Glasgow kentinde bugün başlayacak ve 12 Kasım'a kadar devam edecek olan 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26), 'dünya için son şansımız' olarak tanımlanıyor.
Glasgow'daki İskoç Etkinlik Kampüsü'nde (SEC) gerçekleşecek konferansa dünya liderlerinin yanı sıra 30,000 kişinin katılması bekleniyor. Bunların arasında İngiliz çevreci ve belgesel yapımcısı David Attenborough ve iklim aktivisti Greta Thunberg gibi dünyaca tanınan çevreciler, Microsoft ve Unilever gibi uluslararası dev şirketler, ve sivil toplum kuruluşları da bulunuyor.
Geçtiğimiz Ağustos ayında yayınlanan ve 'insanlık için kırmızı alarm' olarak nitelendirilen Birleşmiş Milletler (BM) Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC) raporu insanlığın bir dönüm noktasında olduğunu ve iklim üzerindeki zararlı etkisinin "gerçek" olduğunu kaydetmişti.
Rapor, Paris İklim Anlaşması'nın küresel sıcaklık artışını bu yüzyılda 2 derecenin çok altında tutma hedefinin dünyada karbon salınımında büyük kısıtlamalar gerçekleşmediği sürece mümkün olamayacağını belirtti. Dünyada birçok ülkenin imzaladığı bu anlaşmaya Türkiye yeni dahil oldu.
BM, raporun yayınlanmasının ardından endişe veren yeni açıklamalarda da bulundu.
Bunların arasında hükümetlerin 2030'a kadar vaatlerinin iki katı fosil yakıt üretimi planladığı, ve zengin ülkelerin karbon salımlarının 2021'de hızla arttığı bulunuyor.
Bu yıl birçok ülkede yangınların ormanları kasıp kavurduğu yaz aylarından sonra dikkatler dünya liderlerinin COP26'da vereceği kararlara odaklanmış durumda.
COP26'ya hangi dünya liderleri katılıyor?
COP26 konferansına 120'ye yakın dünya liderinin katılması bekleniyor.
COP26'nın ev sahipliğini yapan İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın yanı sıra İskoçya Başbakanı Nicola Sturgeon da konferansa katılacağını belirtti.
Johnson, hafta başında katıldığı bir etkinlikte COP26'da istediği anlaşmalara ulaşıp ulaşamayacağı konusunda kuşkuları olduğunu söyledi.
Sturgeon ise küresel ısınmayı 1,5 derecenin altında tutmak için "itibar kurtarmayı hedefleyen sloganlar değil somut eylemler" gerektiğini söyledi.
ABD Başkanı Joe Biden'ın konferansa katılımı kararlar açısında önemli olacak.
ABD'nin Donald Trump'ın başkanlığı döneminde çekildiği Paris İklim Anlaşmasına tekrar dahil oldu ancak Biden'ın iklim hedefleri henüz Amerikan Kongresi tarafından onaylanmış değil.
Türkiye ise bu yıl konferansa ilk kez Paris Anlaşması'nı onaylamış ve 2053'te karbon nötr olmayı hedefleyen bir ülke olarak katılacak. Glasgow'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Joe Biden ile de görüşmesi bekleniyor.
Çin Devlet Başkanı Şi Jinping ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin konferansa katılmayacaklarını bildirdi. İngiltere Kraliçesi de doktorlarının tavsiyesi üzerine Glasgow'a gitmeme kararı aldı.
COP26'dan neler bekleniyor?
COP26'nın resmi hedefleri dört maddede özetleniyor:
- Tüm ülkelerin 2050 yılına kadar net sıfır taahhüdünde bulunması ve küresel ısınmayı 1,5 derecede tutma hedefine yönelik çalışmaların başlaması.
- İnsanları ve doğal yaşam alanlarını korumak için işbirliklerinin gerçekleşmesi.
- İklim değişikliğiyle mücadele ve uyum çalışmaları için zengin ülkelerden fon sunulması.
- Paris İklim Anlaşmasını işler hale getirmek üzere yazılan Paris Kurallar Kitabı'nın tamamlanması.
İki haftalık programda neler olacak?
30 ve 31 Ekim'de iki gün sürecek G20 zirvesi için liderler Roma'da buluşacak ve koronavirüs ile mücadele, pandemi sonrası ekonomik kalkınma, ve iklim krizi konularını konuşacaklar.
Ardından liderler COP26'nın açılışı için Glasgow'a seyahat edecek. 1 ve 2 Kasım boyunca liderler açılış konuşmaları yapacak ve iklim hedeflerini katılımcılara sunacaklar.
3-12 Kasım arası program: finans, enerji, gençlik, kamuoyu desteği, doğa, değişim ve adaptasyon, bilim ve inovasyon ve ulaşım temalı günler halinde devam edecek.
Finans temalı günün açılışını İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak yapacak. Sunak, Paris Anlaşmasının hedeflerine ulaşmak için sunulan fonları anlatacak.
Enerji temalı günde ise kömürden temiz enerjiye geçiş ve IPCC raporu üzerine konuşmalara Birleşik Krallık Ticaret Bakanı ve COP26 Başkanı Alok Sharma öncülük edecek.
Sharma, "Temalı günleri konferans boyunca pratik çözümler üreterek ilerleyebilmemiz için yapıyoruz. COP26'nın boş laflarla dolu bir etkinlik, fotoğraf çekme fırsatı olarak algılanmasını istemiyoruz" dedi.
Greta Thunberg, 5 Kasım Cuma günü Glasgow'da üç yıl önce başlattığı ve dünyaca tanınmasına sebep olan 'Gelecek için Cuma Günleri' eylemini yapacağını bildirdi.
COP26 konferansının tüm etkinlikleri Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin (UNFCCC) internet sitesinde canlı yayınlanacak.