İstanbul, 17 Aralık (DHA) – Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda (COP24) ülkeler, 2020 yılına kadar mevcut iklim hedeflerini içeren Ulusal Niyet Katkı Beyanı belgelerini yenileme konusunda uzlaştılar.
Polonya’nın Katoviçe kentinde 2 Aralık’ta başlayan COP24’de ayrıca, küresel sıcaklığın sanayi öncesi döneme göre 1.5 derecenin altında tutulması hedefini öngören Paris İklim Anlaşması’nın Kural Kitabı kabul edilirken, söz konusu metnin 2020 yılında yürürlüğe gireceği duyuruldu.
COP25’in Şili’de, COP öncesi toplantının ise Costa Rica’da yapılmasına karar verilen zirve sonunda katılımcı ülkeler, küresel iklim eylemini daha şeffaf ve detaylı bir biçimde incelemeyi olanaklı kılan ortak kurallarda mutabık kalırken, Kural Kitabı\'nın dışında ülkeler ayrıca 2020 yılına kadar mevcut iklim hedeflerini içeren Ulusal Niyet Katkı Beyanı belgelerini yenilemek konusunda da anlaştılar. Söz konusu hedeflerin sunulması için katılımcı ülkelerin Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri\'nin 2019 yılında iklim konusunda düzenleyeceği zirvede bir araya geleceği belirtildi.
Zirve kapsamında ülkeler finansman taahhütlerini de yenilerken, COP24 öncesi 538 milyon dolar olan toplam taahhüt miktarına COP24 sırasında 129 milyon dolar daha eklendi. En büyük taahhüdü 70 milyon euro ile Almanya yaparken, Italya 7 milyon, Fransa 16 milyon ve AB Komisyonu da 10 milyon euro taahhüt etti.
COP24 ile beraber yeşil iklim fonuna yapılan katkılar 10.3 milyar dolar seviyesine yükselirken, Almanya ve Norveç kendi katkılarını, bir sonraki döngüde iki katına çıkaracaklarını belirtti ve böylece, Almanya’nın toplam katkısı 1.5 milyar euro, Norveç’in toplam katkısı da 516 milyon dolar düzeyine çıkmış oldu.
COP24 sonu itibari ile Az Kalkınmış Ülkeler Fonu’nun büyüklüğü 1.33 milyar dolar düzeyine ulaşırken fona en büyük katkıyı, 5.5 milyon dolar ile İsveç yaptı.
Zirvede ayrıca iklim değişikliğinden en çok etkilenen 48 ülkelerin oluşturduğu En Kırılgan Ülkeler Forumu, küresel eylemi arttırmayı talep eden ve ülkelerin iklim planını 2020 yılına kadar yenilemeye çağıran çağrısını tekrarladı.
Gelişmekte olan Pasifik Küçük Ada Devletleri “iklim değişikliği ile mücadeleyi arttırmanın aciliyeti” hakkında yayınladığı deklarasyonda, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyesi ülkelerden de 2030 yılına kadar kömürü terk etmeleri talebinde bulunuldu.
Özel sektör üyelerinin de katıldığı zirvede, ING, BBVA, BNP Paribas, Standard Chartered ve Société Générale bankaları, porfolyolarındaki kredilerin iki derece ile uyumunu denetleyeceğini taahhüt etti. Dünyanın en büyük gemicilik şirketi Maerks ve Amerikan enerji devi Xcel Enerji 2050’de emisyon hedefini sıfır olarak belirlerken, IKEA 2016 yılına göre 2030 yılında emisyonu en az yüzde 80 düşürmeyi hedeflediğini duyurdu.
Zirve kapsamında Dünya Bankası 2021-2025 arasında 200 milyar dolar ile iklim eylemine yatırımlarını iki katına çıkaracağını duyururken, FIFA ile Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin de aralarında bulunduğu 17 büyük spor kurumunun duyurduğu Spor İklim Eylem Çerçevesi kapsamında, emisyon azaltımı için çalışma gruplarının 2019 yılında kurulacağı belirtildi.
Zirvede konuşan European Climate Foundation CEO’su ve 2015 yılında Fransa İklim Değişikliği Özel Temsilcisi olan Laurance Tubiana, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Küresel politik durumun getirdiği karşı rüzgara rağmen, Paris Anlaşması, COP24’de yolundan şaşmadı ve ne kadar dayanıklı bir anlaşma olduğunu gösterdi. Paris Anlaşması Kural Kitabı hakkında burada alınan kararlar, güven tazelemek ve küresel düzeyde dönüşümü hızlandırmak için bize önemli bir temel dayanak oluşturacak.
“İklim değişikliğine dair insanların endişeleri geçen yıl büyük ölçüde arttı. Bunda, giderek artan aşırı hava olaylarının ve IPCC 1.5 C derece raporunun da payı var. Tüm Avrupa\'da iklim yürüyüşleri düzenleniyor, çocuklar COP24\'ta iklim eylemini arttırmak için eylemler yapıyor. Avrupa\'nın Geleceği Zirvesi Mayıs\'ta yapılacak ve bu Avrupa liderleri için ikim eylemini arttırmak ve Avrupa Birliği\'ni karbonsuzlaştırmak için inanılmaz bir fırsat.”
Paris İklim Anlaşması’nın temelini oluşturan kuralların artık “daha güçlü” olduğuna değinen UNFCCC eski sekreteri Christiana Figueres ise şöyle konuştu:
“Kural Kitabı’ndan herkes tamamen mutlu diyemeyiz ancak önemli bir adım atıldığı konusunda uluslararası kamuoyu hem fikir. Anlaşmanın temelini oluşturan kurallar ve dayanaklar artık daha güçlü.
“BM Genel Sekreteri’nin 2019’da düzenleyeceği zirve, ülkeler için yaptıklarını raporlamak konusunda önemli fırsatlar sunacak. Latin Amerika’da Şili ve Kosta Rika ortaklığı ile düzenlenecek olan COP25 ise, mücadeleye yeni bir soluk getirecek. Şili ve Kosta Rika, küresel temiz enerji liderleri olarak ön planda olacaklar. Bu ülkelerin göstereceği liderliği sabırsızlıkla bekliyorum.”