcu ifa etmek noktasında kararlıyız. Temennimiz bu kararlılığı muhataplarımızın da göstermesidir.

Ermenistan'ın kendisine uzatılan barış elini tutmasını ve artık samimi adımlar atmasını bekliyoruz. Her zaman vurguladığım gibi barışın kaybedeni olmaz. Bölgemizde barış, huzur ve refahın tesisi halklarımıza olan borcumuzdur. Biz bu borcu ifa etmek noktasında kararlıyız, samimiyiz. Temennimiz, muhataplarımızın da aynı samimiyeti göstermesidir."

Aliyev'den Zengezur mesajı

Basın toplantısında konuşan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Dağlık Karabağ'a yönelik antiterör operasyonunu vurgulayarak "Azerbaycan beş gün önce egemenliğini tam olarak yeniden tesis etti" ifadelerini kullandı. 

Erdoğan-Aliyev ikili görüşmesinde gündeme gelmesi beklenen Zengezur Koridoru'na ilişkin de konuşan Aliyev, "Maalesef Batı Zengezur, Sovyet yönetimi tarafından Azerbaycan'dan koparılmış ve böylece Azerbaycan'ın ana kısmı ile Nahçıvan arasındaki coğrafi bağlantı kesilmiştir" dedi. 

Azerbaycan-Türkiye iş birliğine dikkat çeken Aliyev, "Türkiye ile birbirimizi destekleyerek bölgesel meseleleri doğru yöne yönlendiriyoruz. Biz bölgede savaş değil, barış ve istikrar istiyoruz" ifadelerini kullandı.